4 Mart 2010

İndirimli orana tabi işlemlerde iade edilecek vergide gelişme

İndirimli orana tabi işlemlerde iade edilecek vergide gelişme
04.03.2010 | Bumin Doğrusöz

 Katma Değer Vergisi Kanunu'nun "Vergi İndirimi" başlıklı 29. maddesinde, mükelleflerin, bir vergilendirme döneminde teslim ettiği mal ve hizmetler nedeniyle hesaplanan ve tahsil edilen Katma Değer Vergisi'nden sadece satın aldığı malların alışı ya da hizmetlerin ifası nedeniyle ödenen ya da borçlanılan Katma Değer Vergisi'ni değil, faaliyeti ile ilgili her türlü gider için alınan fatura ve benzeri vesikalarda yer alan Katma Değer Vergisi'ni mahsup edebileceği hükme bağlanmıştır. Bu hüküm uyarınca indirilecek Katma Değer Vergisi'nin, tahsil olunan Katma Değer Vergisi'nden fazla olduğu hallerde fark, bir sonraki vergilendirme dönemine devredilerek, sonraki döneme ait indirilebilecek Katma Değer Vergisi'ne eklenmekte ancak iade edilememektedir.
Aynı kanunun 28. maddesiyle verilen yetki uyarınca, bakanlar kurulu tarafından Katma Değer Vergisi oranı indirilen teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminde indirilemeyen ve tutarı bakanlar kurulunca tespit edilecek sınırı aşan verginin, bu mükelleflerin maddede belirtilen borçlarına mahsuben ödeneceği ve yıl içinde mahsuben iade edilemeyen verginin nakden iade edileceği de anılan maddede düzenlenmiştir.
Öte yandan Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 29/2. maddesi, 5766 sayılı kanunla değiştirilerek bakanlar kuruluna, vergi nispeti indirilen mal ve hizmet gurupları ile sektörler itibariyle amortismana tabi iktisadi kıymetler için yüklenilen vergiler bakımından iade hakkının kaldırılmasına yönelik olarak yetki verilmiştir. Bakanlar kurulu da 19.07.2008 günlü 26941 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2008/13903 sayılı kararı ile KDV oranlarını belirleyen kararnamenin eki (II) sayılı listenin "B) DİĞER MAL VE HİZMETLER" bölümünün, 25. sırasında sayılan konaklama tesislerini işleten mükelleflerin, bu kararın yürürlüğe girdiği tarihten sonra, söz konusu sıra kapsamındaki indirimli orana tabi işlemlerine ait iade hesabına, amortismana tabi iktisadi kıymetler dolayısıyla yüklendikleri Katma Değer Vergisi'nin dahil edilemeyeceğini kararlaştırmıştır.
Otel işletmeciliği yapan bir mükellef, bu düzenleme sonucu, otel, motel, pansiyon, tatil köyü ve benzeri konaklama tesislerinin, indirimli oranlı satışlarından kaynaklanan iade hesaplarına 20.07.2008 tarihinden itibaren bina, tesis, makine vb. gibi amortismana tabi iktisadi kıymetlerin alımı için ödenen Katma Değer Vergisi'ni dahil edemeyecekleri sadece amortismana tabi iktisadi kıymetlerin Katma Değer Vergilerinin indirim yoluyla giderilebileceği, ancak kararname ile getirilen bu uygulamanın kanunla yapılan indirimli orana tabi işlemlerde mükellefler tarafından yüklenilen Katma Değer Vergisi'nin iadesini sağlayan yasal düzenlemenin temel mantığına aykırı olduğu gerekçesi ile Danıştay'da iptal davası açmıştır.
Bu davayı E. 2009/6371 dosya numarası ile görmekte olan Danıştay 4. Dairesi, bakanlar kuruluna bu şekilde düzenleme yapma yetkisi veren maddeyi anayasaya aykırı bulmuş, Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 29/2. maddesinin son cümlesi ile bakanlar kuruluna verilen iade hakkını kaldırma yetkisinin, anayasanın 73/4. fıkrası ile bakanlar kuruluna verilen ve anayasal sınırları çizilen, yasada belirlenecek yukarı ve aşağı sınırlar içinde muafiyet, istisna, indirim ve oranlara ilişkin olarak değişiklik yapma yetkisinin dışında olduğundan anayasanın 2. ve 73. maddelerine aykırılık teşkil ettiği sonucuna ulaşmıştır. Dolayısıyla anılan madde için Danıştay 4. Dairesi'nce düzenlemenin anayasaya aykırılık savlarının incelenmesi için Anayasa Mahkemesi'ne başvurulmuştur.
Danıştay 4. Dairesi, bakanlar kuruluna yetki veren maddenin anayasaya aykırılığı kanaatine ulaşınca da bu yetki uyarınca kabul edilen kararnamenin de hukuka aykırı olacağı doğal sonucu ile "19.07.2008 günlü ve 26941 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2008/13903 sayılı ‘İndirimli Orana Tabi İşlemlerde İade Edilecek Verginin Hesabına Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlere Ait Katma Değer Vergisi'nin Dahil Edilmemesine İlişkin" bakanlar kurulu kararının dava konusu "Amortismana tabi iktisadi kıymetler dolayısıyla yüklendikleri Katma Değer Vergisi dahil edilmez" kısmının, Anayasa Mahkemesi'nce bir karar verilinceye kadar veya Anayasa Mahkemesi'nce beş ay içinde karar verilmemesi halinde, bu süre sonunda yeniden bir karar verilmek üzere yürütmesinin durdurulmasına oybirliğiyle karar vermiştir.
Mükelleflerin iade haklarını ve ayrıca iade işlemlerinde tasdik raporu hazırlayan YMM'leri yakından ilgilendiren bu konudaki gelişmeleri de ileride ayrıca duyuracağız.

Bu yazı 2,938 defa okundu.