En Sıcak Konular

Bumin Doğrusöz
Ekonomim.com

Bumin Doğrusöz
6 Temmuz 2017

Cezaların kişiselliği ve mirasçıların sorumluluğu



Cezaların kişiselliği ve mirasçıların sorumluluğu

Dünya

Anayasamızın "Suç ve cezalara ilişkin esaslar" başlıklı 38. maddesinin 7. fıkrasında yer alan "Ceza sorumluluğu şahsidir" düzenlemesi, çağdaş ceza hukukunun bir temel ilkesini yansıtmaktadır. Bu ilke doğrultusundaki Ceza Kanunumuzun 20. maddesine göre de "Ceza sorumluluğu şahsîdir. Kimse başkasının fiilinden dolayı sorumlu tutulamaz."

Bu şekildeki ilke ve düzenlemeler ceza sorumluluğunun başka kimselere geçmemesi, bizzat kişinin üstünde kalmasını ifade etmektedir ki, bunun sonucu olarak da çağdaş ceza hukuklarında failinin ölümü, cezalandırma ilişkisini sona erdiren bir neden olarak kabul edilmiştir. Zaten bu sebepledir ki, Ceza Kanunu'nun 64. maddesinde, sanığın ölümü halinde, kamu davasının düşmesine karar verileceği, hükümlünün ölümü halinde ise, hapis cezalarının ve henüz infaz edilmemiş adli para cezalarının ortadan kalkacağı hükme bağlanmıştır.

Ceza hukukunun bu temel ilke ve düzenlemeleri, kabahatler hukuku ve dolayısıyla vergi yaptırım hukuku bakımından da geçerlidir. Nitekim Vergi Usul Kanunu'nun 372. maddesinde "ölüm halinde vergi cezasının düşeceği" açıkça hükme bağlanmıştır.

Mükellefin ölümü halinde kendisine kesilmiş bulunan vergi ziyaı veya diğer cezaların düşeceği bu düzenlemeler karşısında açıktır. Ancak aynı açıklık, kendisi aleyhine ceza kesilmediği halde bu cezalardan sorumlu olanların ölümü halinde, ölenin mirasçılarının da cezadan sorumlu tutulup tutulamayacağı açısından açık değildir. Örneğin şirket aleyhine kesilmiş cezalardan şirketten tahsil edilememesi dolayısıyla sorumlu tutulan yönetim kurulu üyesinin veya tasdik raporu hazırladığı şirket aleyhine kesilmiş cezalardan müteselsilen sorumlu olan yeminli mali müşavirin ölümü halinde cezanın, ölenin mirasçılarından da istenip istenemeyeceği tartışmalıdır. Bu konuyu daha önceden de yazmış ve gündeme getirmiştim. Tekrar aynı konuya dönmemin neden ve amacı, bu konudaki bir kararı duyurmak.

Bir limited şirketten tahsil edilemeyen KDV ve vergi ziayı cezası için şirketin kanuni temsilcisi bulunan vefat etmiş şirket müdürünün mirasçıları aleyhine miras hisseleri doğrultusunda düzenlenerek tebliğ edilmiş ödeme emri aleyhine açılan davada Van Vergi Mahkemesi E.2010/321 K.2011/34 sayı ve 18.2.2011 günlü kararında, Anayasa'nın 38 ve Vergi Usul Kanunu'nun 372. maddelerine dayanılarak "sözü edilen hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden, şahısların işledikleri suçlara istinaden adli veya idari merciler tarafından cezaların yalnızca suçu işleyen kişiye yönelik olarak infaz edilebileceği, cezanın bir başkasına yöneltilmesinin mümkün olmadığı gibi miras yoluyla mirasçılarına geçmesine de olanak bulunmadığı sonucuna varıldığından, dava konusu ödeme emrinin vergi ziayı cezasına ilişkin kısmında yasaya uygunluk görülmediği gerekçesi ile ödeme emrinin vergi ziayi cezasına ilişkin kısmı iptal edilmiş"tir. Van Vergi Mahkemesi'nin bu kararı Danıştay 3. Dairesi'nin E.2013/5782 K.2015/580 sayı ve 11.2.2105 günlü kararı ile aynı gerekçe ve nedenlerle oy birliği ile onanmıştır.

Vergi Konseyi bünyesinde hazırlanmış Vergi Usul Kanunu Ceza Düzenlemeleri Tasarı Taslağı'nda, başkanı olduğum Vergi Cezaları Alt Komisyonu'nda kanuna karar doğrultusunda bir fıkra eklenmesini öngörmüştük. Ancak söz konusu taslak, maalesef tasarıya dönüşmedi.

Konuya ilişkin farklı uygulamalar ve idare ile yargı arasındaki değerlendirme farkı karşısında, Vergi Usul Kanunu bazında konunun açıklığa kavuşturulması şarttır. Getirilebilecek bir düzenlemenin ise yargı kararı doğrultusunda olması gerektiği de bana göre açıktır.



Bu yazı 2,150 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 28 Mart 2024 2023 yılında elde edilen kar payları ve beyan yükümlülüğü
    • 26 Mart 2024 Arabulucuya başvuru ve şüpheli alacak karşılığı
    • 21 Mart 2024 Vergi incelemelerinin pişmanlığa etkisi
    • 19 Mart 2024 Binek otomobillerin giderleri ve elektrikli araçlar
    • 14 Mart 2024 Yıllık beyanda eğitim ve sağlık harcamaları indirimi
    • 12 Mart 2024 Kiraların gerçek gider yöntemi ile beyanında idari yaklaşımlar
    • 7 Mart 2024 Kira gelirlerinin gerçek gider yöntemi ile beyanı
    • 5 Mart 2024 Kiraların vergilendirilmesi ve emsal kira bedeli esası
    • 29 Şubat 2024 Vergi suçları ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması
    • 27 Şubat 2024 Özelgeler ve yanıl(t)ma
    • 22 Şubat 2024 Nakdi sermaye artırımını teşvikte 2023 indirim oranı revizesi
    • 20 Şubat 2024 İşletmelerde gider özgürlüğü
    • 15 Şubat 2024 Konut kira gelirlerinde istisna
    • 13 Şubat 2024 Değerli Konutlar Vergisinde muafiyetler
    • 8 Şubat 2024 Değerli konutlar vergisinin 2024 uygulaması
    • 7 Şubat 2024 Afet hukukunun dağınıklığı
    • 1 Şubat 2024 Örtülü sermayenin hesabı
    • 30 Ocak 2024 Her ilmuhaber menkul kıymet midir?
    • 25 Ocak 2024 2023de birden fazla işverenden ücret alanların beyan yükümlülüğü
    • 23 Ocak 2024 Herkesten bilgi istenebilir mi?




    BİZE ULAŞIN: info@resulkurt.com
    TWİTTER/resulkurt34

    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    8,828 µs