0 0 0000

Sosyal Güvenlikte Yeni Dönem- 1 -

Resul KURT
info@resulkurt.com
www.resulkurt.com

Sosyal Güvenlikte Yeni Dönem 

Reform yürürlüğe girdi Bağ-Kur’da prim düstü
Önceki gün yürürlüğe giren Sosyal Güvenlik Reformu, birçok yeniliği de beraberinde getiriyor. Yasayla Bağ-Kur’da daha önce yüzde 40’ı bulan prim oranı yüzde 33.5-39 aralığına çekiliyor

BUGÜN 2 Ekim. Uzunca bir süreden beri yürürlüğü için gün sayılan ve sosyal güvenlik reformu olarak adlandırılan 5510 sayılı Kanunun önemli bir kısmı dün yürürlüğe girdi.

İşçiler 4-1/a, Bağ-Kur’lular 4-1/b ve memurlar 4-1/c’li oldu

Sosyal güvenlik reformu ile birlikte; SSK’ya prim ödeyen işçiler 4-1/a’lı, Bağ-Kur’a prim ödeyenler 4-1/b’li ve Emekli Sandığı’na tabi Memurlar ise 4-1/c’li olarak adlandırılacak.

Herkese artık tek sosyal güvenlik numarası

SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı tarafından farklı sicil numaraları kullanılmakta, bazen aynı kurumun birden fazla sicil numarası verdiği de görülmektedir. Farklı sosyal güvenlik numaralarının kullanılması sigortalıların günlerinin tespitinde zorluklara yol açtığı gibi, kurumların da iş yükünü arttırıyordu.

Sosyal güvenlik reformuyla birlikte sigortalılar, isteğe bağlı sigortalılar ile bunların hak sahiplerinin; genel sağlık sigortalıları ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilerin tescil ve diğer tüm işlemlerinde sosyal güvenlik sicil numarası olarak Türk vatandaşları için T. C. kimlik numarası sosyal güvenlik sicil numarası olarak kullanılacaktır. Yabancı uyruklulara Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünce verilecek kimlik numaraları aynı zamanda bunlar için sosyal güvenlik sicil numarası olacaktır.

İşyerlerinin bildirim süresi

İşverenler, örneği Kurumca hazırlanacak işyeri bildirgesini en geç sigortalı çalıştırmaya başladığı tarihte, SGK’na vermekle yükümlü olacak. Şirket kuruluşu aşamasında, çalıştıracağı sigortalı sayısını ve bunların işe başlama tarihini, ticaret sicili memurluklarına bildiren işverenlerin, bu bildirimleri SGK’na yapılmış sayılacak. Ticaret sicili memurlukları, kendilerine yapılan bu bildirimi en geç on gün içinde Kuruma bildirmek zorunda. Böylece kayıtlı işyerlerinin süre geçirmesinden dolayı idari para cezası ile karşılaşmaları önlenecek. Yapılan bu düzenleme ile mevcut uygulama devam ettiriliyor.

Çalışanlar bir gün önceden bildirilecek

İşverenler, 4-1/a (eski SSK’lılar) sigortalılarını, (istisnalar hariç) işe başlama tarihinden önce, sigortalı işe giriş bildirgesi ile Kuruma bildirmekle yükümlü olacak. Ancak işveren tarafından sigortalı işe giriş bildirgesi;

İnşaat işyerlerinde işe başlatılacak sigortalılar için, en geç çalışmaya başlatıldığı gün,

Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçlarına sefer esnasında alınarak çalıştırılanlar ile Kuruma ilk defa işyeri bildirgesi verilecek işyerlerinde; ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlanılan tarihten itibaren bir ay içinde çalışmaya başlayan sigortalılar için, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç söz konusu bir aylık sürenin dolduğu tarihe kadar,

Kamu idarelerince istihdam edilen 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa göre işsizlik sigortasına tabi olmayan sözleşmeli personel ile kamu idarelerince yurt dışı görevde çalışmak üzere işe alınanların, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde, kuruma verilmesi halinde, sigortalılık başlangıcından önce bildirilmiş sayılacak. Böylece yürürlükteki uygulamaya benzer bir düzenleme getirilmiş olacak.

İsteğe bağlı sigortalılara sağlık yardımı verilecek

İsteğe bağlı sigortalı olanlar, bakmakla yükümlü olunan kişi olsa dahi, genel sağlık sigortalısı sayılacak ve genel sağlık sigortası primini de ödemekle yükümlü. Reform öncesinde %25 olan SSK isteğe bağlı sigorta primi yüzde 32 oranına yükseldi. Ancak prim ödenirken sağlık yardımı da alınabilecek. 1 Ekim 2008 sonrasında isteğe bağlı sigortaya ödenen primler 4-1/b (Bağ-Kur) sigortalılığında geçmiş gibi değerlendirilecek.

