En Sıcak Konular

Sezgin Özcan
Sözcü Gazetesi

Sezgin Özcan
18 Aralık 2009

İkinci el cep telefonunda kayıtdışılık diz boyu



İkinci el cep telefonunda kayıtdışılık diz boyu

|Akşam Gazetesi| |17.12.2009|

 

Teknolojide ortaya çıkan baş döndürücü gelişmeler hayal gücümüzü zorlamaya başladı. Kısa bir süre önce yadırgadığımız pek çok ürün, zamanla yaşamımızın doğal bir parçası haline geliyor.
Teknolojinin yaşamımıza kazandırdığı ürünlerden birisi de cep telefonları. Zamanla boyutları küçülen cep telefonlarına radyo, televizyon, kamera gibi özellikler eklendi. Son olarak da görüntülü konuşma dönemine girdik.
Bütün bu gelişmeler, yeni özellikleri olan telefonlara talebi artırdı. Bunlara eskiyen ve bozulan telefonların yenilenmesi de eklendiğinde 200 milyondan fazla cep telefonu satışına ulaşıldı.

ESKİYEN TELEFONLAR NE OLUYOR?
Telefonunu yenileyen veya değiştirenler genellikle eski telefonlarını çekmecelerde bekletiyorlar. Satmaya kalktıklarında ise teklif edilen bedel son derece komik. Üstelik bazı güvenlik riskleri de söz konusu.
Kullanılmayan cep telefonlarının bir kısmı ise çöpe atılıyor, bu da çevre kirliliğine yol açıyor. Oysa hurda haline gelmiş cep telefonu ekonomik bir değeri ifade ediyor. 1 ton cep telefonundan 3,5 kilogramdan fazla gümüş, 3 ton telefondan ise yarım kilogram altın elde edilebiliyor. Bunlara kobalt ve nikel gibi değerli madenler de eklendiğinde 'hatırı sayılır' bir potansiyel olduğu görülüyor.

İKİNCİ EL PİYASASI VE VERGİ
İkinci el cep telefonu satışlarına yüzde 18 oranında KDV uygulanıyor. Bu oran, zaten kuşkuyla bakılan ikinci el cep telefonu piyasasının gelişimi önünde bir engel oluşturuyor. Potansiyel müşteri ya ikinci el telefon almaktan vazgeçiyor ya da belgesiz alma yoluna gidiyor.
Yani, ikinci elde KDV oranının yüksek belirlenmesi, pratikte sıfır oran uygulanması anlamına geliyor. Satış bedeline eklenen yüzde 18'lik KDV, tüketici açısından önemli bir maliyet unsuru. Tüketici, KDV nedeniyle ortaya çıkan 18'lik farkı ödememek için belgesiz ve dolayısıyla KDV'siz satış yapan satıcılara yöneliyor. Satıcılar ise müşteri ve pazar payı kaybı yaşamamak için belgesiz satış yapmayı tercih ediyor.
Belgesiz satışların olumsuz etkileri sadece KDV yönünden ortaya çıkmıyor. Bunun dışında, satıcıların ikinci el cep telefonu satış hasılatlarının kayıtdışı kalması nedeniyle gelir veya kurumlar vergisi matrahları da olması gerekenin altında oluşuyor. Bu durum, vergi gelirlerini olumsuz etkiliyor.

TÜKETİCİ MAĞDUR OLUYOR
İkinci el cep telefonu piyasasındaki kayıtdışılık, vergi gelirleri dışında, tüketici açısından başka olumsuzluklar da ortaya çıkartıyor. Bunların başında, kayıtdışı satışlar nedeniyle tüketici haklarının kullanılamaması geliyor.
Satın alınan ikinci el telefonun bozulması halinde veya çeşitli nedenlerle geri verilmesinin gerekmesi durumunda, alıcının satıcıya karşı ileri sürebileceği hiçbir delil bulunmuyor.
Oysa işlemlerin belgeli olması hatta garanti de içermesi halinde hem talep artacak, hem de tüketicinin zarar görmesi önlenecek. Bütün bunların olmasının önündeki engel, KDV oranının yüksek olması.

GÜVENLİK RİSKİ DE VAR
Kayıtdışı telefon satışının diğer bir sakıncası da güvenlik ile ilişkili. Satışların kayıtdışı olması nedeniyle alışlar da kayıtdışı olarak gerçekleşiyor. Oysa normal şartlarda, ikinci el telefonu satmak üzere satın alan işletmenin bu alışları için gider pusulası düzenlemesi ve alış yaptığı kişiye imzalatması, üçüncü kişiye satarken de sattığı kişi adına fatura düzenlemesi gerekiyor. Belgeleme sürecinin gerektiği gibi işlememesi, telefonunu gider pusulası düzenlettirmeksizin satanlar açısından ciddi bir risk ortaya çıkartıyor.
Belgesiz satılan telefonu yine belgesiz olarak alan kişinin kim olduğu belirsizdir. Bu kişinin sahte bir kimlikle sim kart çıkartıp, telefonunu suç oluşturacak şekilde kullanması mümkün.
Bu bağlamda telefonun; hırsızlık, tehdit, şantaj, terörizm veya yasa dışı başka bir olayda ya da eylemde kullanılması halinde, IMEI denilen elektronik kimlik bilgisinden hareketle telefonun kayıtlarda görünen ilk sahibine ulaşılabiliyor. Bu da, işlenen suçla hiçbir ilgisi olmayan bir kişinin sıkıntılı bir adli süreçle muhatap olması, devamında da çeşitli yaptırımlarla karşı karşıya kalması riskini ortaya çıkarıyor.

