En Sıcak Konular

Cem Kılıç
Milliyet Gazetesi

Cem Kılıç
17 Nisan 2019

Sendikacıların sosyal hakları



Sendikacıların sosyal hakları

Çalışanların haklarını korumak amacıyla kurulmuş olan sendikalarda çalışan görevlilerin de sosyal hakları var. Bu haklar da güvence altında...

Sendikalar işçilerin sosyal ve ekonomik haklarını korumanın bir numaralı aracıdır. Daha önceki yazımızda belirttiğimiz şekilde, sendikal faaliyetler kanun tarafından özel olarak korumaya kavuşturulmuştur. Kanun işçilerin sendikalara üye olup olmama hakkını güvenceye kavuştururken, sendikal faaliyetlere katılmalarını, hatta sendikalarda yönetici olmalarını özel olarak güvence altına almıştır. Amatör sendika yöneticilerinin iş sözleşmesi haklı neden olmadan feshedildiğinde sadece dört aya kadar olan boşta geçen süre ücretini almazlar. Kanun ilgili kişilerin yöneticiliğe devam ettikleri sürece boşta geçen sürelerinin ücretinin ödeneceğini hüküm altına almıştır. Bu doğrultuda dava bir sene de sürse amatör sendika yöneticisi bu sıfatını koruduğu sürece boşta geçen süre ücretini alacaktır.

İşe başlatmak zorunlu

Amatör sendika yöneticilerinin diğer işçilerin güvencesinden en önemli farkı yönetici işe başlatılmak için başvurduğunda, başlatılmadığı takdirde işe başlatmama tazminatı yerine iş ilişkisinin başvurma ile devam ettiği kabul edilerek temsilcilik veya yöneticilik görevi süresince ücret ve diğer haklarının ödenmesinin öngörülmesidir. Ayrıca, işe başvuru süresi 4857 sayılı Kanun’da 10 iş günüyken, bu süre sendika temsilcisi veya amatör yönetici için 6 iş günü olarak belirlenmiştir.

Sonradan fesih mümkün

Profesyonel yönetici seçilip iş sözleşmesini askıya alan kişi, profesyonel yöneticiliği devam ederken veya sona erdikten sonra isterse iş sözleşmesini sona erdirerek kıdem tazminatını talep edebilir. Yönetici seçildikten sonra iş sözleşmesini derhal feshetmeyen, daha sonra yöneticiliğini sürdürürken sözleşmesini fesheden yöneticinin kıdem tazminatı fesih tarihindeki emsal ücreti ve yönetici seçilmeden önce iş yerinde çalıştığı süre dikkate alınarak hesaplanacaktır. Profesyonel yöneticinin işe geri dönme hakkı da bulunmaktadır. İş sözleşmesi askıya alınan yönetici, sendikanın tüzel kişiliğinin sona ermesi, seçime girmemek, yeniden seçilmemek veya kendi isteğiyle çekilmek suretiyle görevinin sona ermesi halinde, sona erme tarihinden itibaren bir ay içinde ayrıldığı iş yerinde işe başlatılmak üzere işverene başvurabilir. İşveren, talep tarihinden itibaren bir ay içinde bu kişileri o andaki şartlarla eski işlerine veya eski işlerine uygun bir diğer işe başlatmak zorundadır. Bu kişiler süresi içinde işe başlatılmadığı takdirde, iş sözleşmeleri feshedilmiş sayılır. İşverenin sendikanın tüzel kişiliğinin sona ermesi, seçime girmemek, yeniden seçilmemek veya kendi isteğiyle çekilmek suretiyle görevi sona eren işçiyi işe başlatmaması işverenin feshi olarak kabul edildiğinden, eski profesyonel yönetici feshin geçersizliği iddiasıyla işe iade davası açabilecektir.

