Kapıcılık ve Büro Gibi Az Tehlikeli Bütün İşyerleri İçin Doktor Ve
İş Güvenliği Uzmanı Çalıştırma Zorunluluğu Mutlaka Kaldırılmalıdır
Sosyal Güvenlik Müşaviri
I- GİRİŞ:
Bilindiği
gibi, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, 30 Haziran 2012 tarihli Resmi
Gazete'de yayımlanmış ve kademeli olarak yürürlüğe girmişti. Söz konusu Kanun
hükmüne göre, 01.07.2016 tarihinden
itibaren Az Tehlikeli Sınıfta yer alan bütün işyerlerinde iş güvenliği
uzmanı ve işyeri hekimi çalıştırmak veya bunlardan hizmet almak zorunluluğu
başlamıştır. Bu düzenlemeye göre, bir işçinin çalıştığı kamu ve özel
sektöre ait bütün işyerleri de dahil olmak üzere, 50’den az işçi
çalıştırılan az tehlikeli sınıfta bulunan bütün işyerleri bu kapsamda
değerlendirilecek ve bu zorunluluğa uymayan işverenlere oldukça ağır cezalar
verilecektir.
6331 sayılı
Kanunla az tehlikeli sınıfta yer alan ve bir işçinin çalıştığı bütün
işlerlerinde işyeri hekimi (doktor) ve iş güvenliği uzmanı çalıştırma zorunluluğu
ve bu uygulamanın iş kazalarını önlemeye hiçbir yararı olmayacağı ve sadece az tehlikeli işyerlerinde doktor ve iş
güvenliği uzmanı çalıştırma zorunluluğunun mutlaka kaldırılması gerektiği, bu
makalenin konusu olacaktır.
II- İşyeri Hekimi ve
İş Güvenliği Uzmanı Çalıştırma Zorunluluğu
01.07.2016 tarihinden itibaren bir kişinin
dahi çalıştığı her türlü büro ve
ofis işyerleri, (mali müşavirlik, avukatlık, mimarlık, mühendislik vb.) apartman ve site yönetimi (kapıcı) bakkal, manav, terzi, berber, vb. gibi
işyerleri de dahil olmak üzere tüm
işyerleri için bir iş güvenliği uzmanı ile bir işyeri hekimi çalıştırmak, veya onlardan hizmet almak zorunluluğu
getirilmiştir
Buna
göre, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunun 26/1-b maddesi gereğince, 01.07.2016 tarihinden itibaren iş
güvenliği uzmanı görevlendirmeyen işverenlere, her bir işçi ve çalıştırılmadığı her ay için 6.511,00 TL, işyeri hekimi
görevlendirmeyen işverenlere, keza her bir işçi ve çalıştırılmadığı her ay için
6.511,00 TL olmak üzere aylık toplam: 13.022 TL idari para
cezası uygulanacaktır.
III- İşverenin İş
Sağlığı Ve Güvenliği İle İlgili Yükümlülükleri:
Az tehlikeli
işyerlerinde mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden çalışanların
etkilenmemesi ve korunması amacıyla, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin
sağlanması için işverenlerin, 6331
sayılı Kanunda öngörüldüğü şekilde işyerinde risk değerlendirmesi yapmak veya
yaptırmak, acil durum planı yapmak, çalışanlara iş sağlığı ve iş güvenliği
eğitimi vermek ve daha bir çok zorunluluğu
bulunmaktadır.
İşveren, işyerinde çalışanlar arasından
iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi varsa bunları bu hizmetleri vermek üzere görevlendirebilir.
Bu durumda işveren ile çalışan arasında bu görevi de kapsayan yeni bir iş
sözleşmesi imzalanması gerekmektedir. Çalışanları arasında belirlenen niteliklere
sahip personel bulunmaması halinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden
(OSGB) hizmet alarak yerine getirebilir. Ancak işverenin, iş güvenliği
uzmanı veya işyeri hekimi sertifikasına sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve
çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi de
üstlenebilir.
