16 Mart 2010

Ödenmeyen emekli ikramiyesi için ne yapmalısınız?

Ödenmeyen emekli ikramiyesi için ne yapmalısınız?

|Akşam Gazetesi| |16.03.2010|

 

Emekli Sandığı'na tabi hizmeti bulunmakla birlikte, son defa Emekli Sandığı'na tabi bir görevden emekliye ayrılmayanlara emekli ikramiyesi ödenmesini engelleyen düzenlemenin Anayasa Mahkemesi tarafından iptali üzerine ortaya çıkan gelişmeleri 6 Ekim 2009 tarihli AKŞAM'da yazmıştık.
Emekli Sandığı'na tabi görevde bulunduktan sonra SSK veya Bağ-Kur'a geçen, son defa Emekli Sandığı'na tabi bir görevden emekliye ayrılmadığı için de emekli ikramiyesini alamayan okurlarımızdan aldığımız sorular öylesine yoğunlaştı ki tek tek yanıtlamaya yetişemez olduk.

Özellikle emekliliğinin üzerinden 5-10 yıl geçmiş ve Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen hüküm gereği emekli ikramiyeleri ödenmeyen, buna karşı da dava açmamış olan okurlarımız, kendilerine emekli ikramiyelerinin ödenip ödenmeyeceğini ve ne yapmaları gerektiğini soruyorlar.
Emekli ikramiyesi ödenmediği için dava açanların durumunu örnek yargı kararlarıyla 6 Ekim 2009 tarihli yazımızda ayrıntılı olarak açıklamıştık. Dava açanların durumunu özetledikten sonra, emekliliğinin üzerinden 5-10 yıl geçmiş olmakla birlikte emekli ikramiyesi ödenmediği için dava açmamış olan okurlarımızın sorusunu yanıtlamaya çalışalım.

DAVA AÇANLARIN DURUMU
Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı 5 Haziran 2010 tarihinde yürürlüğe girecek olmakla birlikte, Danıştay konuya ilişkin devam eden uyuşmazlıklarla (açılmış davalarla) ilgili olarak uyuşmazlık konusu edilen işlemin yasal dayanağının kalmadığı görüşüyle, verdiği kararlarında iptal hükmünü dikkate alıyor.
Başka bir anlatımla Yargı, emekli ikramiyesinin ödenmemesi üzerine dava açmış ve Anayasa Mahkemesinin iptal kararını verdiği tarihte devam etmekte olan uyuşmazlıklarla ilgili olarak Anayasa Mahkemesi kararını dikkate alıyor ve emekli ikramiyesinin ödenmesine karar veriyor.

DAVA AÇMAMIŞ OLANLAR
Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararının yürürlüğe gireceği 5 Haziran 2010 tarihine kadar, son defa Emekli Sandığı'na tabi bir görevden emekliye ayrılmamış oldukları için emekli ikramiyesi ödenmeyenlere bu ikramiyelerinin ödenmesi için bir düzenleme yapılırsa, Emekli Sandığı herhangi bir işleme gerek kalmadan emekli ikramiyelerini öder. Ancak, yasal bir düzenleme yapılmazsa, Anayasa Mahkemesi kararına istinaden kendiliğinden bir ödeme yapılmaz. Bireysel olarak dava açılması gerekir. Dava açmak için de yeni bir düzenleme yapılmasını veya 5 Haziran 2010 tarihini beklemek gerekmez.
Ancak burada bir hususun altını çizmekte yarar var.
Danıştay'ın, emekli ikramiyesi ödenmeyenlerin lehine verdiği kararlarda; Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararının, bu karardan önce açılmış bulunan ve henüz sonuçlanmamış olan tüm davalara uygulanması gerektiği vurgulanıyor. Yani Danıştay, Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararını, bu karardan önce açılmış bulunan ve henüz sonuçlanmamış olan tüm davalarda dikkate alıyor ve emekli ikramiyesinin ödenmesine karar veriyor.
Ancak emekliliğinin üzerinden 5-10 yıl geçmiş olup, emekli ikramiyesi ödenmediği için dava açmamış olanlar için de benzer gerekçe ile karar verileceği konusunda bir netlik yok. Yargının geçmişe dönük olarak bu haktan yararlanılıp yararlanılamayacağı konusundaki görüşünün ne olacağına dair kesin bir şey söylememiz mümkün değil. Ancak bize göre dava açmaya değer. Kişisel görüşümüz, bu durumda olanlarında dava açmaları halinde yargının lehlerine karar vereceği şeklinde.
Bunun için önce Emekli Sandığı'na emekli ikramiyesinin ödenmesi için yazılı olarak başvurup, talebin reddi halinde (mutlaka reddedilecektir),  İdare Mahkemesinde dava açmak gerekiyor.

