Hürriyet
Şükrü Kızılot
0 0 0000
Kayıtdışılık önlenmek isteniyor mu
Şükrü KIZILOT
skizilot@yaklasim.com
Kayıtdışılık önlenmek isteniyor muTÜRKİYE ekonomisinin; kayıtdışılık, işsizlik ve cari açık olmak üzere, üç önemli sorunu var. İşin doğrusu, bu üç sorun birbiriyle de bağlantılı.Kayıtdışı denildiğinde;
çalınmış mal, uyuşturucu ticareti, kumar, kara para, sahtecilik ve
vergi kaçırmak gibi yasal olmayan faaliyetler akla geliyor. Olay bunlarla da sınırlı değil. Örneğin piyasaya çıkmadan, evlerde yapılan iş ya da birinci işin dışında kayıtsız olarak yapılan ikinci iş de kayıtdışının kapsamı içinde yer alıyor.
Kayıtdışı ekonominin; yasa dışı suç ekonomisi, beyan dışı ekonomi, hiç kayda girmeyen ekonomi ve gayri resmi ekonomi gibi adlarla ifade edildiğini de görüyoruz.
ETKİLERİ
Kayıtdışılığın, Türkiye açısından, çok sayıda olumsuz etkisi var. Örneğin;
1-
Gelir dağılımı bozuluyor ve
vergi adaletsizliği yaygınlaşıyor.
2- Toplumda
ahlaki değerler bozuluyor.
3- Devlet açısından
gelir kaybı doğuyor.
4-
Haksız rekabete neden oluyor.
5-
Kamu açıkları ve kamu kesimi borçlanma gereği artıyor.
6-
Enflasyonu körüklüyor.
7- Çalışanlar,
sosyal güvenceden yoksun kalıyor.
Sigortasız işçi çalıştırılıyor.
8-
Yabancı işçi akışı artıyor.
9-
İş ve işçi sendikacılığı, güç kaybediyor.
10- Ekonomide,
kurumsallaşma eğilimi zayıflıyor.
Bunlar, akla hemen gelenler.
SOMUT ADIM
Öteden beri, her yılın sonuna doğru
"Önümüzdeki yılı, kayıtdışı ile mücadele yılı ilan edeceğiz" diye açıklamalar yapılır ancak bir de bakarız, kayıtdışılık artmış.
Gelişmelere ve uygulamaya bakınca
"Acaba, kayıtdışılık önlenmek istenmiyor mu?" sorusu bile akla geliyor.
Başbakan dahil, yetkililerin çoğu, kayıtdışılığın önlenemediğini kabul ediyorlar. O halde, bu konuda somut adımlar atılması gerekiyor.
Örneğin;
- Çağdaş ülkelerin çoğunda olduğu gibi,
kayıtdışı yollardan edinilen servetin, kaynağı sorgulanabilmeli. Vergi mükellefleri için
"Gider bildirimi" esası getirilmeli.
- Nakit para kullanımı azaltılmalı.
-
İstihdam üzerindeki yükler azaltılmalı.
-
Hamiline işlemler sınırlandırılmalı.
- Düşük bedelle gayrimenkul satışı önlenebilmeli.
-
Gider yazılacak harcamaların kapsamı genişletilmeli.
- Kaldırılan
vergi iadesi belge alış-verişini olumsuz yönde etkiledi.
Kazı-kazan ya da
kredi kartı ile yapılan ödemelere prim gibi alternatifler düşünülmeli.
- Yasalar basit ve anlaşılabilir olmalı.
-
Yüksek vergi oranları (özellikle kaçakçılığın yaygın olduğu sigara, alkollü içki ve akaryakıtta) aşağı çekilmeli.
- Odacı, kapıcı, amale, bulaşıkçı, alkolik gibi kişilerin, şirket yöneticisi ve denetçisi olabilmesi, yasa ile engellenmeli.
-
Denetim etkinleştirilmeli. Vergi denetim kadrolarının yüzde 65’i yıllardır boş. Kadrolar, zaman içinde doldurulmalı.
Bunlar akla gelen, ciddi önlemler.
Kayıtdışı gerçekten önlenmek isteniyorsa, bu konuda yukarıdaki somut adımlar atılmalı.
Bu yazı 2,134 defa okundu.
Diğer köşe yazıları
Tüm Yazılar
-
13 Ekim 2014
Torba zammı!
-
9 Ekim 2014
Apartman yöneticilerinin borçlarına kolaylık
-
8 Ekim 2014
Belediyelerde ev kadınlarına işkenceye devam
-
2 Ekim 2014
Bayramda gelen gurbetçilere Türkiye'de KDV iadesi yapılacak
-
1 Ekim 2014
Eşe ek kart ortak hesaptan avantajlı
-
29 Eylül 2014
Şirket harcamalarında alışveriş puanı ve mil sürprizi
-
27 Eylül 2014
Evlenip iki günde ayrılana maaş bağlanır mı?
-
24 Eylül 2014
Pırlantada ÖTV kalktı, peki diğerlerinde niye kalkmadı
-
22 Eylül 2014
Kiraya kefil olmanın 5 kat vergisi var
-
20 Eylül 2014
Ceket, gömlek, kravat ve ayakkabı giderleri
-
18 Eylül 2014
Emekliye 1 yıl süre
-
17 Eylül 2014
Torba ile pırlantaya ÖTV kalktı
-
16 Eylül 2014
İş güvenliği yetkisi bakkalda!
-
15 Eylül 2014
Erken emeklilik
-
11 Eylül 2014
Aidatı Ödeyin Yoksa Eviniz Diğer Maliklere Satılır
-
10 Eylül 2014
İsviçre'deki Paralar Artık Gizli Değil
-
8 Eylül 2014
Okul Masrafları Vergiden Nasıl Düşülüyor?
-
6 Eylül 2014
Emlak vergisi muafiyeti için fakirlik belgesi mi gerekiyor?
-
4 Eylül 2014
Gayrimenkulünüzün Tapudaki Değerini Yükseltebiliyorsunuz
-
2 Eylül 2014
Ücreti Ödenmeyen İşçiye Kıdem Tazminatı Avantajı
Yorumlar
+ Yorum Ekle