En Sıcak Konular

Sezgin Özcan
Sözcü Gazetesi

Sezgin Özcan
14 Aralık 2017

Yetim aylığında norm ve standart birliği maalesef sağlanamadı



Yetim aylığında norm ve standart birliği maalesef sağlanamadı

Sözcü

1956 doğumluyum, bekârım ve 2000 yılında emekli oldum. Bağ-Kur’dan emekli 1985 yılında vefat eden babamdan yetim aylığı bağlanması için defalarca müracaat ettim. Her seferinde bilinen yanıtı aldım “Zaten emekli maaşı alıyorum”. Bu noktada size iletmek istediklerime yanıt verirseniz çok sevinirim. Arkadaşım dul, SSK’dan emekli, Emekli Sandığından emekli babasından yetim aylığı alıyor. Bir dostum SSK’dan emekli, dul olduğu için kocasından dul aylığı, Emekli Sandığından emekli babasından yetim aylığı alıyor. Hülya Kafadar

Önce sosyal güvenlik kurumları tek çatı altında birleştirildi. Sonra reform kanunu adı altında, farklı sosyal güvenlik kanunları tek bir sosyal güvenlik kanununda birleştirildi. Birleştirmedeki temel amaçlardan biri de farklı sosyal güvenlik kanunlarına tabi çalışanlar ile hak sahiplerinin hak ve yükümlülükleri arasındaki norm ve standart birliğinin sağlanmasıydı. Ancak Anayasa Mahkemesinin kazanılmış hak kavramını dikkate alarak devlet memurları için ayrı düzenleme talebi üzerine, 1 Ekim 2008 öncesi için norm ve standart birliği, özellikle de dul ve yetim aylıkları açısından maalesef sağlanamadı.

1 Ekim 2008 tarihinden önce iştirakçi olanların hak sahibi dul ve yetimleri hakkında, vefat tarihine bağlı olmaksızın 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu hükümleri; SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin hak sahibi dul ve yetimleri hakkında ise hak sahibi olma niteliğinin kazanıldığı tarihteki kanun hükümleri uygulanıyor.

Buna göre, sağ kalan eşe her durumda vefat eden eşinden dul aylığı bağlanıyor. Ancak yetim aylığına hak kazanılmasında, kendisinden aylık bağlanacak ana veya babanın sigortalılık statüsüne ve hak sahibi olma niteliğinin kazanıldığı tarihe göre farklılıklar söz konusu oluyor.

Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre Emekli Sandığı emeklisinin, Emekli Sandığı iştirakçisi veya emeklisi olan kız çocuğuna yetim aylığı bağlanmıyor, SSK veya Bağ-Kur kapsamında çalışsalar da, emekli olsalar da yetim aylığı bağlanıyor.

Verdiğiniz örneklerdeki arkadaşınız ve dostunuz SSK emeklisi, babaları ise Emekli Sandığı emeklisi olduğundan, babalarından aylık alabiliyorlar.

Hak sahibi olduğunuz tarihte geçerli olan hükümlere göre, Bağ-Kur sigortalısının kız çocuğuna 1 Ekim 2016 öncesi dönem için yetim aylığı bağlanmasında, aylık gelirin brüt asgari ücret tutarının altında olması; 1 Ekim 2016 sonrası dönem için ise evli olmamak, evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmış olmak, Türkiye’de ve yurtdışında çalışmamak ve kendi sigortalılığı nedeniyle aylık veya gelir sahibi olmamak koşulu aranıyor.

1 Ekim 2016 öncesi dönem için aylık gelirinizin brüt asgari ücret tutarının üzerinde olması; 1 Ekim 2016 sonrası dönem için ise kendi sigortalılığınız nedeniyle emekli aylığınız olduğundan, babanızdan aylık alma hakkınız maalesef yok.

 

Eşimin aylığından feragat edersem babamdan aylık bağlanır mı?

Emekli Sandığı emeklisi bayanım. Sigorta emeklisi eşimin vefatı nedeniyle eşimden de aylık bağlanmıştı. Emekli Sandığı emeklisi babamdan dolayı annem maaş almaktaydı. Annemin de vefatı nedeniyle, eşimden dolayı aldığım maaştan feragat edersem, Emekli Sandığı emeklisi babamdan maaş bağlanır mı? Tarık Tekmen

Vefat eden Emekli Sandığı iştirakçisinin/emeklisinin, Emekli Sandığı iştirakçisi/emeklisi olan kızına aylık bağlanmıyor. Siz ve babanız, her ikiniz de Emekli Sandığı emeklisi olduğunuzdan, SSK emeklisi eşinizden bağlanan aylıktan feragat etseniz de babanızdan aylık bağlanmaz. SSK veya Bağ-Kur emeklisi olsaydınız, eşinizden bağlanan aylıktan feragat etmenize gerek olmaksızın babanızdan yetim aylığı alabilirdiniz.

 

Anneannenize beş yıllık da birikmiş aylık ödenir

Anneannem 1939 doğumlu olup, 2004 yılında SGK’dan emekli. Bağ-Kur emeklisi olan eşi 2007’de vefat etti. Halen kendi maaşı ile birlikte eşinden de maaş almaktadır. Emekli Sandığı emeklisi olan babası da 1980 yılında vefat etmiştir. Anneannem babasının maaşını da alabilir mi? Nursel Baklan

Anneannenizin SGK’dan emekli olduğunu belirtirken sanırım SSK (4/a) statüsünden emekli olduğunu ifade etmek istediniz. Bu durumda, anneanneniz SSK, babası Emekli Sandığı emeklisi olduğundan, babasından da aylık alabilir. Hatta başvuru tarihinden geriye doğru beş yıllık birikmiş aylığı da alır.

