En Sıcak Konular

Cem Kılıç
Milliyet Gazetesi

Cem Kılıç
19 Nisan 2015

İşçiler 11 saatten fazla çalıştırılamaz



İşçiler 11 saatten fazla çalıştırılamaz

 

 

Milliyet

 

İş Kanunu’na göre haftalık çalışma süresi 45 saat. Dolayısıyla 45 saati aşan çalışmalar fazla mesai olarak değerlendirilir. Fazla mesai yaptırılmasının nedenleri kanunda belirtilmiştir. Sürekli şekilde fazla mesai yaptırılması kanuna aykırıdır. Bir işçi yılda en fazla 270 saat fazla mesai yapabilir. İşçi kendisi rıza gösterse bile yılda 270 saatten daha çok fazla mesai yapamaz. Yıllık fazla mesai süresi hesaplanırken, yarım saatten kısa fazla mesailer yarım saat, yarım saatten uzun, bir saatten kısa fazla mesailerin bir saat olarak değerlendirilir.
 
Günlük dinlenme süreleri...

Ara dinlenmeleri çalışma süresinden sayılmaz. Servisle işyerine gelmek için geçirilen zaman da çalışma süresine dahil değildir. Bu nedenle çalışanlar günlük çalışma süresini ara dinlenmeleri çıktıktan sonra ve işbaşı yaptıkları saat üzerinden hesaplamalı.

Haftalık 45 saat sınırı aşılabilir ve aşıldığında çalışana fazla mesai karşılığı ücret ödenmesi gerekir. Ancak günde en fazla 11 saat çalışılabilir. Her ne şart altında olursa olsun günde 11 saatten fazla çalışılamaz. İşçinin rızası olsa bile 11 saatten fazla çalışmaya izin verilmez.

Fazla mesai nasıl hesaplanır?

Haftalık 45 saatin üzerindeki çalışmalarda, her bir saat fazla mesai için işçiye normal saatlik ücretinin yüzde 50 üzerinde ücret ödenir. Örneğin işçinin saatlik ücreti 100 TL ise, her bir saat fazla mesai karşılığı işçiye 150 TL ödenir. İşçi fazla mesai karşılığı zamlı ücret yerine serbest zaman talep edebilir. Bu durumda işçiye her bir saat fazla mesaisi için bir buçuk saat serbest zaman verilir. İşçi serbest zaman hakkını, 6 ay içinde kullanmalıdır. Serbest zaman kullanımı için işveren tarih belirleyebilir. İşveren tatil günlerinde serbest zaman kullandıramaz.

Kavram kargaşasına dikkat

İş Kanunu’nda fazla çalışma dışında bir de ‘fazla sürelerle çalışma’ kavramı bulunmaktadır. İş sözleşmesinde haftalık çalışma süresi 45 saatin altında 30 saatin üzerinde belirlenen kişilerin, 45 saate kadar olan çalışmaları ‘fazla sürelerle çalışma’, 45 saatin üstünde çalışmaları da fazla mesai olarak değerlendirilir. Fazla çalışma sürelerinde saatlik ücreti 100 TL olan bir işçiye, bir saat fazla sürelerle çalışması karşılığı 125 TL ödenir. İşçinin bu çalışması karşılığı serbest zaman talep etmesi halinde, 1 saat 15 dakika serbest zaman hakkı bulunmaktadır.

Herkes fazla mesai yapamaz

İş Kanunu uyarınca bazı işçilere fazla mesai yaptırılamaz. 18 yaşını doldurmamış işçiler, iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile önceden veya sonradan fazla çalışmayı kabul etmiş olsalar bile sağlıklarının elvermediği tespit edilen işçiler, gebe, yeni doğum yapmış ve çocuk emziren işçiler ve kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan yani part-time çalışan işçiler fazla mesai yapamazlar. Diğer yandan bütün işlerde de fazla mesai yaptırılamaz. Sağlık kuralları bakımından günde ancak 7.5 saat ve daha az çalışılması gereken işlerde, gece sayılan gün döneminde yürütülen işlerde ve maden ocakları, kablo döşemesi, kanalizasyon, tünel inşaatı gibi işlerin yer ve su altında yapılanlarında fazla mesai yaptırılamaz. Cumhurbaşkanı’nın bu günlerde onaylamasını beklediğimiz torba kanunda gece çalışmalarında yalnızca özel güvenlik ve sağlık sektöründe fazla mesai yaptırılmasına yönelik hüküm bulunuyor. Dolayısıyla bu iki sektördeki çalışanlar dışında bu madde geçerliliğini koruyacak.

İşçinin iş sözleşmesinde fazla mesaiye muvafakat gösterdiğine dair bir hüküm bulunuyorsa bu işçiye fazla mesai yaptırılabilir. Ancak iş sözleşmesinde bu yönde bir hüküm bulunmayan işçiye fazla mesai yaptırılabilmesi için her yıl başında muvafakat alınması gerekir.

Fazla mesaiyi ücretin içinde göstermek yanlış

İşyerlerinin bir bölümü fazla mesaiyi toplam çalışma süresi içerisine önceden koyup, çalışanlarına hizmet sözleşmelerini bu şekilde imzalatıyorlar. Yani fazla mesai için ayrıca ödeme yapmıyorlar. Bu durumda idari para cezası işverenlerin canını yakabilir. Nitekim bankalara geçen yıl yapılan denetimlerde bu durum tespit edildiği için yüklü miktarlarda ceza çıktığı gibi, çalışanlara işverenleri tarafından ek ödeme yapılması da sözkonusu oldu.


Bu yazı 2,326 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 29 Mart 2024 Fazla çalışmanın ispatı
    • 25 Mart 2024 Yoksulluk ve zorla çalıştırma
    • 22 Mart 2024 Özel güvenlik ilgi bekliyor
    • 18 Mart 2024 Yemek yardımı neden önemli?
    • 15 Mart 2024 Ramazanda çalışma hayatı
    • 11 Mart 2024 İş sözleşmesi ve işyeri devri farklı
    • 8 Mart 2024 Çocuk hakları
    • 2 Mart 2024 Dışarıdan primle memur emekliliği
    • 26 Şubat 2024 Haftalık çalışma süresi kısalır mı?
    • 23 Şubat 2024 Sosyal hareketlilik ve gelir eşitsizliği
    • 19 Şubat 2024 Emeklilik için doğum borçlanması
    • 16 Şubat 2024 Dövizle ücretin sınırları neler?
    • 12 Şubat 2024 Kıdem tazminatı tavanı arttı
    • 9 Şubat 2024 Yemek yardımı için sınır var mı? (1)
    • 5 Şubat 2024 Sözleşmeye göre haklar
    • 29 Ocak 2024 Küresel istihdamda 3 endişe kaynağı var
    • 26 Ocak 2024 Sözleşme feshinde ölçülü olmak şart
    • 22 Ocak 2024 Torba yasa yolda neler değişecek?
    • 19 Ocak 2024 İlave tediyeler bu ay ödenecek
    • 15 Ocak 2024 Değişikliğe zorlama haklı fesih nedeni




    BİZE ULAŞIN: info@resulkurt.com
    TWİTTER/resulkurt34

    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    7,319 µs