Milliyet Gazetesi
Cem Kılıç
1 Temmuz 2013
Asgari ücrette işler değişti primler yeniden hesaplanacak
Asgari ücrette işler değişti primler yeniden hesaplanacak
Akşam
1 Temmuz itibarıyla 16 yaşından büyükler için brüt asgari ücret 1.021,50 TLye çıktı. Çalışanın net olarak eline geçen rakam ise 803,68 lira oldu. Yeni asgari ücretle prime esas kazançtan, idari para cezalarına kadar bütün göstergeler değişmiş oluyor. Prime esas kazançta yeni tavan 6.339 TL olacak
Dün yeni asgari ücret rakamları yürürlüğe girdi. Rakamlar hem çalışanların ücret gelirlerini hem de işverenlerin maliyetlerini etkiliyor. Türkiyede sigortalıların yüzde 47sinin asgari ücret üzerinden gösterildiği için asgari ücretin etkisi büyük. Asgari ücret, 16 yaşından büyükler için brüt 1.021,50 TLye çıktı. Net olarak bekar çalışan için ele geçen rakam 803,68 TL. Evli ve çocuklularda artış oluyor. 16 yaşından küçükler için brüt asgari ücret ise 877,50 TL net asgari ücret 700,73 TL oldu. Bu rakamlar 31 Aralıka kadar geçerli olacak.
MALİYETİ 1.241 LİRA
Çalışanın eline net 803 TL geçerken, asgari ücretlinin işverene maliyeti 1241 TLye çıkıyor. Aradaki fark sigorta prim payları ve vergilerden oluşuyor.
BU fark asgari ücretin vergiden arındırılması konusunu gündemde tutuyor. Ancak sigortalıların yüzde 47sinin asgari ücretten SGKya bildirildiği bir düzende, devlet bu vergi gelirinden zor vazgeçer. Asgari ücretin belirlenmesi sadece ücret yönüyle ele alındığında yanlışlık yapılmış olur. Nitekim bu rakamın belirlenmesi, sosyal güvenlik sisteminde prime esas kazançtan, idari para cezalarına kadar bütün göstergeleri etkilemekte. Çünkü bu göstergelerdeki artışlar asgari ücret artışlarına endekslenmekte. Bu bağlamda, prime esas kazanç tavan ve tabanı da elbette değişmekte. Taban brüt asgari ücret rakamı olan 1021 TL iken, prime esas kazanç tavanı dediğimiz, vatandaşlar arasında en yüksekten sigortaya bildirim rakamı olarak ifade edilen tutar asgari ücretin 6,5 katı olmakta. Yani yeni rakamlara göre tavan 6,339 TL. Bu noktada bilinmesi gereken husus şu; tavan rakamı belli olduğu için tavanın üzerinde ne kadar kazanırsanız kazanın, bu rakam 10 bin TLde olabilir, 20 bin TLde olabilir, hiç fark etmeksizin sigorta priminiz 6339 TL üzerinden kesilecek. Bu rakamı geçen tutarlar üzerinden sigorta primi kesilmesi söz konusu değil.
KAPICI 65 TL FAZLA KAZANACAK
BağKurlu yani 4-bli olanlar primlerini öderken asgari ücret ile bunun 6,5 katı arasında beyan ettikleri tutar üzerinden sigorta primi ödeyebiliyorlar. Asgari ücretin zamlanması 4-blilerin ödeyeceği primlerre re artış yaratacak. Ancak yanında sigortalı çalıştıran esnaf çalıştırdığı sigortalılardan en yüksek ücret ödediği sigortalıdan daha az gelir beyan edemeyecek. Ayrıca asgari ücret alan kapıcılarla ilgili bir ayrıntı da dikkat çekiyor. Kapıcılarından kanuna göre vergi kesilmiyor. Yeni rakamlara normal asgari ücretlinin eline 803 TL geçecek, oysaki konut kapıcılarının eline geçecek tutar, gelir ve damga vergisi ödenmediği için 868 TL olacak.
BORÇLANMA TİPLERİ DE DEĞİŞİM GÖSTERECEK
Yeni rakamlara göre doğum, askerlik ve yurtdışı borçlanmaları daha yüksek tutarlar ödeyecekler. Bu durumda 2013 yılsonuna kadar yapılacak borçlanma hesaplamalarında günlük en düşük borçlanma rakamı 10,90 TL, en yüksek 70,83 TL olacak.
EN AZ 327 LİRA ÖDENECEK
Yeni sistemde prim ödemesi tavan ücretin yüzde 32si oranında belirleniyor. İsteğe bağlı prim ödeyecekler 1 Temmuz 31 Temmuz arasında, asgari ücret yükseldiği için, yapılacak ödeme de en az 326,88 TL ile en fazla 2.124,77 TL arasında olacak.
