En Sıcak Konular

Bumin Doğrusöz
Ekonomim.com

Bumin Doğrusöz
11 Mart 2010

Kira gelirlerinde istisna



Kira gelirlerinde istisna
11.03.2010 | Bumin Doğrusöz

 Mart ayının Gelir Vergisi'nin yıllık beyanname ayı olması sebebiyle kira gelirlerinin vergilendirilmesi konusuna bugün de konut kira gelirlerinde istisna konusuyla devam etmek istiyorum.
Gerçek kişilerin şahsi servetleri kapsamında yer alan kira gelirleri gayrimenkul sermaye iradı olarak Gelir Vergisi'ne tabidir. Gelir Vergisi Kanunu'nun 21. maddesinde gayrimenkul sermaye iradı çerçevesinde konut olarak kiraya verilen gayrimenkullerle ilgili olarak bir istisna hükmü yer almıştır. Bu istisna düzenlemesine göre 2009 yılında konutlardan elde edilen kira gelirinin 2600 TL'lik kısmı vergiden istisnadır. (Bu tutar 2010 yılında konutlardan elde edilecek kira gelirleri için de değişmemiştir.)
Ancak kanun bu istisnadan yararlanmayı bazı koşullara bağlamıştır.
Bu istisnadan yararlanabilmek için gerekli ilk ve temel koşul, kiraya verilenin kiracı tarafından konut olarak kiralanması ve kullanılmasıdır. Kiraya verilenin kat mülkiyeti esasları ve yönetim planına göre konut olarak gözüküyor olsa dahi, kiracının kiralananı işyeri olarak, örneğin şirket merkezi veya dişçi muayenehanesi veya personeli için lojman olarak kullanıyor olması halinde bu istisnadan yararlanmak mümkün değildir. Öte yandan mükellefin konut olarak kiraya verdiği yerlerin dışında işyeri olarak kiraya verdiği yerlerin de bulunması, mükellefin konut olarak kiraya verdiği yerler için istisnadan yararlanmasına engel değildir.
İstisnadan yararlanmanın ikinci koşulu ise gerek kira gelirini elde ederek beyanda bulunan gerekse kira gelirini elde eden adına beyanda mükellefin gerçek usulde vergilendirilen ticari, zirai veya serbest meslek kazancının bulunmamasıdır. Örneğin serbest meslek erbabı bir doktor veya avukat, bu istisnadan yararlanamaz. Ayrıca bu kişilerin veli veya vâsi gibi sıfatlarla küçüklerin veya kısıtlıların adına beyanname vermesi halinde küçük veya vesayet altındaki mükellef de bu istisnadan yararlanamaz.
Gelir Vergisi mevzuatımızda aile reisi beyanının bulunduğu ve aile reisi beyanı esasında bir anlam ifade eden bu koşulun, aile reisi beyanı sisteminin kaldırılması sırasında kaldırılmasının unutulduğu inancında olduğumuz bu ikinci koşul, hem anlamsız hem de "adına beyanname verenler" için de öngörülmüş olması yönüyle anayasaya da aykırıdır.
İstsinadan yararlanmanın üçüncü koşulu ise kira gelirinin tam, doğru olarak beyan edilmiş olunmasıdır. Kira gelirini eksik beyan edenlerin durumunun tespiti halinde yapılacak ikmalen veya re'sen tarhiyatta, daha önce istisnadan yararlanılmışsa, istisna dolayısıyla sağlanan vergi avantajı da cezalı tarhiyata konu edilecektir. Kira gelirini hiç beyan etmeyenlerin durumlarının tespiti halinde ise re'sen tarh edilecek verginin hesabında istisna nazara alınmayacaktır.
İstisnadan yararlanma kira gelirinin tam olarak beyanı koşuluna bağlanmışsa da süresinde beyan koşuluna bağlanmamıştır. Bu nedenle kira gelirini daha önce beyan etmeyenlerin veya eksik beyan edenlerin pişmanlıkla beyanda bulunmalarının istisnadan yararlanmaya bir etkisi yoktur. Bu nedenle pişmanlıkla beyan edilen kira gelirlerine isabet eden verginin hesabında istisna yine dikkate alınabilir. Nitekim Maliye Bakanlığı da 1992/2 sayılı Gelir Vergisi İç Genelgesi'nde bu yönde görüş açıklamıştır.
Bu istisna konuta değil şahsa tanınmıştır. Bu nedenle bir mükellefin birden fazla konut kira gelirinin olması halinde istisna, her bir konut itibariyle ayrı ayrı nazara alınmaz, konutlardan elde edilen toplam kira gelirine uygulanır. Buna karşılık istisnanın şahsa tanınmış olmasının bir başka sonucu ise özellikle iştirak halinde mülkiyetin söz konusu olduğu hallerde, mükellefin konuttaki pay oranının önem taşımamasıdır. Örneğin kiraya verilmiş dairenin, üç kardeşe miras olarak intikal etmiş ve her birinin 1/3 oranında iştirak halinde malik oldukları bir daire olması halinde de üç kardeş de istisnadan tam olarak yararlanacaktır.
İstisna, kira gelirinin giderler düşülmeden önceki tutarına uygulanır. Bu nedenle kira gelirlerine ilişkin matrahın tespitinde önce istisnanın düşülmesi daha sonra kalan tutardan % 25 oranındaki götürü giderin indirilmesi gerekmektedir. Gerçek gider yönteminin tercih edilmesi halinde de uygulama aynı şekilde yapılacaktır. Ancak bu yöntemde, yapılan giderlerin istisna tutarına isabet eden kısmının gider olarak indirim konusu yapılmaması gerekmektedir. Zira genel kural olarak istisna kazançların veya kazançların istisna kısmının elde edilmesi için yapılan giderler, vergiye tabi kazançlardan indirilemez.



