Milliyet Gazetesi
Cem Kılıç
6 Mart 2013
Bu teşvik uçurur
İşveren teşviklerin yeni halini bekliyor...
Bakanlığın da şu sıralar üzerinde çalıştığı formül, mevcut haliyle her il için standart olarak işyerlerine uygulanan 5 puanlık prim indiriminin, illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyine göre artırılması. Formül kabul edilirse, bu indirim Doğu'da 9-10 puana kadar çıkabilir...
Şu sıralar sigorta prim teşviklerini çok konuşur olduk. Hükümetin yeni teşvikler konusunda düzenlemeler yaptığı, medyada sürekli yer buluyor. Teşvikler konusunda gündemin hareketlenmesine neden olan ilk gelişme, 5084 sayılı Kalkınmada Öncelikli İllerde İstihdam Teşviki Kanunu'nun süresinin sona ermiş olması. Mart 2004 tarihinde başlayan bu teşvik 31 Aralık 2012'de sona erdi. Bu teşvik özellikle gelişmekte olan illerimizde istihdam artışı için önemliydi. Devlet bu teşvik kapsamında 9 yıla yakın zamanda 5.5 milyar TL'lik teşvik desteğinde bulundu. İş dünyası teşvikin devam etmesinden yana. Ancak ekonomi yönetiminde bu teşviki uzatmak yerine yenisini hazırlama niyeti şu sıralar ön plana çıkıyor.
TEK TİP OLMAYACAK
ARTIK hazırlıklarda sona yaklaşıldı. Teşviklerin çokça konuşulmasının bir diğer nedeni de, teşvik uygulamalarını tek bir potada toplama konusunda son dönemde ortaya çıkan düşünceler. Teşviklerin çok ve karmaşık olmasının işverenlerce zor takip edilmelerine ve uygulamada güçlüklere neden olduğunu savunan bürokratlar bunu tek tip hale getirme konusunda istekliydiler. Ancak bu düşünceden vazgeçildi. Teşvikler yine 8 ayrı teşvik şeklinde uygulanmaya devam edecek.
SON verilere göre, teşvikte işyerlerinin en çok kullandığı teşvik türü, işyerindeki tüm sigortalılara uygulanan 5 puan sigorta prim indirimi. Bu teşvik süresiz olarak uygulanacak, bitmesi söz konusu değil. 2012 yılında bu teşvikten 1 milyon 38 bin işyeri yararlanmış. Yararlanan sigortalı sayısı 7 milyon 250 bin. Devletin bu teşvik kapsamında ödediği rakam ise yaklaşık 500 milyon TL.
NE KADAR AZ GELİŞMİŞ O KADAR YÜKSEK İNDİRİM
TEŞVİK uygulamalarını genel olarak değerlendirdiğimizde, en çok kullanılan teşvik uygulamasının 5 puan indirimi olduğu görülüyor. İşverenlerce en pratik ve işe yarar teşvik olarak görülen bu uygulama yaygın olarak kullanılıyor. Diğer yandan Kalkınmada Öncelikli İllere Uygulanan Teşvikte de sona gelindi. Dolayısıyla, bu iki teşvik türünü tek bir çatı altında toplayacak bir düzenlemeye yer vermek çok gerçekçi ve işverenlerin tercih edeceği bir uygulama olacaktır. Bakanlığın da şu sıralar üzerinde çalıştığı formül, mevcut haliyle her il için standart olarak işyerlerine uygulanan 5 puanlık sigorta prim indiriminin, illerin sosyo - ekonomik gelişmişlik düzeyine göre artırılması.
KADIN İSTİHDAMI YÜKSELİYOR
TEŞVİKLER arasında en çok faydalanılanlardan bir diğeri de kadınlara, gençlere ve mesleki yeterlilik alan kişilere uygulanan teşvik. Bu teşvik 2015 yılının sonunda bitiyor. Ancak bu teşvik sayesinde, özellikle son iki yıl içinde kadın istihdamında olumlu gelişmeler yaşandı. Ar-Ge teşviki de dikkat çekici teşvik uygulamalarından. Sadece geçtiğimiz yıl 30 bin 792 sigortalı için bu teşvik uygulandı, 2012 yılında devletin katkısı 8 milyon TL'ye yaklaştı. Bu teşvik 2023 yılı sonunda bitiyor. Engelli teşviki, işsizlik ödeneği alanları istihdam teşviki ve kültür yatırımı teşvikleri ise sürekli teşvikler.