Yöneticilerin sözleşmesi askıda

Sendikada çalışmak üzere işten ayrılan profesyonel sendika yöneticilerinin güvencesi ise daha detaylı olarak düzenlenmiştir. Bunun başında profesyonel sendika yöneticisinin iş sözleşmesinin süresiz olarak askıda kalabilmesidir. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu profesyonel sendika yöneticilerinin, sendika yöneticiliğine seçilmeleri nedeniyle iş yerinden ayrılmaları halinde yöneticinin feshe ilişkin bir irade açıklaması olmaması halinde, kural olarak iş sözleşmelerinin askıda kaldığını kabul etmiştir. Yönetici işten ayrılmak isterse, işten ayrıldığı tarihte iş sözleşmesini bildirim süresine uymaksızın veya sözleşme süresinin bitimini beklemeksizin fesheder ve kıdem tazminatına hak kazanır.

Amatör sendika yöneticisi ne demek?

Sendika yöneticilerinin güvencesi, amatör ve profesyonel sendika yöneticileri için ayrı ayrı düzenlenmiştir. Amatör sendika yöneticisi bir yandan mevcut işinde çalışmaya devam ederken, bir yandan sendikanın yönetim faaliyetlerini yürüten kişileri ifade etmektedir. Amatör sendika yöneticileri profesyonel sendika yöneticilerine göre çoğu zaman daha çok risk altında bulunmaktadır. Çünkü doğrudan işverenle iletişim halinde olan, iş yeri sendika temsilcileri dışında çalışanların şikâyetlerini işverene ileten çoğunlukla amatör sendika yöneticileridir.

Bunu öngören kanun koyucu, iş yeri sendika temsilcilerine ilişkin korumayı amatör sendika yöneticileri için de getirmiştir. İş yeri sendika temsilcilerinin iş sözleşmelerinin feshedilmesi ancak haklı nedenlerin bulunması halinde mümkündür. Dolayısıyla, amatör sendika yöneticisinin iş sözleşmesi de haklı neden dışında bir nedenle feshedilemeyecektir. Bunun anlamı, işverenin geçerli nedenle amatör sendika yöneticisinin iş sözleşmesini feshedemeyeceğidir. Örneğin, ekonomik küçülme nedeniyle amatör sendika yöneticisinin iş sözleşmesi sona erdirilemeyecektir. Yargıtay’a göre de, İş Kanunu’nun iş güvencesine ilişkin hükümlerinde feshin geçersizliği, geçersiz bir fesih işlemine bağlanırken, sendika işyeri temsilcileri ve son fıkra gereği amatör yöneticiler için feshin haksız olması, haklı nedene dayanmaması yeterli kabul edilmektedir.


Bu yazı 1,588 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 25 Mart 2024 Yoksulluk ve zorla çalıştırma
    • 22 Mart 2024 Özel güvenlik ilgi bekliyor
    • 18 Mart 2024 Yemek yardımı neden önemli?
    • 15 Mart 2024 Ramazanda çalışma hayatı
    • 11 Mart 2024 İş sözleşmesi ve işyeri devri farklı
    • 8 Mart 2024 Çocuk hakları
    • 2 Mart 2024 Dışarıdan primle memur emekliliği
    • 26 Şubat 2024 Haftalık çalışma süresi kısalır mı?
    • 23 Şubat 2024 Sosyal hareketlilik ve gelir eşitsizliği
    • 19 Şubat 2024 Emeklilik için doğum borçlanması
    • 16 Şubat 2024 Dövizle ücretin sınırları neler?
    • 12 Şubat 2024 Kıdem tazminatı tavanı arttı
    • 9 Şubat 2024 Yemek yardımı için sınır var mı? (1)
    • 5 Şubat 2024 Sözleşmeye göre haklar
    • 29 Ocak 2024 Küresel istihdamda 3 endişe kaynağı var
    • 26 Ocak 2024 Sözleşme feshinde ölçülü olmak şart
    • 22 Ocak 2024 Torba yasa yolda neler değişecek?
    • 19 Ocak 2024 İlave tediyeler bu ay ödenecek
    • 15 Ocak 2024 Değişikliğe zorlama haklı fesih nedeni
    • 8 Ocak 2024 Çalışma hayatında her şey birlikte




    BİZE ULAŞIN: info@resulkurt.com
    TWİTTER/resulkurt34

    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    8,267 µs