Dünyada her gün yaklaşık 2 milyar fincan kahve tüketiliyor. 2018/2019 sezonunda küresel kahve tüketiminin yüzde 2 artarak 164.6 milyon çuvala ulaşması bekleniyor. Talep artışına karşın 2018/2019 sezonunda her biri 60 kg olan 3.11 milyon çuval açık verileceği tahmin ediliyor. Bu da dünyada geçimini kahveden kazanan 25 milyon çiftçi için kötü haber.

Kahve fiyatları mayıs ayında neredeyse 13.5 yılın en düşük seviyesine indi. Uluslararası piyasalarda Arabica kahvenin fiyatı 0.88 dolar/pound (1 pound=452 gr) seviyesine indi. Bu ay fiyatlar 1 doların üzerine toparlandı ancak yine de 10 yılın en düşük seviyelerinde. Üretimin artması, spekülatif satışların yarattığı volatile ve küresel kahve arzının dörtte birini gerçekleştiren Brezilya’nın parası realin dolar karşısında zayıflaması kahve fiyatlarında sert düşüşe yol açtı. Bu da dünya genelinde 25 milyondan fazla kahve üreticisini krize sürükledi.

Çiftçilerin %61’i üretim maliyetinin altına satıyor

Geçtiğimiz günlerde yayınlanan bir rapora göre kahve üreticilerinin yüzde 61’i kahvesini üretim maliyetinin altına satmak zorunda kalıyor. Örneğin dünyanın en büyük üreticilerinden Kolombiya’da kahve üretim maliyeti, mevcut 1 dolarlık fiyatın çok üzerinde kalıyor. Bu da kahvenin önemli bir gelir kaynağı olduğu ülkede ekonomi için tehdit yaratmaya başladı. Rapora göre Orta Amerika’daki üreticilerin zarar etmemesi için kahve fiyatlarının 1.20-1.50 dolar aralığında olması gerekiyor.

Fiyatların bu seviyelerin altında kalması kahve üreticilerini harekete geçirdi. Dünyanın en büyük üreticisi Brezilya’da geçtiğimiz günlerde yapılan II. Küresel Kahve Üreticileri Forumu’nda üreticiler fiyatlar üzerinde etkilerini artırmak için tıpkı petrolde OPEC’in üstlendiği rolü üstlenecek bir birlik oluşturulmasını gündeme getirdi.

Kakao üreticilerinden cesaret aldılar

Haziran ayında dünyanın en büyük kakao üreticileri Fildişi Sahilleri ve Gana’nın taban fiyat uygulamasına geçmesinden cesaret alarak harekete geçen Güney Amerika, Asya ve Afrika’daki üreticileri, fiyatları yukarı yönlü desteklemek amacıyla kahve arzına sınırlama getirilmesi önerisini masaya getirildi. Ayrıca kahve üreticilerini finanse edecek bir fon oluşturulması fikri çıkarken; Nestle, JDE, Starbucks, Lavazza gibi sektörün büyüklerinin fonu desteklemesi çağrısı yapıldı.

Uluslararası Kahve Örgütü’nün (ICO) verilerine göre küresel kahve sektöründe yıllık gelir 200 milyar doları bulurken, bunun sadece 20 milyar doları üretici ülkelere ve yüzde 10’undan azı çiftçilere gidiyor.

Tüketici neden pahalı içiyor? Uluslararası piyasalarda kahve 1 dolara kadar ucuzlamasına karşın tüketim fiyatında artış sürüyor. ICO Genel Sekreteri Jose Sette, kahvenin perakende fiyatının, fiziki fiyata çok bağlı olmadığını söylüyor. Son fiyatın belirlenmesinde işgücü maliyeti, kahve zincirlerinin kiralarının, pazarlama masraflarının çok fazla yansıdığını belirten Sette, süt, fincan, çalışanların giysilerinin, kahvelerde kullanılan diğer malzemelerin de fiyatların yükselmesinde önemli bir payı olduğunu belirtiyor.