En Sıcak Konular

Metin Başer
www.resulkurt.com E. Vergi Müfettişi
Metin Başer
16 Mart 2017

İCRA DAİRESİNE YATIRILAN AVUKATLIK VEKALET ÜCRETLERİNDE VERGİLENDİRME VE BELGE DÜZENİ



İCRA DAİRESİNE YATIRILAN AVUKATLIK VEKALET ÜCRETLERİNDE VERGİLENDİRME VE BELGE DÜZENİ

Metin BAŞER

           E. Vergi Müfettişi

 

İcra kanalı ile alacaklı taraf avukatına ödenen vekalet ücretlerinin ne şekilde vergilendirileceği ve belgelendirileceği konusunda duraksama yaşanmaktadır. Konu ile ilgili olarak yapılması gerekenler aşağıda açıklanmıştır.

 193 sayılı GVK.nun 65. maddesinde;

 "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır. Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır." Hükmü yer almıştır.

Avukatlık Kanununun 164 ve 166'ncı maddelerinde, avukatlık ücreti tanımlanmakta ve kaynakları itibariyle, sözleşmeye bağlı olarak iş sahibinden sağlanan vekalet ücreti ile dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenen vekalet ücreti olmak üzere iki ayrı vekalet ücretinden söz edilmektedir.

1136 sayılı Avukatlık Kanununun 4667 sayılı Kanunla değişik 164. maddesinin son fıkrasında;

"… Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekalet ücreti avukata aittir. Bu ücret, iş sahibinin borcu nedeniyle takas ve mahsup edilemez, haczedilemez." Denilmiştir.

Aynı Kanunun 168. maddesinin üçüncü fıkrasında;

 "Avukatlık ücretinin takdirinde, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarife esas alınır.",

169. maddesinde ise;

 "Yargı mercilerince karşı tarafa yükletilecek avukatlık ücreti, avukatlık ücret tarifesinde yazılı miktardan az ve üç katından fazla olamaz." Denilmektedir.

Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı/alacaklı taraf avukatına ödenen vekalet ücreti;

·       Mahkeme veya icra veznesinin düzenlediği makbuz imzalanarak nakden,

·       Bizzat karşı/borçlu tarafın, mahkeme veya icra dairesinin tespit ettiği vekalet ücretini elden (nakden) veya banka havalesi ile ödemesi,

·       Mahkeme veya icra dairesinin, yargılama giderleri ile birlikte davayı kazanan müvekkile herhangi bir şekilde ödeme yapması ve müvekkilin de karşı/borçlu taraftan alınan vekalet ücretini avukata ödemesi,şekillerinde tahsil edilebilmektedir.

Diğer taraftan,193 sayılı  GVK.nun 94. maddesinin birinci fıkrasında;

 "Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları" Hükme bağlanmıştır.

Buna göre, dava sonunda mahkeme ilamına göre veya icra takibi sonucu verilen kararla avukatlık tarifesine dayanılarak karşı tarafa yüklenilecek vekalet ücretinin GVK.nun 65 ve 66'ncı maddelerine göre SERBEST MESLEK ERBABI OLAN AVUKATLARA ödenmesi halinde, GVK.nun 94. maddesive 2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca sorumlularca % 20 nispetinde gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması gerekir.

Diğer taraftan, karşı taraf aleyhine hükmedilen vekalet ücreti ödemelerinin doğrudan avukatlara değil de icra müdürlüklerine yapıldığı durumda, icra müdürlüklerine ödeme yapıldığı sırada ödemeyi yapan borçlu tarafından vekalet ücreti ödemesinden gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.

Söz konusu vekalet ücreti ödemesi yapan borçlunun GVK.nun 94. maddesinde sayılan tevkifat yapmakla sorumlu kişilerden olmaması veya herhangi bir sebeple tevkifat yapılmadan icra dairesine ödemede bulunulması halinde, elde edilen serbest meslek kazancı avukat tarafından verilen yıllık beyannamede vergilendirilecektir.

Davayı kaybeden tarafından, mahkeme ilamına göre veya icra takibi sonucu karşı taraf avukatına ödenmesine karar verilen vekalet ücretinin avukat dışında alacaklı tarafa vekalet eden üçüncü bir kişiye nakden ödenmesi durumunda; bu vekalet alacağın tahsiline yönelik olduğundan, ödeme yapan tarafın GVK.nun 94. maddesinin birinci fıkrasında sayılan kişilerden olması halinde yapılan vekalet ücreti ödemesi üzerinden gelir vergisi tevkifatının yapılması gerekir.

