25 Nisan 2009

Vergide isim açıklanmaması mükellefin işini kolaylaştırır

Vergide isim açıklanmaması mükellefin işini kolaylaştırır

|Akşam Gazetesi| |23.04.2009|

 

Gelir Vergisi rekortmenleri ile ilgili listelerin açıklanmasının ardından konu ile ilgili yazılarda farklı değerlendirmeler de yapıldı. Konuya ilişkin yazanların bir bölümü, bazı isimlerin listelerde bulunmaması üzerinde durdular. Medyada ekonomik başarıları sürekli haber olan, yapmış olduğu harcamalar nedeniyle magazin basınının yakın takibinde olan bazı kimselerin listede yer almamasını eleştiri konusu yaptılar.
Bazı yazarlar ise 'adının açıklanmasını istemeyen' kişiler üzerinde durarak, bu kişilerin neden böyle bir talepte bulunmuş olabilecekleri konusunda görüş belirttiler.

İŞ KAZASI
Bu arada bir de 'iş kazası' yaşandı. Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı, listede yer alan ve adının açıklanmasını istemeyen 4 kişiyi yanlışlıkla açıkladı. Sonradan bu durum düzeltildi ama dikkatli gözler bu isimleri öğrenmiş oldu. Bazı basın organlarında çıkan haberler de konunun üzerine tuz biber ekti.
Konu ile ilgili haberlerde ismi yanlışlıkla açıklanan mükelleflerin vergi mahremiyetleri ihlal edildiği ve dava açma hakları bulunduğu görüşüne de yer verildi. Bu görüşe dayanak olarak, Vergi Usul Kanunu'nun (VUK) 5. maddesinin birinci fıkrası gösterildi.

VERGİ MAHREMİYETİ NEDİR?
Vergi Mahremiyeti, VUK'un 5. maddesinde düzenlenmiştir. Maddenin birinci fıkrasına göre;
'Aşağıda yazılı kimseler görevleri dolayısıyla, mükellefin ve mükellefle ilgili kimselerin şahıslarına, muamele ve hesap durumlarına, işlerine, işletmelerine, servetlerine veya mesleklerine mütaallik olmak üzere öğrendikleri sırları veya gizli kalması lazımgelen diğer hususları ifşa edemezler ve kendilerinin veya üçüncü şahısların nef'ine kullanamazlar;

1. Vergi muameleleri ve incelemeleri ile uğraşan memurlar;
2. Vergi mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri ve Danıştay'da görevli olanlar;
3. Vergi kanunlarına göre kurulan komisyonlara iştirak edenler;
4. Vergi işlerinde kullanılan bilirkişiler.'

Maddenin ikinci fıkrasında ise yasada belirtilen kişilerin görevlerinden ayrılmaları halinde de yasağın devam ettiğini hükme bağlanmaktadır.
Oysa maddenin izleyen fıkralarında vergi mahremiyetinin istisnaları düzenlenmiştir. Bu istisnalar dikkatle incelemeden, sadece birinci fıkra hükmü göz önüne alınırsa isminin açıklanmasını istemeyenlerin açıklanmasının suç oluşturabileceği görüşü ileri sürülebilir.

VERGİ MAHREMİYETİNİN İSTİSNALARI
Vergi mahremiyetinin istisnaları VUK'un 5. maddesinin 3, 4 ve 5. fıkralarında yer almaktadır. Konuya ilişkin istisna hükümlerinden birisi olan 3. fıkra hükmü aşağıdaki gibi:

'Ancak, vergi güvenliğini sağlamak amacıyla Gelir Vergisi mükelleflerinin yıllık Gelir Vergisi, sermaye şirketlerinin Kurumlar Vergisi beyannamelerinde gösterdikleri matrahları (zarar dahil) ve beyanları üzerinden tarh olunan Gelir ve Kurumlar Vergileri ile mükelleflerin ad ve unvanları, bağlı oldukları vergi dairelerince beyannamelerin verildiği yıl içinde dairenin münasip yerlerine asılacak cetvellerle ilan olunur. Mükellefin bağlı bulunduğu teşekkül varsa, bu ilan orada da yapılır.'

İSMİN AÇIKLANMAMASI SADECE BİR KOLAYLIK
Söz konusu hüküm dikkatle incelendiğinde, isminin açıklanmasını istemeyen mükelleflerin isimlerinin vergi dairelerinde ve bağlı bulunduğu mesleki teşekkülde ilan edileceği görülüyor. Ayrıca, mükellefler işyerlerine asmak zorunda oldukları vergi levhasında da bu bilgilere yer vermek zorundalar.
Bütün bunlar ışığında, mükelleflerin istememesine rağmen adlarının açıklanmamasının, mükelleflere tanınan bir 'kolaylık' olduğunu söylemek mümkündür. Bu nedenle, adının açıklanmasını istemeyenlerin açıklanması halinde vergi mahremiyetinin ihlali suçunun oluşacağı görüşüne katılmıyoruz.
 

AKLINIZDA BULUNSUN

Yıl sonuna kadar çekler vadeli 31.12.2009 tarihine kadar, çeklerin keşide tarihinden önceki bir tarihte bankaya ibrazı geçersiz. Başka bir deyişle, yıl sonuna kadar uygulanmak üzere çekler vadeli hale gelmiş durumda.

 

GÜNÜN SÖZÜ

'Boş zaman yoktur, boşa geçen zaman vardır.'  (Tagore)

Bu yazı 2,174 defa okundu.