Avukat ve noterler de Bağ-Kur’lu oldu

Serbest çalışan avukatlarla noterlerin SSK topluluk sigortalılığı bugün sona erdi. Artık avukat ve noterler Bağ-Kur sigortalısı sayılacak. Bağımsız çalışan vergi mükellefi Avukat’larla tüm noterler, 1 Ekim 2008 itibariyle topluluk sigortası kayıtları esas alınarak tescilleri Kurum tarafından Kanuna uygun hále getirilecek.

SGK bildirgeleri izleyen ayın 23’üne kadar verilecek

Sosyal güvenlik reformunun yürürlük tarihinden önce SSK sigortalıları için izleyen ayın sonuna kadar aylık prim ve hizmet belgesinin verilebilmesi mümkün iken, bu uygulama değiştirilmiştir. Buna göre, 4-1/a (SSK) bendi kapsamında sigortalı sayılanları çalıştıran;

Özel nitelikteki işyeri işverenleri, cari aya ilişkin olarak düzenleyecekleri asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerini, en geç belgenin ilişkin olduğu ayı izleyen ayın 23’ünde,

Resmi nitelikteki işyeri işverenleri ise, cari aya ilişkin olarak düzenleyecekleri asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerini, en geç belgenin ilişkin olduğu dönemi izleyen takvim ayının 7’sinde, saat 23.59’a kadar e-Sigorta kanalıyla Kuruma göndermek zorundadırlar. Belgenin gönderilmesi gereken sürenin son gününün resmi tatile rastlaması halinde, aylık prim ve hizmet belgesi, son günü izleyen ilk iş günü saat 23:59 a kadar, Kuruma, e-Sigorta kanalıyla gönderilebilecektir.

Bağ-Kur’lunun prim oranı düştü

1479 sayılı Bağ-Kur Kanununa göre Malullük, Yaşlılık ve Ölüm sigorta primi, gelir basamağının % 20’si, sağlık sigortası primleri Bağ-Kur Kanununa tabi ilk sekiz basamakta bulunan sigortalılardan sekizinci gelir basamağı tutarının, dokuz ve daha yukarı basamaklarda bulunan sigortalılardan ise bulundukları gelir basamağı tutarının % 20’si olarak alınıyordu. Yani toplam prim oranı yüzde 40 olarak hesaplanmaktaydı.

Sosyal güvenlik reformu ile birlikte artık Bağ-Kur’luların prim oranı düşürülerek, işin tehlikesine bağlı olarak yüzde 33,5 ile yüzde 39 arasında uygulanacak.

Bunun yüzde 20’si malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi; yüzde 1 ilá yüzde 6,5 oranları arasındaki kısmı kısa vadeli sigorta kolları primi ve genel sağlık sigortası primi yüzde 12.5’i olacak.

Bağ-Kur’lu yetim kızlar artık evlenebilecek
Sosyal güvenlik reformunun bugün yürürlüğe girmesiyle birilikte, daha önce çeyiz parası ödenmeyen Bağ-Kur’lu yetim kızlar da çeyiz parası alabilecek. Bağ-Kur’dan yetim aylığı almakta iken evlenen ve bu nedenle aylıkları kesilen yetim kız çocuklarına 24 aylıkları oranında çeyiz parası verilecek.

Prim borcu borsadan da araştırılacak

SGK’na prim borcu olup, ödemeyenlerin borsadaki hisse senetleri de takip edilecek. Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.ce, Kuruma borçlarını vadesinde ödemeyen borçluların hisse senetlerine haciz konulmasını teminen, yapılan işlemlerin elektronik ortamda Kurumca yetki verilen kişilere görüntülenmesi sağlanacak. Takas ve Saklama Bankası A.Ş.ce, Kuruma borçlarını vadesinde ödemeyen borçluların İMKB’de işlem sırası kapalı olduğundan kayda tabi tutulmamış hisse senetleri ile bireysel emeklilik fon katılım paylarına haciz konulmasını teminen, yapılan işlemler elektronik ortamda Kurumca yetki verilen kişilere görüntülenecek.

İşyeri kayıtları 10 yıl saklanacak

İşverenlerin işyeri defter ve belgelerini saklama süresi 10 yıla çıkıyor. Ancak, 10 yıl olan saklama süresi 2008 yılı için 5 yıl, 2009 yılı için 6 yıl, 2010 yılı için 7 yıl, 2011 yılı için 8 yıl, 2012 yılı için 9 yıl ve 2013 yılından itibaren de 10 yıl olarak uygulanacak.

Kamu sektöründeyse saklama süresi 30 yıla çıkarılmış olup, 2008 yılı için 5 ve sonraki yıllarda 30 yıl tamamlanıncaya kadar her yıl birer yıl artırılarak uygulanacak.

Bu yazı 3,538 defa okundu.