10 Nisan 2018

Ücret Garanti Fonu

Ücret Garanti Fonu

Bir işçi çalışmasına karşılık ücretini alır. Ücret, işçi için ekonomik varlığının temeli olan, kendi ve ailesinin geçimini, fiziki, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını sağlayan genellikle tek geliridir. İşverenin ödeme aczine düşmesi nedeniyle işçinin ücretini alamadığı durumlar için ise farklı uygulamalar oluşturulmuştur. Ülkemizdeki Ücret Garanti Fonu bu amaçla kurulmuştur.

Ücret Garanti Fonu ile ilgili düzenleme 4857 sayılı İş Kanununun 33 üncü maddesinde yer almaktaydı. Konuya ilişkin Ücret Garanti Fonu Yönetmeliği 18.10.2004 tarih - 25617 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Kanunun ilgili maddesi 26.05.2008 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5763 sayılı Kanunun 37 nci maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olup, bunun yerine aynı konuyla ilgili aynı Kanunun 17 nci maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa ek-1 inci madde eklenmiştir. Bu yeni düzenlemeye göre;

- 4447 sayılı Kanuna göre sigortalı sayılan kişileri hizmet akdine tabi olarak çalıştıran işverenin konkordato ilan etmesi,

-İşveren için aciz vesikası alınması,

-İflas veya iflasın ertelenmesi nedenleri

ile işverenin ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde geçerli olmak üzere, işçilerin iş ilişkisinden kaynaklanan üç aylık ödenmeyen ücret alacaklarını karşılamak amacı ile İşsizlik Sigortası Fonu kapsamında ayrı bir Ücret Garanti Fonu kurulmuştur. Türkiye İş Kurumu, İşsizlik Sigortası Kanununa tabi olarak çalışanların, yukarıda sayılan nedenler ile sınırlı olarak ödeme aczine düşmesi durumunda hizmet ilişkisinden kaynaklı ödenmeyen üç aylık ücretlerini Ücret Garanti Fonu’na başvurmaları halinde ödemektedir.

İşçinin işverenden bazen üç aylık değil daha fazla ücret alacağı bulunabilir. İşçi sadece üç aylık kısmı Fon’dan aldıktan sonra geri kalanını yasal yoldan takibini yapacaktır. Fon’dan yapılan ödemeler iflasta iflas masasına, iflasın ertelenmesi durumunda kayyuma, aciz durumunda icra dairesine, konkordatoda konkordato komiseri ve tasfiye memuruna ve ayrıca işverene ve işverenin bağlı bulunduğu vergi dairelerine bildirileceğinden işçiye mükerrer ödeme yapılmayacaktır.

Geçerli bir diğer koşul ise işçinin, işverenin ödeme güçlüğüne düşmesinden önceki son bir yıl içinde aynı işyerinde çalışmış olması gerekmektedir. Bu durumda temel ücret üzerinden ödeme yapılacak, bu ödemeler 5510 sayılı Kanunun 82 inci maddesi uyarınca belirlenen kazanç üst sınırını aşamayacaktır.

Ücret Garanti Fonu ile yalnızca ücret alacakları değil, sigorta primine dahil olan tüm kazançlar da garanti kapsamına alınmış, bir ay için yapılacak ödemeye tavan ücret sınırlaması getirilmiştir. Ücret Garanti Fonu Yönetmeliğinin 6 ncı maddesine göre Fon, işverenlerce işsizlik sigortası primi olarak yapılan ödemelerin işveren payının yıllık toplamının yüzde birinden oluşur.

İşçi Fon’dan ücretlerini aldıktan sonra aynı işverenin veya başka bir işverenin yanında çalışmaya devam edebilir. Yasada belirtilen şartlar tekrar oluşursa aynı işverenden veya başka bir işverenden iş ilişkisinden kaynaklanan ücretlerini yine Fon’dan alabilir. Bilindiği üzere işverenin ödeme aczine düşmesi nedeniyle ücretlerin yanı sıra işçinin kıdem ve ihbar tazminatları, sendika aidatları vb. Fon tarafından garanti edilmesi, bu hususlarda yasal düzenlemelerin yapılması mühimdir. 

Bu yazı 2,872 defa okundu.