 

Emekli Sandığı malul ve muhtaç erkek çocuğa aylık bağlar

Annem Emekli Sandığından, vefat eden babamdan bağlanan maaşı alıyor. Ağabeyim yüzde 80 engelli ve malulen (SGK’dan) emekli. Ben de ağabeyimin vasisiyim. Annem sağken ağabeyime babamdan maaş bağlanır mı? Eğer bağlanırsa annem ve ağabeyimin maaşı toplamda şu an annemin aldığı maaşa eşit olur mu veya geçer mi? Bir de annem hayatta olmasa (Allah gecinden versin) babamdan ağabeyime maaş bağlanır mı? Bülent Mesut Çekiçkıran

5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa göre, vefat eden emekli devlet memurunun, iyileştirilmesi olanaksız hastalıklarının veya engellilik durumlarının çalışmalarına engel olduğu SGK Sağlık Kurulunca onaylanacak raporla tespit edilen erkek çocuklarına, muhtaç olmaları (aylık gelirinin asgari ücretin net tutarının altında olması) şartıyla aylık bağlanıyor.

Malulen emekli olan ağabeyinize vefat eden Emekli Sandığı emeklisi babanızdan aylık bağlanmasında, annenizin sağ olup olmamasının etkisi olmaz. Ağabeyinizin sağlık durumunun çalışmasına engel olduğunun SGK Sağlık Kurulunca onaylanacak raporla tespit edilmesi ve muhtaç olması halinde aylık bağlanır. Ağabeyinize aylık bağlanması halinde annenizle birlikte alacakları maaş toplamı, annenizin şu an almakta olduğu maaşı geçer.

 

Sağlık sebebiyle işten ayrılan kıdem tazminatına hak kazanır

23 yıl devlette öğretmen olarak çalışıp emekli oldum. 13 yıldır da bir özel okulda öğretmen olarak çalışmaktayım. Tansiyon hastası olmam nedeniyle çalışmayı bırakmayı düşünüyorum. Bu durumda tazminat hakkım doğar mı? İsmi saklı (Nurcan Alper

4857 sayılı İş Kanununun 24. maddesinin I/a bendine göre, iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa, işçi iş sözleşmesini haklı nedenle bildirimsiz olarak feshedebilir ve kıdem tazminatına hak kazanır. Ancak iş sözleşmesinin sağlık sebebiyle işçi tarafından feshedilebilmesi için sağlık kurulu (en azından uzman doktor) raporuyla bu işte çalışmasının sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olduğunu belgelemesi gerekir.

Yaptığınız işin sağlığınız için tehlikeli olduğuna dair rapor alırsanız, bildirim (ihbar) süresi vermeden işten ayrılabilir ve kıdem tazminatına hak kazanırsınız.

 

Kıdem tazminatımı hangi şartlarda alabilirim?

62 yaşında emekliyim. 4 yıldır çalışıyorum. Kıdem tazminatımı hangi şartlarda alabilirim? Mahir Karabürk

Emekli çalışan olarak 4857 sayılı İş Kanununun 24. maddesinde sayılan haklı nedenlerden (sağlık sebepleri, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri, zorlayıcı sebepler) birine bağlı olarak işten ayrılmanız ya da işveren tarafından, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan davranışınız dışında bir nedenle işten çıkarılmanız halinde kıdem tazminatı alabilirsiniz.



Bu yazı 1,586 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 27 Mayıs 2022 Emlak vergisi muafiyetinde brüt alan hesabı
    • 19 Nisan 2022 Primlerimi geri alabilir miyim?
    • 4 Mart 2022 Vergi kaydına bağlı geriye dönük Bağ-Kur tescili
    • 6 Kasım 2021 Emekliliğe yılbaşından önce mi sonra mı başvurmak avantajlı?
    • 26 Ekim 2021 Geçmişe dönük Bağ-Kur tescili ve ihya yapılabilir mi?
    • 3 Mayıs 2021 Emeklilik sonrası çalışma, emekli aylığına katkı sağlar mı?
    • 17 Mart 2021 İsviçreden isteğe bağlı prim ödenebilir mi?
    • 14 Mart 2021 Staj sigortası doğum borçlanmasında başlangıç sayılır
    • 23 Şubat 2021 Banka çalışanı kıdem tazminatı alarak işten ayrılabilir mi?
    • 12 Şubat 2021 Kısa çalışma emeklilik tarihini öteler mi?
    • 15 Aralık 2020 Bağ-Kur prim borçları sildirilebiliyor mu?
    • 21 Ağustos 2020 Yaş beklerken baba üzerinden sağlık yardımı alınabilir mi?
    • 11 Ağustos 2020 Yurtdışı borçlanması emeklilik statüsünü etkiler mi?
    • 5 Ağustos 2020 Şirket ortağı SSK statüsünden emekli olabilir mi?
    • 10 Temmuz 2020 Kısa çalışma ödeneğiniz temmuz ayında da devam eder
    • 5 Temmuz 2020 Kısa çalışma kimler için uzadı?
    • 30 Haziran 2020 Eksik prim yatırılması fesih sebebi sayılır mı?
    • 26 Haziran 2020 Ücretsiz izin emekli çalışana fesih hakkı verir mi?
    • 23 Haziran 2020 Çalışan, esnek çalışmayla haklarını kaybedecek
    • 16 Haziran 2020 Kıdem tazminatında kazanılmış haklar




    BİZE ULAŞIN: info@resulkurt.com
    TWİTTER/resulkurt34

    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    9,539 µs