Bu yazı 3,553 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 28 Mart 2024 2023 yılında elde edilen kar payları ve beyan yükümlülüğü
    • 26 Mart 2024 Arabulucuya başvuru ve şüpheli alacak karşılığı
    • 21 Mart 2024 Vergi incelemelerinin pişmanlığa etkisi
    • 19 Mart 2024 Binek otomobillerin giderleri ve elektrikli araçlar
    • 14 Mart 2024 Yıllık beyanda eğitim ve sağlık harcamaları indirimi
    • 12 Mart 2024 Kiraların gerçek gider yöntemi ile beyanında idari yaklaşımlar
    • 7 Mart 2024 Kira gelirlerinin gerçek gider yöntemi ile beyanı
    • 5 Mart 2024 Kiraların vergilendirilmesi ve emsal kira bedeli esası
    • 29 Şubat 2024 Vergi suçları ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması
    • 27 Şubat 2024 Özelgeler ve yanıl(t)ma
    • 22 Şubat 2024 Nakdi sermaye artırımını teşvikte 2023 indirim oranı revizesi
    • 20 Şubat 2024 İşletmelerde gider özgürlüğü
    • 15 Şubat 2024 Konut kira gelirlerinde istisna
    • 13 Şubat 2024 Değerli Konutlar Vergisinde muafiyetler
    • 8 Şubat 2024 Değerli konutlar vergisinin 2024 uygulaması
    • 7 Şubat 2024 Afet hukukunun dağınıklığı
    • 1 Şubat 2024 Örtülü sermayenin hesabı
    • 30 Ocak 2024 Her ilmuhaber menkul kıymet midir?
    • 25 Ocak 2024 2023de birden fazla işverenden ücret alanların beyan yükümlülüğü
    • 23 Ocak 2024 Herkesten bilgi istenebilir mi?




    BİZE ULAŞIN: info@resulkurt.com
    TWİTTER/resulkurt34

    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    8,531 µs