17 Mart 2009

Kooperatif hissesi satısında vergi

Kooperatif hissesi satısında vergi

|Akşam Gazetesi| |17.03.2009|

Ev sahibi olmak için kooperatif üyesi olanlar, yıllarca aidat ödeyip, evinize kavuşamadan çeşitli nedenlere kooperatif hissesini devrettiğinizde vergi sürprizi ile karşılaşabileceğinizi biliyor musunuz? Ya da kooperatif yoluyla edindiğiniz evi sattığınızda vergi sürpriziyle karşılaşabileceğinizi...

Bu yazı sizler için...

KOOPERATİF HİSSESİ SATIŞI
Kooperatife ne kadar süreyle üye olunduğunun önemi yok... İster 5 yıl önce ister 15 yıl önce üye olun... Kooperatife 20 yıl önce girilmiş olsa bile önemi yok. Kooperatifteki hisse satıldığında 'değer artış kazancı' elde edilmiş sayılıyor. Bundan dolayı da gelir vergisi ödenmesi gerekebiliyor (GVK Mükerrer Md. 80/4)

Kazancın tespitinde;
- Kooperatife ödenen aidatlar, satışın yapıldığı ay hariç olmak üzere TÜİK aylık TEFE (1 Ocak 2006'dan itibaren aylık ÜFE) artış oranında artırılır (endekslemeye tabi tutulur).

- Endekslenmiş aidat bedelleri, satış bedeli ile kıyaslanır. Aradaki fark 'değer artış kazancı'dır.

- 2008 yılında kooperatif hissesi satışından elde edilen kazancın 6 bin 800 TL'si, 2009 yılında ise 7 bin 600 TL'si gelir vergisinden istisnadır.

- İstisna tutarını aşan kısım gelir vergisine tabi tutulur.
Vergi oranı yüzde 15'ten başlıyor. Kademeli olarak yüzde 35'e kadar çıkıyor...

KOOPERATİF EVİ SATIŞI
Kooperatif yoluyla edinilen gayrimenkulün satışında, iktisap (edinme) tarihi çok önemli. Gelir Vergisi Kanunu'nun Mükerrer 80/6. maddesine göre, iktisap tarihinden itibaren 4 yıl (1.1.2007 tarihinden itibaren iktisap edilenlerde 5 yıl) içinde satılan gayrimenkulden elde edilen kazanç, gelir vergisine tabi.
Yasaya göre, kooperatif üyelerine bu sıfatları dolayısıyla tahsis edilen gayrimenkuller 'tahsis tarihinde', bir kez daha vurgulayalım 'tapu tarihinde değil, evin kooperatif tarafından tahsis edildiği tarihte' ortak tarafından edinilmiş (satın alınmış) sayılıyor.
Buna göre; kooperatiften edinilen gayrimenkulün, tahsis tarihinden itibaren 4 yıl (1.1.2007 tarihinden itibaren tahsis edilenlerde 5 yıl) içinde satılmasından elde edilen kazanç, 'değer artış kazancı' sayılıyor.
Kazancın tespitinde;

- Maliyet bedeli (ödenen aidat tutarları) satışın yapıldığı ay hariç olmak üzere TÜİK aylık TEFE (1 Ocak 2006'dan itibaren aylık ÜFE) artış oranında artırılır (endekslemeye tabi tutulur).

- Endekslenmiş maliyet bedeli ile satış bedeli karşılaştırılır. Aradaki fark değer artış kazancıdır.

- 2008 yılında elde edilen kazancın 6 bin 800 TL'si, 2009 yılında ise 7 bin 600 TL'si gelir vergisinden istisnadır.

- İstisna tutarını aşan kısım gelir vergisine tabi tutulur.

 

AKLINIZDA BULUNSUN Vekille takip edilen davalarda tebliğ Yargıtay'a göre, vekil ile takip edilen işlerde tebligat vekile yapılır. Asile tebliğ yapılması usul ve yasaya aykırıdır.

