2011’de mirasçı başına 118 bin liraya vergi yok

HALK arasında kullanılan “Gelin girmeyen ev vardır ama ölüm girmeyen ev yoktur” sözü hayatın acı gerçeklerden biri...

Bunun dışında bir de “ölüm hak miras helal” diye bir atasözü var. Bu da ölümün olağan olması gibi mirasın da paylaşılması olağandır, anlamına geliyor.

ÖLÜM, MİRAS VE VERGİ
Ölüm halinde, ölenin borcu daha fazlaysa, ölüm tarihinden itibaren “üç ay içinde” mirası reddetmek mümkün (Medeni Kanun Md. 606). Bu süre içinde reddedilmediği takdirde, miras; mirasçı tarafından kabul edilmiş oluyor (MK Md. 610). Mirası reddeden kişi, ölenkişiden bağlanacak olan dul ve yetim aylığını alabiliyor. Bu da önemli bir avantaj.
Ölüm halinde, mirasçılar dört ay içinde “veraset ve intikal vergisi” beyannamesiverecekleri için bu süre dolmadan “sulh hukuk mahkemesi”ne başvurup “veraset ilamı”yani kimlerin ne oranda mirasçı olduklarını gösteren mahkeme kararı almaları gerekiyor.
Ölüm nedeniyle intikal eden miras üzerinden, mirasçılar beyanname verip “veraset veintikal vergisi” ödüyorlar. Duruma göre de ödemiyorlar.

İSTİSNA TUTARI
2011 yılında, mirasçılara uygulanacak “istisna tutarı” ve “tarife” yeniden belirlendi. Buna göre; 
1) Menkul ve gayrimenkul mallardan (borçlar düşüldükten sonra), evlatlıklar da dahilolmak üzere füruğ (altsoy yani bir kimsenin çocukları, onların çocukları, onların da çocukları) ve eşten her birine isabet eden miras hissesinin 2011 yılında 118 bin 438 TL’siveraset ve intikal vergisinden müstesna.
İlginçtir çocuk, torun hatta torunun torunu bile 118,4 bin TL’lik istisnadan yararlanabilmesine karşılık; anne, baba ve kardeş yararlandırılmıyor. Çünkü yasa böyle!..
2) Füruğ bulunmaması halinde,eşe isabet eden miras hissesinin2011 yılında, 237 bin 018 TL’si veraset ve intikal vergisindenmüstesna tutulacak.

VERGİ TARİFESİ
Veraset ve İntikal Vergisihesaplanırken;
- Önce her mirasçıya isabet edenmiras payının tutarı belirleniyor.
- Sonra her birinden ayrı ayrı“istisna tutarı” düşülüyor.
- Kalan tutarın vergisi, (yüzde 1’den başlayıp 10’a kadar çıkan) tarifeye göre hesaplanıyor.
2011 yılı tarifesi Tablo-I’de gösterilmiştir.
Hesaplanan Veraset ve İntikal Vergisi, her biri Mayıs ve Kasım ayında olmak üzere, 3yılda 6 eşit taksitte ödeniyor. 

BANKADAKİ PARANIN MİRASÇIYA GEÇİŞİ
Bankalar, ölen kişinin (murisin) hesabındaki parayı mirasçılara ödemeden önce,mirasçılardan “veraset 

ve intikal vergisinin ödenmiş olduğuna dair bir tasdikname”isterler. Tasdikname ibraz etmeyen mirasçılardan ödeme aşamasında “yüzde 5 oranındavergi kesintisi” yapılıyor.

Bağış, hediye ve ödülde müstesnasınırı 2730 lira

BAĞIŞ, hediye veya ödüllerde, farklıbir tarife uygulanıyor.
Hemen belirtelim örf ve adete göre verilmesi mutat bulunan (örneğin düğünlerde verilen) hediye, cihaz,yüz görümlüğü ve drahomalar 
(kız babasının damada verdiğibaşlık parası), veraset ve intikal vergisinden müstesna.
Bağış, hediye ve ödüllerin, 2011 yılında 2.730 TL’si vergiden müstesna tutuluyor.Örneğin; eş, çocuk ya da sevgiliye bağışın 2.730 TL’si vergiden müstesna.
Tablo-II’de de görüldüğü gibi bir şahsa; anne-baba, eş ve çocuklardan mal intikalinde,vergi oranı yüzde 50 indirimli uygulanıyor.
Örneğin eşe ve sevgiliye 500’er bin liralık gayrimenkul bağışında; eş yüzde 5-15, sevgiliise yüzde 10-30 arasında değişen tarifeye göre vergi ödüyor.