1
ila 9 çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyeri işverenleri
veya işveren vekili tarafından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca ilan
edilen eğitimleri tamamlamak şartıyla, işe giriş ve periyodik muayeneler ve
tetkikler hariç iş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerini yürütebileceklerdir.
Türkiye
genelinde 10 kişiden az çalışanın
bulunduğu, çok tehlikeli ve
tehlikeli sınıfta yer alan özel sektör işyerlerinde; iş sağlığı ve
güvenliği hizmetlerinin yerine getirilmesi için yapılacak masraflar, Banaklık
tarafından karşılanacaktır.
Çalışma
hayatımıza ve iş mevzuatına ilk defa
giren İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile “İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin
sağlanması ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi” amaçlanmış ve Kanun, buna
münhasır olarak çıkarılmıştır. Bu bakımdan, çalışma hayatında çok önemli
değişiklikler yapılmış olan bu Kanunla, çalışma ve iş hayatına yeni bazı önemli kavramlar ve işverenlere çok ağır ve ciddi yükümlülükler getirilmiştir.
İşverenlerin idari para cezaları ile muhatap olmamaları için 01 Temmuz 2016 tarihinde itibaren, Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığınca yetkilendirilmiş ortak sağlık güvenlik birimleri (OSGB) ile sözleşme yapmak suretiyle iş güvenliği
uzmanı ve işyeri hekiminden mutlaka hizmet almaları gerekmektedir.
IV- İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekimi
Görevlendirilmesi ve Onaylanması:
a) Her türlü büro ve ofis işyerleri, (mali müşavirlik, avukatlık,
mimarlık, mühendislik vb.) apartman ve
site yönetimi (kapıcı) bakkal, manav,
terzi vb. gibi işyerleri az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri olup, en az bir işçinin çalıştığı bu tür
küçük işyerleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yetkilendirilmiş Ortak
Sağlık ve Güvenlik Birimi (OSGB) den
bir iş güvenliği uzmanı ile bir işyeri
hekimi görevlendirmek suretiyle
zorunlu olan bu hizmetleri dışarıdan almaları mümkündür
ve gereklidir.
b) OSGB tarafından, iş güvenliği uzmanı
ve işyeri hekimi görevlendirmesi sistem üzerinden yapıldıktan sonra, işyeri
için SGK’dan e-Bildirge şifresi alan
kişi tarafından e-devlet şifresi ile http://isgkatip.csgb.gov.tr adresinden
İSG-KATİP sistemine giriş yapılarak, görevlendirilecek iş güvenliği uzmanı ve
işyeri hekimini sistem havuzundan seçerek girilmiş olan sözleşmelerini ONAYLAMASI
gerekmektedir.
c) İş Güvenliği Uzmanı Çalışma Süreleri:
İş
Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk Ve Eğitimleri Hakkında
Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesi gereğince, iş
güvenliği uzmanları, atandıkları
işyerlerinde yapacakları çalışma süreleri şöyledir:
- Az tehlikeli sınıfta yer alan
işyerinde, çalışan her bir işçi
başına ayda en az 10 dakika,
- Tehlikeli sınıfta yer alan işyerinde, çalışan her bir işçi
başına ayda en az 20 dakika,
- Çok tehlikeli sınıfta yer
alan işyerinde, çalışan her bir işçi başına
ayda en az 40 dakika,
süre ile görev yaparlar.
İş güvenliği
uzmanları tam gün çalıştığı işyeri dışında fazla çalışma yapamazlar.
(Yönetmelik, 30.04.2015
tarih ve 29342 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)
d) İşyeri
Hekimi Çalışma Süreleri:
İlgili yönetmelik hükmü
gereğince, işyeri hekimleri, atandıkları işyerlerinde yapacakları çalışma
süreleri şöyledir:
- Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerinde, çalışan her bir işçi başına ayda en az 5 dakika,
- Tehlikeli sınıfta yer alan işyerinde, çalışan her bir işçi başına ayda en
az 10 dakika,
- Çok tehlikeli sınıfta yer alan
işyerinde, çalışan her bir işçi başına ayda
en az 15 dakika süre ile görev yaparlar.