Ancak, vekalet ücretini ödeyen karşı tarafın ödeme esnasında stopaj yapmaması durumunda elde edilen hasılatın avukat tarafından yıllık beyannameye dahil edileceği tabiidir.

Davayı kaybeden tarafın, mahkeme veya icra dairesinin tespit ettiği vekalet ücretini alacaklı tarafa doğrudan nakden ödemesi halinde, alacaklıyı temsil eden avukatın ücretli olmaması kaydıyla, ödeme yapan tarafın GVK.nun 94. maddesinin birinci fıkrası kapsamında sayılan kişilerden olması halinde, yapılan vekalet ücreti ödemesi üzerinden gelir vergisi tevkifatının yapılması gerekir.

Diğer taraftan, alacaklı taraf avukatına ödenmesine karar verilen vekalet ücretinin ne şekilde belgelendirilmesi gerektiğine ilişkin olarak, 23.02.2006 tarih ve 26089 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 356 Seri No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde;

 "… İcra dairelerince borçludan alınarak müvekkili adına takibat yapan alacaklı taraf avukatına ödenmesine karar verilen avukatlık (vekalet) ücretinin avukata ödendiği anda, avukat tarafından borçlu adına en az iki nüsha serbest meslek makbuzu düzenlenecek ve makbuzun avukatta kalan nüshasına da icra dairesince ödemenin yapılmış olduğuna dair bir şerh düşülerek, ödemeyi yapan memur tarafından (sicil numarası da yazılarak) imzalanacaktır."

Şeklinde düzenlenmişken; 11.09.2007 tarih ve 26640 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 375 Seri No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile;

 "İcra dairelerince borçludan alınarak müvekkili adına takibat yapan alacaklı taraf avukatına ödenmesine karar verilen avukatlık (vekalet) ücretlerinin avukata ödendiği anda, avukat tarafından borçlu adına en az iki nüsha serbest meslek makbuzu düzenlenecek olup, bir nüshası ödemeyi yapan memura verilecek; makbuzun avukatta kalan nüshasına ise icra dairesince ödemenin yapılmış olduğuna dair bir şerh düşülmesi ve ödemeyi yapan memur tarafından imzalanması şartı aranmayacaktır." Şeklinde düzenlenmiştir.

Ayrıca, mahkeme kararı gereğince veya icra kanalı ile avukata ödenen vekalet ücreti serbest meslek faaliyeti kapsamında katma değer vergisine tabi olup, avukat tarafından düzenlenecek serbest meslek makbuzunda ayrıca katma değer vergisi hesaplanacaktır. Ancak, mahkeme kararında "KDV hariç" şeklinde bir ifadenin yer almaması halinde, vekalet ücretine katma değer vergisi dahil kabul edilecek ve içyüzde oranı uygulanmak suretiyle tespit edilen katma değer vergisi avukat tarafından düzenlenecek serbest meslek makbuzunda gösterilecektir.

Öte yandan, mahkemelerce hükmolunan vekalet ücreti ödemelerinin davayı kazanan gelir ya da kurumlar vergisi mükellefi olan işverenlere yapılması ve yapılan bu ödemenin Gelir Vergisi Kanunu uyarınca ticari ya da serbest meslek faaliyeti kapsamında olması halinde ödeme katma değer vergisine tabi olacak, mahkeme kararında "KDV hariç" ya da "KDV dahil" ibaresinin yer alıp almadığı dikkate alınarak yukarıdaki açıklamalara göre işlem yapılacaktır.

Ayrıca, avukatın davayı kazanan tarafın ücretlisi olması halinde, ticari veya serbest meslek kazancı kapsamında borçludan tahsil edilen vekalet ücreti, GVK.nun 61, 94 ve 103. maddeleri kapsamında ücret olarak avukata ödenecektir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre;

Firman aleyhine hükmedilen vekalet ücreti ödemelerinin doğrudan avukatlara değil de icra müdürlüklerine yapılması durumunda, icra müdürlüklerine ödeme yapıldığı sırada GVK.nun 94. maddesi ve 2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca % 20 nispetinde gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.