SORU VE CEVAPLAR

18 yaş öncesi sigortalı günleriniz emeklilik hesabında dikkate alınır 23.07.1964 doğumluyum. 01.08.1980 tarihinde SSK numarası alarak 18 yaşımı doldurduğum 23.07.1982 tarihine kadar 631 gün, 03.11.1989 tarihine  kadar da toplam 1457 gün prim ödemem var. Ayrıca 01.08.1987 ile 30.11.1988 tarihleri arasında 487 gün (12+4=16 ay) yedek subay olarak görev yaptım. 03.11.1989 tarihinde Emekli Sandığı'na geçerek memur oldum ve halen çalışıyorum.
Çalıştığım günlerimi toplatıp emekli keseneğime intibak ettirdim. Ancak 18 yaş altında olan 631 günümü intibak ettiremedim. Kademeli geçiş hükümlerine göre bu günleri nasıl intibak ettirebilirim? Yeni sosyal güvenlik kanununa göre durum nedir? Sonuçta ne zaman emekli olabilirim?

Orhan Kuşaksız
Görevdeki kişilerin derece/kademe intibakı ile gerek görev aylığı gerekse emekli keseneğine esas aylık intibakında 18 yaş öncesi sigortalılık süreleri dikkate alınmıyor. Ancak emeklilik için geçerli hizmet süresinin hesabında 18 yaş öncesi sigortalılık süreniz dikkate alınır.
Buna göre Emekli Sandığı'ndan emeklilik için 25 yıllık hizmet süresi ve 48 yaş koşullarına tabisiniz. 48 yaşınızı dolduracağınız 23.07.2012 tarihinde emekliliğe hak kazanıyorsunuz.

Emekli işyeri sahibi destek primi öder
Ben 2004'te emekli oldum. 2006 yılından başlayarak 25 ay gelir vergisine tabi olarak bir iş yeri açtım. Emekli maaşımdan toplam 3 bin TL borç çıktı. Bunu araştırdım her ay kesileceğini söylediler. Bunun cevabını bir zahmet yazarsanız memnun olurum.

Nurettin Bor
Şirket ortağı veya bir işyeri açarak kendi adına çalışmalarını emekli olduktan sonra da sürdürenlere, sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ödeme yükümlülüğü, ilk defa 4447 sayılı Kanun ile Eylül 1999'da Bağ-Kur emeklileri için getirilmişti. 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu'nun Ek 20. maddesinde 4956 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikle, diğer sosyal güvenlik kanunlarına göre emekli olanlar da Ağustos 2003'ten itibaren kapsama alındılar.
SGDP, Bağ-Kur emeklilerinin aylıklarından yüzde 10 oranında kesinti yapılmak suretiyle ödenirken, diğer sosyal güvenlik kurumlarından emekli olanlar Bağ-Kur 12. gelir basamağının yüzde 10'u kadar prim ödüyorlardı. Uygulama 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren de devam etmekte olup, sadece prim tutarı ve ödeme şekli değiştirildi.
1 Ekim 2008'den itibaren, sosyal güvenlik kurumu ayrımı olmaksızın tüm emeklilerin aylıklarından yüzde 12 oranında SGDP kesilmesi uygulamasına başlandı. Kesinti oranı 2009 yılında yüzde 13 olarak uygulanıyor. Oran 2010 yılında yüzde 14, 2011 yılından itibaren ise yüzde 15 olarak uygulanacak. Sizin de 2006 yılından itibaren SGDP ödemeniz gerekiyordu.

Esnaflar konut istisnasından yararlanamaz
Kira gelirleri konusunda bilgilendirici ve eğitici yazınız için teşekkür ederim. Yıllık gelir vergisi beyannamesinde bir esnaf olarak istisna uygulamaksızın beyan etmemiz gereken mesken kira gelirimizi beyan etmeyi unutursak, daha sonra vereceğimiz ek beyanname ile istisnadan faydalanabiliyor muyuz?

T. U.
Gerçek usulde gelir vergisine tabi olan esnafların konut kira geliri istisnasından yararlanmaları mümkün değil. Bu nedenle beyannamenizi verme zamanınız ve şekli ne olursa olsun konut istisnasından yararlanamazsınız.

GÜNÜN SÖZÜ
Kargalar öterken bülbüller susar. (Mevlana)

Bu yazı 2,976 defa okundu.