(Yönetmelik,
18.12.2014 tarih ve 29209 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)
V- İş
Güvenliği Uzmanlarının Görevlendirmesi Gereken İşyerleri:
İşveren, işyerinde iş güvenliği
belgesine sahip bir uzman görevlendirmek zorundadır.
İş güvenliği
uzmanlarından;
- A)
sınıfı belgeye sahip olanlar ise bütün
tehlike sınıflarında yer alan işyerlerinde,
-
(B) sınıfı belgeye sahip
olanlar az tehlikeli ve tehlikeli
sınıflarda yer alan işyerlerinde,
-
(C) sınıfı belgeye sahip
olanlar az tehlikeli sınıfta yer
alan işyerlerinde,
çalışabilirler.
Birden fazla iş güvenliği uzmanı
görevlendirilmesi gereken işyerlerinde, sadece tam süreli
olarak görevlendirilen iş güvenliği uzmanının, işyerinin
tehlike sınıfına uygun belgeye sahip olması yeterlidir.
VI- Sonuç :
1- Az Tehlikeli Sınıfta yer alan bütün
işyerlerinde, 01.07.2016 tarihinden
itibaren iş güvenliği uzmanı ve
işyeri hekimi çalıştırmak veya bunlardan hizmet almak zorunluluğu başlamıştır.
Kanunları beğensek de beğenmesek de herkesin bunlara harfiyen uyma zorunluluğu
vardır ve olmalıdır.
Ancak, 6331
sayılı Kanunla az tehlikeli işyerleri için
getirilen iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi çalıştırmanın meslek hastalığını
ve iş kazalarını önleme ile ilgili en ufak bir yararı olmayacağı gibi, buna aykırı
davranan işverenlere, kanunda ön görülen cezaların uygulanması halinde küçük
esnafı batıracağı ve sigortasız işçi çalıştırmaya mecbur bırakacağı için gereksiz ve yanlış bulduğumuz bu uygulamayı eleştirmek ve kaldırılmasını talep etmek de en tabii
hakkımız olduğu kanısındayım. Şöyle ki;
a)
Büroda çalışan sekretere, bakkalın ve terzinin
çırağına, apartmanlarda günde 2- 3 saat
çalışan görevliye, kahvedeki çaycıya, mağazadaki
tezgahtara ne tür bir iş güvenliği eğitimi verilecektir. Ayda 10 dakikalık
sürede verilecek eğitimin, iş güvenliğinin sağlanması ve iş kazasını
önleme konusunda en ufak bir yararı
olamayacaktır.
b)
Büroda çalışanların, oturdukları koltuk ile masa
arasındaki mesafenin ayarlanması ve
bilgisayar ekranının göz hizasına
ayarlanması gerektiğinin anlatılması dışında başka anlatılacak hiçbir şey
olmayacağı gibi, böyle bir eğitimin iş kazalarını önlemeye bir katkısı de
olmayacaktır.
c)
Bu tür işyerlerinde ve günde 2-3 saat çalışan apartman
görevlisine ayda verilecek 10
dakikalık eğitimlerle iş kazaları önlenecekse, aynı apartmanda ikamet
eden ve aynı merdivenleri kullananların
durumları ne olacaktır.?
d)
e) Diğer
önemli bir konu ise, mahalledeki her bakkalın, berberin, kahvecinin, terzinin,
internete girerek İSG-KATİP sisteminden İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekimi
sözleşmelerini onaylayabilmeleri mümkün müdür? Bir çoğunun bundan haberi bile
yoktur.
Bu nedenlerden
dolayı, Az tehlikeli sınıfta bulunan işyerleri için hiçbir yararı olmayacak ancak, küçük esnafı
iflasa götürecek ve kayıt dışı işçi çalıştırmaya teşvik edecek olan İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekimi Çalıştırma
Zorunluluğu ile ilgili kanundaki bu hüküm mutlaka ertelenmeli ve kanun
metninden KALDIRILMALIDIR.
Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.
Yorumlar
+ Yorum Ekle