4 SORU 4 CEVAP
İşsizlik maaşı 600 gün sonra alınabilir
Soru: Yaklaşık 15 aydır sigortalı çalışıyorum. İşten ayrılırsam para alabilir miyim?
Cevap: İşsizlik ödeneğinden yararlanabilmek için, son üç yıl içinde işten ayrılma tarihinden önceki 120 günü kesintisiz olmak üzere toplam 600 gün prim ödenmiş olması gerekiyor. Ayrıca ya işverenin haklı bir neden yokken çalışanın işine son vermesi veya çalışanın haklı bir nedenle işten çıkmış olması gerek. Yani işsizlik ödeneği alamazsınız.
Yüksek prim yatırma yüksek aylık demek
Soru: Emekli olunduğunda, maaşın yüksek alınması için yatırılan SSK primlerinin tutarı ne kadar olmalı?
Cevap: Emekli aylıklarını belirleyen unsurlar; SGKya bildirilen prime esas kazanç tutarı, prim gün sayısı ve Aylık Bağlam Oranı (ABO). Eğer siz Kuruma bildirdiğiniz tutar üstünden ne kadar fazla prim öderseniz o kadar fazla aylık alırsınız. emekli aylığı üstünden prim ödenen kazanç tutarıyla prim sayısı belirler. Prim ödeme dönemleri de önemli. Nitekim, 2000den önce ödenen primler, 1 Ocak 2000 ile 1 Ekim 2008 arasında ödenen primler ve 1 Ekim 2008den emekli olunacak tarihe kadar ödenen primler emekli aylığını farklı ağırlıkta etkiliyor. Çünkü bu dönemlerde bahsi geçen Aylık Bağlama Oranları farklı tespit edilmişti.
Fazla maaş için primler bildirilmeli
Soru: Emeklilik için yaşı beklerken sigortalı olarak çalışıp prim sayısını artırmak gelecekte alacağımız emekli aylığını etkiler mi?
Cevap: Bu tamamen SGKya bildireceğiniz prime esas kazanç tutarına bağlı. Eğer çalışayım diyor ve asgari ücret üstünden prim öderseniz emekli aylığınızda düşme olur. Yıl bazında yaklaşık 22- 23 TL ileride alacağınız emekli aylığı azalır. Ne var ki, prime esas kazancın üst sınırından (6.360.90 TL) veya üst sınıra yakın bir kazanç tutarından prim ödemeniz halinde emekli aylığınız artar.
Ücret ödenmezse tazminat alınabilir
Soru: İşyerimizde işveren ücretlerimizi ödemiyor, işten ayrılırsak kıdem ve ihbar tazminatlarımızı alabilir miyiz?
Cevap: 4857 sayılı İş Kanununun 34üncü maddesine göre; ücreti ödeme gününden itibaren 20 gün içinde ödenmeyen işçi, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Geç ödenen ücret banka mevduatına uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanarak, faiziyle birlikte ödenmelidir. Ayrıca ücretin süresi içinde ödenmemesi işçiye iş sözleşmesini haklı nedenle derhal fesih hakkı verir (4857 Kanun Md. 24/ll-f). Dolayısıyla süresinde ücreti ödenmeyen işçi, haklı nedenle işi sonlandırdığı için kıdem tazminatını alıp işinden ayrılabilir. Diğer yandan ihbar tazminatını alması mümkün değil.
Bu yazı 3,008 defa okundu.
Diğer köşe yazıları
Tüm Yazılar
-
22 Nisan 2024
Geride kalanlara aylık bağlanması
-
15 Nisan 2024
Buluş yapan işçi bedelini nasıl alır?
-
12 Nisan 2024
Yıllık izinle ilgili her şey
-
9 Nisan 2024
Aralıklı çalışmada yıllık izin hakkı
-
8 Nisan 2024
Aralıklı çalışmada kıdem tazminatı
-
6 Nisan 2024
Bayram sonrası telafi çalışması
-
3 Nisan 2024
Yaşlılık yüküne yeni çözüm gerek
-
29 Mart 2024
Fazla çalışmanın ispatı
-
25 Mart 2024
Yoksulluk ve zorla çalıştırma
-
22 Mart 2024
Özel güvenlik ilgi bekliyor
-
18 Mart 2024
Yemek yardımı neden önemli?
-
15 Mart 2024
Ramazanda çalışma hayatı
-
11 Mart 2024
İş sözleşmesi ve işyeri devri farklı
-
8 Mart 2024
Çocuk hakları
-
2 Mart 2024
Dışarıdan primle memur emekliliği
-
26 Şubat 2024
Haftalık çalışma süresi kısalır mı?
-
23 Şubat 2024
Sosyal hareketlilik ve gelir eşitsizliği
-
19 Şubat 2024
Emeklilik için doğum borçlanması
-
16 Şubat 2024
Dövizle ücretin sınırları neler?
-
12 Şubat 2024
Kıdem tazminatı tavanı arttı
Yorumlar
+ Yorum Ekle