 

Soru ve Cevaplar:

Çalışmaya devam edersem emekli aylığım düşer mi?
Çalışma hayatım boyunca (1990'dan beri) SSK primim sürekli tavandan ödendi. SSK'ya yaptığım başvuruda Ocak 2010'da emekliliğimi hakettiğimi (yaşımdan dolayı) söylediler. Ancak ben 2-3 yıl daha çalışmak istiyorum. Kısmetse primim yine tavandan yatırılacak. 2008'de yürürlüğe giren yeni düzenlemeye göre, şimdi emekli olmayıp iki yıl sonra emekli olursam emekli maaşımın düşeceğini şirketimin İnsan Kaynakları söyledi. Bana bu mantıksız geldi. Yani çalıştıkça emekli maaş hakedişi artacağına nasıl düşer?  Bu soruma tam bir cevap bulamadım. Bu doğrumudur, şimdi emekli olayım mı yoksa SSK pirimim tavandan ödenmeye devam etsin,  2-3 yıl sonramı emekli olayım. Emekli maaşım düşer mi? Ali Koç
1 Ekim 2008 tarihinde yapılan son değişikliğe göre, Sizin gibi sigorta başlangıcı 2000 yılından önce olanların emekli aylıkları; 2000 öncesi, 2000-2008 dönemi ve 2008 sonrası olmak üzere üç ayrı dönem için üç farklı şekilde hesaplanacak kısmi emekli aylığı toplamından oluşacak. Emekli aylığı hesaplamasında esas alınan aylık bağlama oranları da bir sonraki dönem için bir önceki döneme göre düşürüldü. Çalışmaya devam etmeniz halinde, 2008 sonrası çalışma döneminizin toplam çalışma süreniz içindeki payı artacak. Mantıksız gibi gelse de 2008 sonrası döneme ilişkin aylık bağlama oranı 2008 öncesi dönemden daha düşük olduğu için emekli aylığınızda çok fazla bir düşüş olmasa da artış olması mümkün olmayabilir. Bir de çalışmaya devam ettiğiniz sürece mahrum kalacağınız emekli aylığı dikkate alınırsa, emekli olmanız daha mantıklı geliyor. Emekli olduktan sonra da sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışmaya devam edebilirsiniz.

 

Şube müdürlüğü ek göstergesinden emeklilik?
Eşim (bayan) 16.03.1967 doğumludur. 23.12.1986 tarihinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre memur olarak atandı. 31.05.1999 tarihinden itibaren 8 ay 24 gün emekli aylığı keseneğini yatırmak suretiyle ücretsiz izin kullandı. Yine 28.09.2006 tarihinden itibaren de 9 ay 20 gün kesenek yatırmaksızın ücretsiz izin kullandı.  Hangi tarihte emekli olabilecektir? Şu an şef olarak görev yapmaktadır. Şube Müdürlüğü sınavını kazandı. Şube Müdürlüğüne atanmasının ardından kaç ay sonra bu kadrodan emekli olabilir? Rapor ve yıllık izinler  bu süreye dahil midir? Örneğin atandıktan bir ay sonra emekli olabilir mi? Olursa hangi kadrodan emekli olacaktır? İsmi saklı
Verdiğiniz bilgilere göre eşiniz emeklilik için 43 yaş ve 20 yıl hizmet şartına tabi. 16.03.1967 doğum tarihiyle 43 yaşını doldurduğu 16.03.2010 tarihinde 20 yıl hizmeti de bulunduğundan emeklilik talebinde bulunabilir.
Memurlarda şef ile şube müdürünün emeklilik hakları aynıdır. Eşiniz yüksekokul mezunu ve 1. derecede ise ek göstergesi 2200 olarak belirlenmiştir. Şube müdürlüğüne atandığında da durumunda bir değişiklik olmayacak ve emeklilik talebinde bulunursa aynı şartlarla emekli olacaktır. Şayet eşiniz şef iken 1. derecenin altında bir kadroda ise ek göstergesi 2200 den azdır. Şube müdürü olarak atanınca 1. derecede kadroya da atanırsa o zaman 1. derece şube müdürlüğünde en az altı ay çalışmak koşuluyla 2200 ek göstergeden emekli olabilir. Bu altı aylık süreye rapor ve yıllık izinler de dahildir. Şayet 1. dereceden daha az şef görevinde iken ve 1. derece şube müdürü görevine atanır da atanmanın üzerinden altı ay geçmeden emekli olursa, 1. derece şube müdürlüğü ek göstergesinden değil, daha düşük olan son ek göstergesinden emekliye ayrılır.

 

AKLINIZDA BULUNSUN Kiracının tamirat giderlerinden sorumluluğu Kiracı, kiraladığı taşınmazı kullanmanın karşılığı olarak kira parası ile orantılı ve olağan kullanımla ilgili tamir giderlerinden sorumludur. Ancak esaslı tamirat giderleri olarak da bilinen, asansör sistemi kurulması, binanın tamamen boyanması, deprem güçlendirmesi gibi giderler kiraya verene aittir.

 

GÜNÜN SÖZÜ 'Açılmamış kanatların büyüklüğü bilinmez.' Andre Gide

 

Bu yazı 3,937 defa okundu.