 

IBAN'lı döneme sayılı günler kaldı
1 Ocak 2010 tarihinden itibaren para transferlerinde, uluslararası banka hesap numarası anlamına gelen IBAN istenecek. Para transferi yapacak olanların hesabının bulunduğu bankaya başvurarak IBAN'ını öğrenmesi gerekiyor. IBAN'ını öğrenenlerin, kendisine yapılacak para transferinde kullanılmak üzere IBAN'ını göndericiye bildirmesi gerekiyor.

 

Soru ve Cevaplar

Yüksek emekli aylığı için ne kadar kazanç beyan etmeliyim
1.6.1986-31.03.2009 arasında SSK sigortalısı olarak çalıştım. Özellikle son yıllarda sigorta primlerim tavandan yattı. 09.04.2009 tarihinden itibaren zorunlu Bağ-Kur'lu oldum. SSK'lı olduğum dönemlerde yüksek prim yatırıldığı ve emekli olduğumda tavandan maaş alabilmem için Bağ-Kur'a yüksek prim ödemem gerektiğini öğrendim ve günlük 90 TL kazanç beyan ettim.
Haziran 2011'de SSK'dan emekliliğe hak kazanıyorum. Tavandan maaş alabilmem için günlük  90 TL kazanç beyanım doğru mu? 2010 yılından itibaren 90 TL kazanç beyanımı düşürürsem tavandan maaş alabilmemde bir sorun olur mu? Ne kadar günlük kazanç beyan etmem doğru olur? Feysal Bayatlı

Özellikle de 2000 yılından itibaren primleriniz tavandan ödendiğine göre, Bağ-Kur primlerini de tavandan ödemeniz gerekiyor. Günlük prime esas kazanç üst sınırı yılsonuna kadar 150,15 TL. Üzerinden prim ödediğiniz günlük kazanç ise bunun yaklaşık üçte ikisi kadar. Bu da emekli aylığı hesaplamasında esas alınan yıllık ortalama kazanç tutarınızı aşağıya çeker. 2010'dan itibaren değil bu kazancı aşağı düşürmek, 2010'da yeniden tespit edilecek olan prime esas kazanç üst sınırından prim ödemelisiniz.

 

Ölen eşin emekli aylığı diğer eşe dul aylığı olarak bağlanır
EŞİm isteğe bağlı SSK emeklisi, ben ise 28 yıllık çalışma süreme istinaden normal SSK emeklisiyim. Allah gecinden versin, vefatım halinde eşim hem kendi hem de benim aynı kurumdan emekli olmamıza rağmen emekli maaşımı alabilir mi? Ahmet Akçay
Sağ kişilerin ölümüne bağlı kazanılacak haklar konusunda cevap yazarken içimiz biraz burkuluyor, tarifsiz bir ruh haline giriyoruz ama yaşam gibi ölüm de hayatın bir gerçeği. Evet, Allah gecinden versin, vefatınız halinde eşiniz, hem kendi emekli aylığını hem de aynı kurumdan emekli olmuş olsanız da sizden dolayı dul aylığı alır. Allah geçinden versin, aynı durum eşinizin vefatı halinde sizin için de söz konusu. Eşinizin önce vefatı halinde de siz hem kendi emekli aylığınızı hem de eşinizden dolayı dul aylığı alırsınız.

 

GÜNÜN SÖZÜ
'Adaletin olmadığı yerde ahlak da yoktur.' Montaigne


Bu yazı 2,155 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 27 Mayıs 2022 Emlak vergisi muafiyetinde brüt alan hesabı
    • 19 Nisan 2022 Primlerimi geri alabilir miyim?
    • 4 Mart 2022 Vergi kaydına bağlı geriye dönük Bağ-Kur tescili
    • 6 Kasım 2021 Emekliliğe yılbaşından önce mi sonra mı başvurmak avantajlı?
    • 26 Ekim 2021 Geçmişe dönük Bağ-Kur tescili ve ihya yapılabilir mi?
    • 3 Mayıs 2021 Emeklilik sonrası çalışma, emekli aylığına katkı sağlar mı?
    • 17 Mart 2021 İsviçreden isteğe bağlı prim ödenebilir mi?
    • 14 Mart 2021 Staj sigortası doğum borçlanmasında başlangıç sayılır
    • 23 Şubat 2021 Banka çalışanı kıdem tazminatı alarak işten ayrılabilir mi?
    • 12 Şubat 2021 Kısa çalışma emeklilik tarihini öteler mi?
    • 15 Aralık 2020 Bağ-Kur prim borçları sildirilebiliyor mu?
    • 21 Ağustos 2020 Yaş beklerken baba üzerinden sağlık yardımı alınabilir mi?
    • 11 Ağustos 2020 Yurtdışı borçlanması emeklilik statüsünü etkiler mi?
    • 5 Ağustos 2020 Şirket ortağı SSK statüsünden emekli olabilir mi?
    • 10 Temmuz 2020 Kısa çalışma ödeneğiniz temmuz ayında da devam eder
    • 5 Temmuz 2020 Kısa çalışma kimler için uzadı?
    • 30 Haziran 2020 Eksik prim yatırılması fesih sebebi sayılır mı?
    • 26 Haziran 2020 Ücretsiz izin emekli çalışana fesih hakkı verir mi?
    • 23 Haziran 2020 Çalışan, esnek çalışmayla haklarını kaybedecek
    • 16 Haziran 2020 Kıdem tazminatında kazanılmış haklar




    BİZE ULAŞIN: info@resulkurt.com
    TWİTTER/resulkurt34

    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    7,044 µs