Koronavirüs salgınının altı kıtada 30’u aşkın ülkeye sıçraması küresel piyasaların kayıplarını derinleştiriyor Moody’s küresel bir salgına dönüşme ihtimalini yüzde 40 olarak görüyor ve bu ihtimal gerçekleşirse resesyonun da muhtemel olduğuna dikkat çekiyor. Gelişmekte olan ülke hisseleri çarşamba günü 12 haftanın en düşük düzeyini gördü ve birçok gelişen ülke parası da dolar karşısında değer kaybetti. Çoğu Çin’de 81 binin üzerinde kişiye bulaşan ve 2770 kişiyi öldüren koronavirüsün Çin sınırları dışında aldığı can 19’u İran, 12’si İtalya olmak üzere 50’yi aştı. ABD’nin ve Dünya Sağlık Örgütü’nün bunun küresel bir salgına dönüşebileceğine ilişkin söylemleri ve farklı kıtalardan gelen yüzlerce yeni vaka haberi küresel hisse piyasalarından trilyonlarca dolar sildi. 23 gelişmiş ve 26 gelişmekte olan ekonominin hisselerinin yer aldığı MSCI Tüm Ülkeler Endeksi son dört oturumda 3.33 trilyon dolar değer kaybetti. Endeks haftanın ilk işlem gününde son on yılın en sert düşüşlerinden birini yaşadı ve yüzde 3’ün üzerinde düştü.

Asya ve Avrupa’da endeksler kırmızıda

Haftanın üçüncü işlem gününde Çin’de Şangay, Japonya’da Nikkei ve Hong Kong’da HSI yüzde 1’e yakın düşerken, Güney Kore’de KOSPI’nin kayıpları yüzde 1,28’i buldu. Hong Kong’da bütçe açıklayan hükümet koronavirüs salgınına ilişkin önlemlere 15.4 milyar dolar ayıracağını duyurduğu halde endeksler günü ekside kapattı. Tatilden dönen Filipinler’de ise borsa yüzde 4’e yakın düştü. Avrupa’da da endeksler güne düşüşle başlarken, İtalya’da tepki alımlarıyla yükselen Milano borsası dışında tüm Avrupa endeksleri kayıplarla seyretti.

Gelişen ülke paraları düşüşte

Başta petrol ihraç eden ülkeler olmak üzere, gelişen ülke paraları da koronavirüs nedeniyle düşüşte. Rus rublesi ve Meksika pezosu son beş günde dolar karşısında yüzde 3,3 düşerken, Güney Afrika randında kayıp yüzde 2,3 oldu. Türk lirası da kurun 6,1628’e kadar yükselmesiyle dokuz ayın en düşüğüne geriledi. Avrupa’da petrol ihracatçısı Norveç’in kronu da yüzde 2,1’lik düşüşle kıtanın en çok kaybeden parası. Avustralya doları ise virüs etkisiyle dolar karşısında 0,6570’e kadar gerileyerek on yılın en düşük düzeyini gördü.

JPMorgan: İtalya’ya giden evden çalışsın

İtalya’da başbakan halka ‘panik yapmayın’ çağrısı yapsa da, ondan fazla ilçede 50 binden fazla insanın karantinaya alınması ve Latin Amerika’ya bile virüsün İtalya üzerinden gittiği endişeleri ülkede marketlerdeki panik alımlarının devam etmesine neden oluyor. ABD merkezli yatırım bankası JPMorgan çalışanlarının tüm İtalya seyahatlerini onaya tabi hale getirerek kısıtlandırırken, Avrupa, Ortadoğu ve Afrika’daki çalışanlarına son 14 günde kuzey İtalya’dan dönen kişilerin ve grip benzeri semptomu olanların evden çalışması gerektiğini duyurdu. Goldman Sachs ve Citi Group da çalışanlarının İtalya seyahatlerini kısıtladı.

ABD vatandaşlarını uyardı: Hazırlanın

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi CDC, ABD vatandaşlarını salgın için hazırlanmaya çağırdı ve CDC Direktör Yardımcısı Anne Schuchat açıklamasında “Bu artık bize de gelir mi sorusu değil, ne zaman ve kaç kişiye bulaşır sorusu” diye konuştu. Koronavirüsün küresel bir salgına dönüşme ihtimalinin vurgulandığı CDC’e göre şu anda ülkede 57 vakaya teşhis kondu. Çin’den sonra Güney Kore ve Hong Kong gibi Asya ülkelerine ve Ortadoğu’ya sıçrayan koronavirüs salgını Avrupa’da da can almaya başladı. Fransa’da salgının göründüğü bölgelere seyahat geçmişi olmayan ikinci bir kişi daha koronavirüsten hayatını kaybederken, ülkedeki toplam vaka sayısı 17’ye yükseldi. İsviçre’de de İtalya’ya gitmiş bir kişi ülkenin ilk vakası oldu. Tenerife'de yaklaşık bin turistin bulunduğu bir otel, İtalyan bir doktor turistin koronavirüs testinde pozitif çıkmasının ardından olası bir salgın şüphesiyle 14 günlüğüne karantinaya alındı.

