19 Kasım 2008

İşverene elden ücret ödeme dayağı

İşverene elden ücret ödeme dayağı

1 OCAK 2009 tarihinden itibaren, işçilere ücret, prim, ikramiye ve benzeri ödemeleri bankaya yatırmayıp elden nakit olarak ödeyen işverenlere, işçi başına 1500 YTL’yi bulabilen, idari para cezası uygulanacak.

Dünkü Resmi Gazete’de, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca hazırlanan "Ücret, Prim ve Bu Nitelikteki Her Türlü İstihkakların Bankalar Aracılığıyla Ödenmesine Dair Yönetmelik" yayımlandı.

EN AZ 10 İŞÇİ

Yönetmelikte yapılan açıklamalara göre, ücret ve benzeri ödemeleri, bankaya yatırma zorunluluğu, en az 10 işçi çalıştıran işyerleri için uygulanacak. Buna göre, 3-4 işçi ya da 8-9 işçi çalıştıran bir işveren, ücretleri elden nakit olarak ödeyebilecek.

Çalıştırdığı personelin ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakını banka aracılığıyla ödeme yapması gereken işverenler, işveren vekilleri veya üçüncü kişiler, işyerlerinin bulunduğu yerde banka şubesi bulunmaması ya da çalışanlara banka aracılığıyla ödeme yapılmasına olanak bulunmadığı durumlarda, ödemeler, T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü şubeleri (postane şubeleri) aracılığıyla yapılabilecek.

GAZETECİLER VE GEMİ ADAMLARI

Ücreti elden ödeyen işverenlere uygulanacak ceza, işverenin konumuna göre değişiyor.

En ağır ceza, en az 10 gazeteci çalıştıran ve elden ücret ödeyen işverenlere, her gazeteci ve işçi için 1500 YTL idari para cezası uygulanacak. Buna göre, 50 gazeteci ve işçinin bir aylık ücreti ya da avansın elden ödenmesi durumunda, 75 bin YTL idari para cezası kesilecek.

Türkiye genelinde en az 10 gemi adamı çalıştıran işverenler ya da vekilleri, ücretleri elden ödedikleri takdirde, her gemi adamı için 1200 YTL idari para cezası ödeyecekler.

Bunların dışında kalan ve İş Kanunu hükümlerine göre 10 ve daha fazla işçi çalıştıran işverenlere ise, elden ödeme yaptıkları her işçi ve ay için 100 YTL idari para cezası kesilecek.

NET ÜCRETLER

Bankaya, işçi adına açılacak hesaba yatırılacak olan tutar, vergi ve sigorta primi yani yasal kesintiler yapıldıktan sonra, "işçiye net ödenen" ücret olacak.

Bankalar aracılığıyla yapılacak her türlü ödemelerde, ödemelerin niteliği, hesabın açıklanmasında belirtilecek.

Yapılacak ödemelerin, duruma göre brüt olarak bankaya yatırılması da zorunlu tutulabilecek. Bu konuda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığı’nın bağlı olduğu Bakanlık, müştereken yetkili olacak.

ZAMANLAMA YANLIŞ

Ücretlerin, bankaya yatırılması "kayıtdışı istihdamı önleme" bakımından olumlu bir düşünce.

Ancak, yaşanılan kriz ortamı nedeniyle, her gün onbinlerce işçinin işine son verildiği, işsizliğin hızla tırmandığı şu dönemde, bu tür bir uygulamayı başlatmak "zamanlama bakımından" yanlış oldu.

İşveren, işsizlik ortamından da yararlanarak, bordroda gösterdiği ücreti bankaya yatırıp, diğer kısmını elden ödeyebilir. Kaldı ki kriz ortamının da etkisiyle, çok sayıda işveren, işçinin ücretini bir defada da peşin ödemekte zorlanabilir.

Bu arada, ay içinde bir ya da birkaç kez "avans" olarak yapılan ödemelerde paranın bankaya yatırılması da hem işveren hem de işçi için ayrı bir sorun olacak. Özellikle, elden ödenebilecek avans tutarı için bir sınır belirlenmemesi, önemli bir eksiklik olarak göze çarpıyor. 10 YTL avansı elden ödeyen işverene, 1500 YTL ya da 1200 YTL ceza kesilmesi, "fıkra gibi" bir uygulama olacak!..

Bu yazı 4,240 defa okundu.