Ekonomim.com
Bumin Doğrusöz
27 Ağustos 2015
Serbest meslek erbabının genel giderleri
Serbest meslek erbabının genel giderleri
Gelir Vergisi Kanunu'nun 66. maddesiyle, serbest meslek faaliyetini mutad meslek olarak ifa edenler serbest meslek erbabı olarak kabul edilmişlerdir. Serbest meslek faaliyeti ise kanunun 65. maddesinde, sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılması şeklinde tanımlanmıştır.
Tanım, sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanma ve ticari mahiyette olmayan işler ölçütleri ile bu kazancın ticari kazançla, işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılma ölçütüylede söz konusu kazancın ücret ile arasındaki sınırı belirlemektedir.
Serbest meslek erbabının defter ve belge düzeni ticari kazançtan farklıdır. Nitekim serbest meslek erbabının kullanacağı defter, Vergi Usul Kanunu'nun 210. maddesinde serbest meslek kazanç defteri olarak belirlenmiş, yine aynı Kanunun 236. maddesinde mesleki kazanç sahiplerinin gelirleri için serbest meslek makbuzu düzenleyeceği hükme bağlanmıştır.
Serbest meslek kazanç defteri, ticari defterlerden farklı ve Ticaret Kanunu'na tabi olmayan bir defterdir. Serbest meslek makbuzu da, nitelik ve içerik itibariyle faturadan çok farklıdır ve sadece paranın tahsil edildiğini gösterir.
Serbest meslek erbabının kazanç tespitinde hasılatından indirebileceği gider türleri ise Gelir Vergisi Kanunu'nun, 68. maddesinde sayma yolu ile belirlenmiştir.
Bu madde de gider olarak kabul edilebilecek kalemler arasında ilk sırayı, mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler almıştır.
Ancak genel giderlerin anlam ve kapsamı, zaman zaman duraksamalara yol açabilmektedir. Nitekim bize de bu konuda, özellikle geçen yazımdan sonra okurlardan pek çok soru geldi.
Bu konuda daha önce, Sayın İmdat Türkayın Mali Pusula dergisinin 8. sayısında Serbest Meslek Kazançlarının Vergilendirilmesi ve Serbest Meslek Kazançlarının Tespitinde İndirilecek Giderler başlığı ile yayınlanmış güzel ve kapsamlı bir çalışmaya atıfla, genel giderlerin kapsamını belirleyen bir liste oluşturmaya çalışmıştım. Bu konuda bize gelen sorulardan hareketle uygulamada yaşanan duraksamalara karşılık, bu listeyi tekrar aşağıya aktarıyorum.
- İş yeri kirası, aydınlatma, ısıtma (havagazı, doğalgaz ve elektrik vb.),
- Su, telefon (cep ve araç telefonu dahil),
- Mükellef tarafından işyerinde kullanılan, ancak aboneliği başkası adına olan telefon, su ve elektrik giderleri,
- Hizmetli ve işçi ücretleri,
- İhbar ve kıdem tazminatları,
- Sigorta giderleri,
- Hizmet erbabına yemek verilmek suretiyle sağlanan ve ücret olarak değerlendirilen, ancak Gelir Verisi - - Kanununun 23/8üncü maddeye göre gelir vergisinden istisna edilen menfaatler,
- Kırtasiye giderleri (kalem, kağıt, cetvel, dosya klasör, vb.),
- Temsil ve ağırlama giderleri,
- Reklâm giderleri,
- İşle ilgili olmak şartıyla bilgisayar, bilgisayar yazılım ve internet giderleri,
- İşyeri ile ilgili normal tamir, bakım ve temizlik harcamaları,
- İşle ilgili şehir içi ulaşım, otoyol, gişe ücreti, posta ve kargo giderleri,
- Mesleki kurslara ödenen giderler,
- İşle ilgili çay, kahve, meşrubat giderleri,
- İşle ilgili veya taşıt alımlarında kullanılan krediler için ödenen kredi faizleri (ancak burada maliyete eklenerek amortisman yoluyla itfa edilmesi gerekenlere dikkat etmek gerekir),
- Değeri amortisman ayırma sınırını geçmeyen demirbaş alımları,
- Banka teminat mektubu ile ilgili masraflar ile oluşan faiz giderleri,
- Mesleki faaliyetle ilgili davalarda ödenen vekâlet ücreti,
- Meslek lisesinde okuyan öğrencileri çalıştıran serbest meslek erbabı tarafından ücret bordrosuna dayanarak yapılan ücret ödemeleri,
- Serbest meslek faaliyeti ile ilgili olarak ödenen hammaliye ve diğer nakliye giderleri,
- İşyerinde çalıştırılan serbest meslek erbabının eşine ve çocuklara ödenen ve bordro ve stopaj yoluyla vergilendirilen ücretler,
- İşyerinde kullanılan ofis malzemelerinden amortisman sınırını geçmeyenler (masa, koltuk, vb.).
Listede hep amortisman sınırını geçmeyen harcama kalemlerine yer verilmesi yadırganmamalıdır. Çünkü amortismanların gider yazılması, anılan maddede 1 numaralı bentte değil, 4. bentte zaten ayrıca ve açıkça kabul edilmiş olunmasıdır. Amortismana tabi iktisadi kıymet belirlemesi ise Gelir Vergisi Kanunu'nun değil, Vergi Usul Kanunu'nun konusudur.
Bu yazı 2,592 defa okundu.
Diğer köşe yazıları
Tüm Yazılar
-
18 Nisan 2024
Emisyon primleri istisnası ve sorunları
-
16 Nisan 2024
Kurumlar vergisinin oranının saptanması
-
4 Nisan 2024
Avans kar payları ne zaman beyan edilir?
-
28 Mart 2024
2023 yılında elde edilen kar payları ve beyan yükümlülüğü
-
26 Mart 2024
Arabulucuya başvuru ve şüpheli alacak karşılığı
-
21 Mart 2024
Vergi incelemelerinin pişmanlığa etkisi
-
19 Mart 2024
Binek otomobillerin giderleri ve elektrikli araçlar
-
14 Mart 2024
Yıllık beyanda eğitim ve sağlık harcamaları indirimi
-
12 Mart 2024
Kiraların gerçek gider yöntemi ile beyanında idari yaklaşımlar
-
7 Mart 2024
Kira gelirlerinin gerçek gider yöntemi ile beyanı
-
5 Mart 2024
Kiraların vergilendirilmesi ve emsal kira bedeli esası
-
29 Şubat 2024
Vergi suçları ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması
-
27 Şubat 2024
Özelgeler ve yanıl(t)ma
-
22 Şubat 2024
Nakdi sermaye artırımını teşvikte 2023 indirim oranı revizesi
-
20 Şubat 2024
İşletmelerde gider özgürlüğü
-
15 Şubat 2024
Konut kira gelirlerinde istisna
-
13 Şubat 2024
Değerli Konutlar Vergisinde muafiyetler
-
8 Şubat 2024
Değerli konutlar vergisinin 2024 uygulaması
-
7 Şubat 2024
Afet hukukunun dağınıklığı
-
1 Şubat 2024
Örtülü sermayenin hesabı
Yorumlar
+ Yorum Ekle