DEVLETE PRİM MALİYETİ 658 MİLYON TL
BÜTÜN sigorta teşvikleri kapsamında, 2012 yılı içerisinde 1 milyon 209 bin 392 işyeri sigorta prim teşvikinden yararlandı. Bir işyeri birden fazla teşvikten yararlanabildiği için, bu sayı teşvikten yararlanan toplam iş yeri sayısını temsil etmese de, teşvikten yararlanan işyeri sayısının oldukça yüksek olduğu söylenebilir. Devletin 2012 yılında sigorta prim teşvikleri için harcadığı para toplamda 658 milyon 453 bin TL olmuş. Bu rakam geçtiğimiz senelere kıyasla hayli yüksek. Peki, şimdi ne olacak? Teşvik konusunda nasıl bir düzenleme yapılacak? Bunlar henüz yanıt bulmadı.
Şırnak ve Kars'a yatırım yapanlar derin nefes alacak
BU model içerisinde eğer kademeli artış yapılabilirse, özellikle Doğu ve Güneydoğu illerimizde, İç Anadolu'nun bazı illerinde 5 puanlık indirim yerine bunun iki katına varabilecek sigorta prim indirimleri yapılır, işverenleri dolayısıyla işyerlerini rahatlatacak bir uygulama ortaya çıkar. Örnek olarak; Şırnak veya Kars'ta halen 5 puan olan sigorta prim teşviki bu illerin sosyo - ekonomik gelişmişlik düzeyine göre 9 veya 10 puana çıkarılabilir. Bu artış işverenleri sigortasız çalıştırmadan uzaklaştırır, kayıtlı çalışan sayısı artar. Ayrıca sigorta yüklerinden korkan işverenler, bir nebze osun rahatlayacakları için istihdamlarını artırabilirler. Şanlıurfa veya Siirt'te ise bu oran 7- 8 seviyesinde kalabilir. Hangi ilde ne kadar prim indirimi olacağı tamamen o ilin ekonomik gelişmişlik seviyesine bağlanır.
SGK nasıl etkilenecek?
KADEMELİ prim uygulaması başlangıçta SGK'nın yükünü arttırır, ancak kayıtlı istihdamı artıracak olması ve böylece prim artışı yaratacak olması nedeniyle gelir - gider dengesi kısa sürede sağlanır.
Bu yazı 3,133 defa okundu.
Diğer köşe yazıları
Tüm Yazılar
-
25 Mart 2024
Yoksulluk ve zorla çalıştırma
-
22 Mart 2024
Özel güvenlik ilgi bekliyor
-
18 Mart 2024
Yemek yardımı neden önemli?
-
15 Mart 2024
Ramazanda çalışma hayatı
-
11 Mart 2024
İş sözleşmesi ve işyeri devri farklı
-
8 Mart 2024
Çocuk hakları
-
2 Mart 2024
Dışarıdan primle memur emekliliği
-
26 Şubat 2024
Haftalık çalışma süresi kısalır mı?
-
23 Şubat 2024
Sosyal hareketlilik ve gelir eşitsizliği
-
19 Şubat 2024
Emeklilik için doğum borçlanması
-
16 Şubat 2024
Dövizle ücretin sınırları neler?
-
12 Şubat 2024
Kıdem tazminatı tavanı arttı
-
9 Şubat 2024
Yemek yardımı için sınır var mı? (1)
-
5 Şubat 2024
Sözleşmeye göre haklar
-
29 Ocak 2024
Küresel istihdamda 3 endişe kaynağı var
-
26 Ocak 2024
Sözleşme feshinde ölçülü olmak şart
-
22 Ocak 2024
Torba yasa yolda neler değişecek?
-
19 Ocak 2024
İlave tediyeler bu ay ödenecek
-
15 Ocak 2024
Değişikliğe zorlama haklı fesih nedeni
-
8 Ocak 2024
Çalışma hayatında her şey birlikte
Yorumlar
+ Yorum Ekle