En Sıcak Konular

Şükrü Kızılot
Hürriyet

Şükrü Kızılot
29 Ekim 2008

Özel kesim borçları rüyalara giriyor



Özel kesim borçları rüyalara giriyor

NASIL girmesin ki.. Sadece borcu olan firmaların değil, bu borçla ilgili teminat mektubu veren bankaların da rüyalarına giriyor.

Yurtdışına çıkacak ve tekrar geri dönmeyecek dövizler ve 2008 yılında cari açığın yüzde 60’ının "dış borçlanma" ile karşılanması bakımından ülkeyi ilgilendiriyor. Bu arada, alacaklı firmaların ve teminat mektubu veren bankaların da "acaba ödenmez mi?" diye rüyalarına giriyor.

Özetle, bu sevimsiz görüntü önümüzdeki günlerde, daha sık rüyalara gireceğe benziyor.

DIŞ BORÇLAR VE ÖZEL KESİM

Hazine’nin açıklanmış olan son verilerine göre, Türkiye’nin dış borçları, tabloda gösterilmiştir.

Tablonun incelenmesinden de fark edileceği gibi;

2008 yılının Haziran ayı itibariyle, Türkiye’nin toplam dış borcu, 284 milyar dolar.

Dış borçların 191 milyar doları yani yüzde 67’si, özel sektöre ait.

2002’de 43 milyar dolar olan özel sektör borcu, yaklaşık yüzde 350 artarak, 191 milyar dolara ulaşmış durumda.

Özel sektörün, 191 milyar dolarlık borcunun, farklı vade yapısı var. Vadesi bir yıldan az borcu, 48 milyar dolar. Bu arada Devlet, 2009’da bütçeden önümüzdeki 6 yılın en yüksek dış borç ödemesini (11.6 milyar dolar olarak) yapacak. Öte yandan, yaşanan küresel kriz nedeniyle, dış borç bulmak bundan sonra ciddi sorun olacağı için, özel sektörün vadesi bir yıldan az olan borcunu kapatması veya yeniden borçlanma suretiyle, borçların çevrilmesi çok zor gözüküyor. Bir taraftan durgunlukla daha az para kazanan şirketler diğer taraftan daha yüksek kurdan borç ödemek zorunda kalacaklar. Bu arada, dış borç gözüken tutarın bir kısmının Türkiye’deki firmaların yurtdışındaki paraları olduğu da ayrı bir gerçek.

Olaya bütünüyle baktığımızda, 1994’te kamu kesimini, 2001’de bankacılık kesimini etkileyen kriz, şimdi de reel sektörü olumsuz etkileyeceğe benziyor.

CARİ AÇIK VE DIŞ BORÇLAR


Daha önce de yazdık. Cari açık 2002’den bu yana sürekli artıyor ve tüm uyarılara rağmen ciddi bir önlem de alınmıyor. 2002’de 0,6 milyar dolar olan "cari açık", 2008’de 52 milyar dolara yaklaşacağa benziyor. Sadece 2008 yılı cari açığı, 1923-2002 dönemi yani 80 yıllık cari açık toplamı olan 43 milyar doların üzerinde. DPT’nin raporuna göre, 2009 yılı cari açığının da 50,4 milyar olması bekleniyor.

Türkiye açısından, özel sektörün aldığı dış borçlar, cari açığın kapatılmasında, çok önemli bir kaynak oldu. Yukarıda da belirttik, 2008 verilerine göre, cari açığın yüzde 60’ı dış borçlanma yoluyla gelen dövizlerle kapatıldı.

Yıllardır, Türkiye’nin döviz açığına kaynak olan; sıcak para, doğrudan yabancı sermaye girişi durdu. Dış borçlanma da durma noktasında.

Peki... Ne olacak?

Yüksek düzeyde cari açığı olan ve bunun finansmanı için sermaye girişlerine ihtiyacı olan Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler, ciddi risk altındalar. Yurtdışındaki dövizlerin Türkiye’ye getirilmesi, kısa süreli bir nefes aldırabilir ama onun da başarı şansı, çıkacak yasanın kapsamına bağlı. Sonuçta dağ fare de doğurabilir.

   TÜRKİYE’NİN TOPLAM DIŞ BORÇ STOKU (MİLYAR DOLAR)

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

DIŞ BORÇ STOKU

129,6

144,1

160,6

168,5

205,3

247,1

284,4

- Kamu Sektörü

64,5

70,8

75,7

70,4

71,6

73,4

77,6

- TCMB

22,0

24,4

21,4

15,4

15,7

15,8

16,2

- Özel Sektör

43,1

48,9

63,6

82,6

118,0

157,9

190,6

·   Kısa Vadeli (1 Yıla kadar)

13,9

18,8

26,8

32,2

36,0

37,3

47,8

·   Uzun Vadeli (1 Yıldan fazla)

29,2

30,1

36,8

50,4

81,8

120,5

142,7

TCMB BRÜT DÖVİZ REZERVLERİ

26,8

33,6

36,0

50,5

60,9

73,3

75,9

Kaynak: TCMB (www.tcmb.gov.tr) ve Hazine Müsteşarlığı (www.hazine.gov.tr)

Not: 2008 Dış Borç Stoku ve TCMB Brüt Döviz Rezervleri Haziran ayı itibariyledir.




Bu yazı 2,358 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 13 Ekim 2014 Torba zammı!
    • 9 Ekim 2014 Apartman yöneticilerinin borçlarına kolaylık
    • 8 Ekim 2014 Belediyelerde ev kadınlarına işkenceye devam
    • 2 Ekim 2014 Bayramda gelen gurbetçilere Türkiye'de KDV iadesi yapılacak
    • 1 Ekim 2014 Eşe ek kart ortak hesaptan avantajlı
    • 29 Eylül 2014 Şirket harcamalarında alışveriş puanı ve mil sürprizi
    • 27 Eylül 2014 Evlenip iki günde ayrılana maaş bağlanır mı?
    • 24 Eylül 2014 Pırlantada ÖTV kalktı, peki diğerlerinde niye kalkmadı
    • 22 Eylül 2014 Kiraya kefil olmanın 5 kat vergisi var
    • 20 Eylül 2014 Ceket, gömlek, kravat ve ayakkabı giderleri
    • 18 Eylül 2014 Emekliye 1 yıl süre
    • 17 Eylül 2014 Torba ile pırlantaya ÖTV kalktı
    • 16 Eylül 2014 İş güvenliği yetkisi bakkalda!
    • 15 Eylül 2014 Erken emeklilik
    • 11 Eylül 2014 Aidatı Ödeyin Yoksa Eviniz Diğer Maliklere Satılır
    • 10 Eylül 2014 İsviçre'deki Paralar Artık Gizli Değil
    • 8 Eylül 2014 Okul Masrafları Vergiden Nasıl Düşülüyor?
    • 6 Eylül 2014 Emlak vergisi muafiyeti için fakirlik belgesi mi gerekiyor?
    • 4 Eylül 2014 Gayrimenkulünüzün Tapudaki Değerini Yükseltebiliyorsunuz
    • 2 Eylül 2014 Ücreti Ödenmeyen İşçiye Kıdem Tazminatı Avantajı




    BİZE ULAŞIN: info@resulkurt.com
    TWİTTER/resulkurt34

    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    9,166 µs