8 Kasım 2008

Eski sigortalıların isteğe bağlısı değişti

Resul KURT

info@resulkurt.com
www.resulkurt.com

Eski sigortalıların isteğe bağlısı değişti  

Sosyal güvenlik reformu ile isteğe bağlı sigortada önemli değişiklikler yapıldı. Reformun yürürlüğe girdiği 01.10.2008 tarihinden önce SSK isteğe bağlı sigortasına prim ödeyen okurlarımız bu değişiklikten etkilenip etkilenmediklerini soruyor.

Reformdan önce SSK isteğe bağlı sigortasına devam edebilmek için aranan 1.080 gün prim ödeme koşulu kaldırıldı. Ama isteğe bağlı sigortada prim oranınından, sağlık yardımı verilmesine kadar bir çok değişiklik yapıldı.

İsteğe bağlı prim arttı

İsteğe bağlı sigorta primi ödeyen Sosyal Güvenlik Reformu sonrasında isteğe bağlı sigorta primi, belirlenecek olan prime esas kazancın alt sınırı (Asgari ücret= 638,70 YTL) ile üst sınırı (Asgari ücretin 6.5 katı= 4.151,70 YTL) arasında, sigortalı tarafından belirlenen aylık kazanç üzerinden bulunacak kazancın yüzde 32’si olarak uygulanacak. İsteğe bağlı sigortalıların primlerinin yüzde 20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, yüzde 12’si genel sağlık sigortası primidir.

Örneğin, isteğe bağlı sigortada, 01.07.2008-31.12.2008 dönemi için prime esas kazancın alt sınırı olan 638,70 YTL’nin yüzde 32’si üzerinden hesaplama yapıldığında 01.10.2008 tarihinden sonraki uygulamada en düşük prim oranı 204.38 YTL olarak tespit edilecek. Yani, 2008 yılı eylül ayında isteğe bağlı SSK primi ödeyen bir sigortalının ödediği tutar 159,68.YTL iken, 2008 yılı ekim ayında (aynı rakamlar esas alındığında) yüzde 32 üzerinden ödenecek en düşük tutar 204,38 YTL olacaktır. Yine 1.500 YTL prime esas kazanç tutar üzerinden isteğe bağlı prim ödemek isteyen bir sigortalı 480 YTL prim ödeyecek.

Sağlık yardımı

İsteğe bağlı sigortalı olanlar, bakmakla yükümlü olunan kişi olsa dahi, genel sağlık sigortalısı sayılmak suretiyle genel sağlık sigortası primini de ödeyecekler. Diğer bir deyişle isteğe bağlı sigortalılar sosyal güvenlik reformunun yürürlüğünden sonra sağlık primi ödemek zorunda olup, eşinden sağlık yardımı alamayacak. 01.10.2008 tarihinden önce SSK isteğe bağlı sigortası olanlar da bu kapsamda olacak. Yani, 01.10.2008 tarihinden önce isteğe bağlı sigorta primi ödeyenler de, bu tarihten sonra isteğe bağlı sigortaya devam edenler de aynı kapsamda olacak.

Özellikle isteğe bağlı sigortada en fazla eleştiri konusu olan, isteğe bağlı sigorta primi ödeyenlerin sağlık yardımlarından yararlandırılmamaları da bu uygulama ile çözülecektir.

İsteğe bağlı 4/b’ye sayılacak

01.10.2008 tarihinden itibaren, isteğe bağlı sigorta primi ödenmiş süreler, malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulamasında dikkate alınacak ve bu süreler 5510 Sayılı Yasa’nın 4 /(b) bendi kapsamında (eski Bağ-Kur) sigortalılık süresi olarak kabul edilecektir.

Bu durumdaki sigortalıların 01.10.2008 tarihinden sonra 3,5 yıldan fazla bir süre isteğe bağlı sigortaya prim ödemeleri halinde, 4/b sigortalılığının gün sayısının daha fazla olmasından dolayı bu kişilerin emeklilik koşullarının ağırlaşması (yani 4/b sigortalısı gibi 9.000 gün prim ödeyerek) söz konusu olacaktır. Bu nedenle isteğe bağlı sigortalılar emeklilik planlaması iyi yapılmalı.

Prim 12 ay içinde ödenmeli

Ait olduğu aydan itibaren en geç 12 ay içinde hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte primi ödenmeyen süreler, sigortalılık süresinden sayılmayacak. Bu 12 aylık süreden sonra yanlış veya yersiz alınmış olduğu tespit edilen primler, alındıkları tarihten on yıl geçmemiş ise, hisseleri oranında isteğe bağlı sigortalılara veya hak sahiplerine kanunî faizi ile birlikte geri verilecek.

Kanuni faiz, primin kuruma yatırıldığı tarihi takip eden ay başından, iadenin yapıldığı ayın başına kadar geçen süre için hesaplanacak. İsteğe bağlı sigortalıların zorunlu sigortalılık nedeniyle prim borcunun bulunması halinde, isteğe bağlı sigortaya tábi ödenen primler öncelikle zorunlu sigortalılık nedeniyle kuruma olan borçlarına mahsup edilecektir.

Bu yazı 2,539 defa okundu.