11 Mayıs 2009

Pişman olana ceza yok

Pişman olana ceza yok

|Akşam Gazetesi| |07.05.2009|

Okurlarımızdan gelen iletilerde; bazı gelirleri için beyanname vermeleri ve vergi ödemeleri gerektiğini bilmemeleri nedeniyle beyanname vermedikleri belirtiliyor. Gelen iletilerde devamla ceza ödemekten kurtulma yolu olup olmadığı soruluyor. Ayhan İlter'in güzel bir şarkı sözü var, bilirsiniz:
'Pişman olur da bir gün dönersen bana geri,
Gönül kapım açıktır, çalmadan gir içeri.
Sana sevgiler sonsuz, henüz geçmedi zaman.
Gönül kapım açıktır, çalmadan gir içeri.'
İrfan Özbakır'ın hüzzam makamında bestelediği bu unutulmaz sözler, pişmanlık duyan sevgiliye karşı engin bir hoşgörüyü ifade ediyor.
Pişman olanlara karşı hoşgörü sadece şarkılarda yok. Hukukumuzda da hukuka karşı fiillerinden dolayı pişman olanlara yönelik olanaklar söz konusu. Bu bağlamda, vergi kanunlarına aykırı davrananların yararlanabilecekleri, 'pişmanlık' adında bir kolaylık var. Yani, Maliye de 'pişman olur da gelirsen, ceza kesmem' diyor.

PİŞMANLIK NEDİR?
Pişmanlık, beyana dayanan vergilerde vergi ziyaı cezasını gerektiren kanuna aykırı hareketlerini ilgili makamlara kendiliğinden haber veren yükümlülere belli koşulları yerine getirmeleri kaydıyla ceza kesilmesini engeller. Pişmanlık hükümlerinden yararlanma kapsamına ancak beyana dayanan vergiler nedeniyle ortaya çıkabilecek vergi ziyaı cezası girer.

VERGİ ZİYAI CEZASI
Vergi mükellefi veya sorumlusunun vergilemeyle ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi, verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesi veya eksik tahakkuk ettirilmesi sonucunu ortaya çıkarır. Zamanında tahakkuk etmeyen veya eksik tahakkuk eden vergiler ziyaa (kayba) uğratılmış sayılır.
Vergi ziyaına (kaybına) sebep olanlara kayba sebep oldukları vergiyle orantılı olarak ayrıca 'vergi ziyaı cezası' kesilir. Kesilecek vergi ziyaı cezası; vergi kaybına Vergi Usul Kanunu'nun (VUK) 359. maddesinde belirtilen hallerle sebep olunmuşsa kayba sebep olunan verginin üç katı, diğer hallerde ise bir katıdır.

PİŞMANLIKTAN YARARLANMA ŞARTLARI
Pişmanlıktan yararlanmak için bazı şartlar bulunmaktadır. Bu şartlar;
-  Yükümlü işlediği suçu kendiliğinden haber vermelidir. Kendiliğinden haber vermeden kasıt, bu konuda idareye önceden ihbarda bulunulmamış veya vergi incelemesine başlanılmamış ya da takdir komisyonuna sevk edilmemiş olmasıdır.
-  Pişmanlıktan yararlanma amacıyla idareye verilen dilekçeden sonraki onbeş gün içinde vergiye ilişkin beyanname verilmeli ve en geç aynı süre içinde 'vergi' ve 'pişmanlık zammı' ödenmelidir.

CEZA ÖDEMİYOR
Pişmanlık koşullarının yerine getirilmesi halinde 'vergi ziyaı cezası' kesilmesi söz konusu değildir. Ayrıca, VUK 359. madde kapsamında kaçakçılık fiili işleyen mükellefler de pişmanlıktan yararlanmaları halinde 'hapis cezası' riskinden kurtuluyor. Pişmanlıktan yararlanan mükellefler, ödemedikleri veya eksik ödedikleri vergileri aylık yüzde 2,5 oranındaki 'pişmanlık zammıyla' birlikte ödeyeceklerdir. Ödeme süresi geçmiş olan vergilerin pişmanlık zammı, ödemenin geciktiği her ay ve kesri ayrı dikkate alınarak aylık gecikme zammı oranıyla çarpılarak hesaplanır. Hesaplamada ay kesirleri tam ay gibi sayılıyor.
Pişmanlık zammı uygulamasında taksitle ödenen vergiler için gecikme süreleri, her bir taksit itibariyle ayrı ayrı dikkate alınıyor. Vadesi gelmemiş vergiler için pişmanlık zammı uygulanmıyor.

Soru ve Cevaplar

Ekim 2008'de isteğe bağlı ödenen prim
Kız kardeşimin SSK girişi 1984 olup, 470 gün primi var. 1999 Ocak ayından beri de isteğe bağlı prim ödüyor. Eylül 2008 ayında ödenmiş primi ile 3740 günü, Ekim 2008 ayında ödenmiş olan primi ile de 3770 günü oluyor (isteğe bağlıda primler izleyen ayda ödendiği için, yani Eylül ayının primi Ekimde, Ekiminki ise Kasımda ödendiğinden). Bu durumda 5000 günü doldurmasına Ekim ayında ödediği prim dahil edilirse 1230 gün, Ekim hariç tutulursa 1260 günü kalıyor. Ekim ayında ödenen prim Bağ-Kur'a mı yoksa isteğe bağlı SSK'ya mı sayılıyor? Fahri Dereko
1 Ekim 2008 tarihinden itibaren yürürlükten kalkan SSK isteğe bağlı sigortaya ilişkin primlerin, en geç ait olduğu ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenmesi gerekiyordu. Buna göre 2008 Ekim ayında ödenen isteğe bağlı sigorta priminin, Eylül 2008 ayına ait, dolayısıyla SSK'ya ödenmiş prim ödeme gün sayısı olarak kabul edilmesi gerekiyor. SGK'nın internet sayfasından yapacağınız sorgulama ile kontrol edebilirsiniz.

AKLINIZDA BULUNSUN Hizmet akdi devir sözleşmesi Başlangıçta yapılan sözleşme ile işverene diğer grup şirketlerine nakil yetkisi verilmiş olsa bile hizmet akdi devrinde işçinin rızasının devir anında olması gerekir.

 

GÜNÜN SÖZÜ 'Doğruyu konuşmak için iki kişi gereklidir: Doğru söyleyen ve doğru dinleyen.'  H.D. Thoreau

Bu yazı 3,010 defa okundu.