 Firman  tarafından, mahkeme kararı gereğince veya icra kanalı ile avukata ödenen vekalet ücreti serbest meslek faaliyeti kapsamında katma değer vergisine tabi olup, avukat tarafından düzenlenecek serbest meslek makbuzunda ayrıca katma değer vergisi hesaplanacaktır. Ancak, mahkeme kararında "KDV hariç" şeklinde bir ifadenin yer almaması halinde, vekalet ücretine katma değer vergisi dahil kabul edilecek ve içyüzde oranı uygulanmak suretiyle tespit edilen katma değer vergisi avukat tarafından düzenlenecek serbest meslek makbuzunda gösterilecektir.

 11.09.2007 tarih ve 26640 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 375 Seri No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile, İcra dairelerince borçludan alınarak müvekkili adına takibat yapan alacaklı taraf avukatına ödenmesine karar verilen avukatlık (vekalet) ücretlerinin avukata ödendiği anda, avukat tarafından borçlu adına en az iki nüsha serbest meslek makbuzu düzenlenecek olup, bir nüshası ödemeyi yapan memura verilecek; makbuzun avukatta kalan nüshasına ise icra dairesince ödemenin yapılmış olduğuna dair bir şerh düşülmesi ve ödemeyi yapan memur tarafından imzalanması şartı aranmayacaktır.



Bu yazı 39,411 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 7 Ağustos 2020 Bazı Hizmet Sektörlerin De Katma Değer Vergisi Oranları İndirildi
    • 1 Haziran 2020 Binek Otomobillerin Alışında Ödenen Vergilerin Durumu, Amortisman Uygulaması Ve Muhasebe Kaydı
    • 16 Mart 2017 İCRA DAİRESİNE YATIRILAN AVUKATLIK VEKALET ÜCRETLERİNDE VERGİLENDİRME VE BELGE DÜZENİ
    • 17 Şubat 2017 SAĞLIK ŞİRKETLERİNİN VERDİĞİ HİZMETİN KDV ORANI DÜŞÜRÜLDÜ KDV TEVKİFATI KALDIRILDI
    • 24 Mart 2016 ASGARİ ÜCRET DESTEĞİNİN MUHASEBE KAYDI
    • 27 Ağustos 2015 Sağlık Sektöründe KDV Tevkifatı
    • 2 Temmuz 2015 Değer Artış Kazancı Hesaplanması Ve Uygulaması
    • 29 Mart 2014 Aile Hekimliğinin Vergilendirilmesinde Son Durum
    • 25 Şubat 2014 2013 Yılı Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi Ve Konut İstinası Uygulaması
    • 25 Aralık 2013 01/01/2014 TARİHİNDEN İTİBAREN FATURA, BORDRO VE DİĞER BELGELERDE SİCİL NUMARASI YAZILMA ZORUNLULUĞU BAŞLAYACAK
    • 7 Aralık 2013 2013 Yılı Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi
    • 23 Ocak 2012 EMLAK ÜZERİNDEKİ VERGİLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER
    • 29 Aralık 2011 Genel sağlık sigortasında gelir testi
    • 4 Temmuz 2011 AVUKATLARIN İCRA DAİRELERİNDEN TAHSİL ETTİKLERİ KAZANCIN VERGİLENDİRİLMESİ
    • 16 Haziran 2011 AVUKATLARIN İCRA DAİRELERİNDEN TAHSİL ETTİKLERİ KAZANCIN VERGİLENDİRİLMESİ
    • 9 Kasım 2009 Veraset Ve İntikal Vergisi Kanunu Uygulaması
    • 9 Ekim 2009 Şirket Ortağının Sahip Olduğu İşyeri İçin Kira Ödemesi Yoksa Ne Olacak?
    • 18 Ağustos 2009 Ödeme Kaydedici Cihaz (Yazar Kasa) Kullanımı
    • 28 Temmuz 2009 Özel Sağlık Kuruluşlarında Çalışan Doktorların Vergilendirilmesi, Pos Cihazı Bulundurma Ve Kullanma Zorunluluğu
    • 24 Nisan 2009 Emlak Vergisini Kimler Ödeyecek ? Kimler Ödemeyecek




    BİZE ULAŞIN: info@resulkurt.com
    TWİTTER/resulkurt34

    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    10,405 µs