Borçlarımız arttı mı azaldı mı?

Borçlarımız arttı mı azaldı mı?

|Hürriyet Gazetesi| |11.02.2009|

Bu sorunun yanıtı, Kayseri’li fıkrası gibi.

Adamın biri Kayseri’liye sormuş:

- Bu malın fiyatı kaç lira?

Kayseri’lide ona sormuş:

- Alacannı, satacannı?

Fıkrada olduğu gibi, borçlarımızın artması veya azalması da Kayseri’li fıkrası gibi.

İÇ BORÇLAR

Tablo-I’deki iç borçlara TL olarak bakıldığında, sürekli artıyor.

Örneğin 2002’de 150 milyar TL olan iç borçlarımız, her yıl biraz daha artmış, 2007’de 255 milyar TL’ye, 2008 yılı sonunda da 275 milyar TL’ye ulaşmış. Bu tutarın, 2009 yılı bütçe açığının öngörülenin de üzerinde gerçekleşecek olması nedeniyle, yıl sonunda 300 milyar TL’yi aşması bekleniyor.

İç borçlara, dolar cinsinden baktığımızda, azalıyor.

Dolar cinsinden hesapladığımızda, iç borçlarımız 2007 yılında 219 milyar dolar iken, 2008 yılı Eylül ayı sonunda 182 milyar dolara düşüyor.

Bugünkü kur üzerinden de yaklaşık 170 milyar dolara düşüyor.

DIŞ BORÇLAR

Dış borçlara bakıyoruz, sürekli artıyor.

2002’de 129 milyar dolar olan dış borçlarımız, her yıl biraz daha artarak, 2008 yılı sonunda 289 milyar dolara yükseldi.

Dış borçlara borçlu olanlar açısından baktığımızda, kamunun dış borcunda ciddi bir artış yok. Ancak bu yıl artışa geçebilir.

Özel sektörün ise 2002’de 43 milyar dolar olan dış borcu, yüzde 356 artışla 2008’de (ilk 9 aylık gerçekleşme itibariyle) 196 milyar dolara çıkmış durumda. Özellikle 2009 yılında, dış borç bulmanın zorluğu ve bir yıl içinde özel sektörün 50 milyar dolara yakın dış borç ödeyecek olması, olayın yumuşak karnı… Nitekim, küresel krizi tahmin eden ve kahin olarak bilinen Prof.Dr. Nouriel Roubini de Türkiye’deki özel sektör borcunun önemli bir endişe kaynağı olduğuna değinerek, dış finansmanın şart olduğunu belirtti.

Bir başka yaklaşımla, iç ve dış borçların toplamı, son altı yılda 250 milyar dolar artmış. Ancak GSMH’ya oranı yönüyle baktığımızda, gerileme söz konusu.

Özetle, borçların tutarına bakış, bardağın dolu ya da boş tarafına bakarak, iyimser ya da kötümsek olmak gibi bir şey…

TABLO-II TÜRKİYE’NİN İÇ VE DIŞ BORÇLARI (Milyar Dolar)
	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008
TOPLAM BORÇ STOKU	221,2	283,4	328,2	351,5	384,6	466,6	471,0
A. İç Borç Stoku	91,7	139,3	167,3	182,4	178,9	219,2	181,7
B. Dış Borç Stoku	129,5	144,1	160,9	169,0	205,7	247,4	289,3
- Kamu Sektörü	64,5	70,8	75,7	70,4	71,6	73,5	78,7
- TCMB	22,0	24,4	21,4	15,4	15,7	15,8	14,3
- Özel Sektör	43,0	48,9	63,8	83,2	118,5	158,2	196,2
TCMB Rezervler (Net)	28,1	35,2	37,6	52,4	63,3	76,4	80,8
Yıl Sonu Dolar Kuru (TL)	1,63	1,40	1,34	1,34	1,41	1,16	1,51
Kaynak: T.C. Merkez Bankası ve Hazine Müsteşarlığı. Not: Dış borç verileri 2008 yılının ilk dokuz ayına ait gerçekleşmelerdir.

Bu yazı 2,653 defa okundu.

Yorumlar

+ Yorum Ekle

kapat

Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.