Latin Amerika’ya da ulaştı: İtalya’dan gitmiş

Brezilya’da Sao Paolo hastanesine gelen 61 yaşında bir hastanın koronavirüs testi pozitif çıktı. Reuters’a isim vermeden konuşan kaynak hastanın 9 - 21 Şubat tarihlerinde İtalya’nın Lombardiya bölgesini ziyaret ettiğini söyledi. Cezayir’de de Sağlık Bakanlığı ülkeye 17 Şubat’ta giriş yapan bir İtalya vatandaşında koronavirüs tespit edildiğini açıkladı. Cezayir vakasıyla birlikte virüs altı kıtaya ulaşmış oldu.

Moğolistan seyahatleri kısıtladı

Ortadoğu’da ölü sayısı 19’a yükselen İran başta olmak üzere birçok ülkeden muhtelif koronavirüs vaka haberleri geldi.Kuveyt vaka sayısının 25’e yükseldiğini duyururken, henüz hiçbir vaka görülmeyen Moğolistan, Çin ve Güney Kore’den sonra Japonya için de 11 Mart tarihine kadar seyahat engeli getirdi. 215 bin kilise müridine test yapmayı planlayan Güney Kore’de vaka sayısı bin 200’ün üzerine çıkarken, ülkede salgında ölenlerin sayısı 12 oldu. Daegu kentindeki ABD askeri üssünde 23 yaşında bir askerde virüs tespit edildi.

Singapur’da yalan söyleyen vakaya 6 ay hapis

Singapur salgına karşı en katı önlemleri alan ülkelerden biri oldu. Seyahat geçmişiyle ilgili yetkililere yanlış bilgi verdiği iddiasıyla suçlanan bir Çin vatandaşı 6 aya kadar hapis cezasıyla yargılanıyor. Bölgesel bir finans ve ulaşım merkezi olan şehir devleti Singapur’da vaka sayısı çarşamba itibariyle 91 oldu.

Haftalık ticarete etkisi 26 milyar dolar

Uluslararası sigorta şirketi Euler Hermes’in dün yayınladığı rapora göre, koronavirüs salgınının üretim ve ticareti sekteye uğratması nedeniyle Çin’e yapılan mal ve hizmet ihracatında haftalık 26 milyar dolara yakın kayıp yaşanabilir. Bunun 18 milyar dolarının Çin’le yapılan mal ticaretinden geldiği belirtilen rapora göre kayıplardan en çok etkilenecek ülkeler ise şöyle: Hong Kong, Güney Kore, Japonya, Almanya ve ABD. Çin’in haftalık seyahat harcamalarının büyüklüğü ise 6 milyar dolar olarak belirtiliyor. Aksaklıkların bir aydan fazla sürmemesi ve faaliyetlerin üç ay içinde normale dönmesi durumunda rapora göre makroekonomik etkiler sınırlı kalabilir. İmalat ve ticarette yaşanan resesyon 2020’nin ilk çeyreğinde küresel büyümeyi ise yüzde 2 aşağı çekebilir. Küresel ticaret büyümesini aşağı yönlü revize eden Euler Hermes öngörülerine göre 2020 yılında küresel ticaret yüzde 1,3 büyüyebilecek. Tekstil, makine, ulaşım ekipmanları ve emtia sektörlerinde stokların uzun vadeli seviyelerin üzerine çıkabileceğini öngören rapor, elektronik ve bilgisayar sektörlerinin ise en çok risk taşıyan sektörlerden olduğuna dikkat çekiyor. Çin, Avrupa ve birçok ekonomi için büyüme tahminlerini düşüren Euler Hermes, Çin için yılı büyüme tahminini yüzde 5,9’dan yüzde 5,6’ya, Euro Bölgesi için ise yüzde 1’den yüzde 0,9’a çekti. Euler Hermes, bu revizyonlar ışığında da 2020 yılı küresel GSYH büyüme tahminini yüzde 2,4’ten yüzde 2,3’e indirdi.