0 0 0000

Eş, çocuk ve anne-babaya aylık bağlanması

Eş, çocuk ve anne-babaya aylık bağlanması

YENİ Sosyal Güvenlik Yasası’na göre, ölen sigortalının hesaplanacak olan aylığı üzerinden, eş ve çocuklarına "ölüm aylığı" aşağıdaki gibi bağlanacak.

DUL EŞİNE: Aylığın "yüzde 50’si" bağlanacak. Aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir ve aylık bağlanmamış olması durumunda, "yüzde 75’i oranında" aylık bağlanacak.

ÇOCUKLARA: Yukarıda belirtilen 5510 sayılı yasa kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmayan ya da kendi sigortalılığı nedeniyle gelir ve aylık bağlanmamış çocuklardan;

1) 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanların veya,

2) Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirip malul olduğu anlaşılanların veya,

3) Yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan kızların,

her birine % 25 oranında aylık bağlanacak.

Yukarıda belirtilen çocuklardan sigortalının ölümü ile anasız ve babasız kalan veya sonradan bu duruma düşenlerle, ana ve babaları arasında evlilik bağı bulunmayan veya sigortalının ölümü tarihinde evlilik bağı bulunmakla beraber ana veya babaları sonradan evlenenler ile kendisinden başka aylık alan hak sahibi bulunmayanların her birine yüzde 50 oranında aylık bağlanacak.

ANA VE BABA

Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunması halinde, her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere, gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde ana ve babaya toplam yüzde 25 oranında; ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde ise artan hisseye bakılmaksızın yukarıdaki şartlarla toplam yüzde 25 oranında aylık bağlanacak.

EVLATLIK VE EVLİLİK DIŞI ÇOCUK

Sigortalı tarafından evlat edinilmiş, tanınmış veya soy bağı düzeltilmiş veya babalığı hükme bağlanmış çocukları ile sigortalının ölümünden sonra doğan çocukları, bağlanacak aylıktan, yukarıda belirtilen esaslara göre yararlanır.

Hak sahiplerine bağlanacak aylıkların toplamı, sigortalıya ait aylığın tutarını geçemiyor. Bu sınırın aşılmaması için gerekirse, hak sahiplerinin aylıklarından orantılı olarak indirimler yapılacak.

BİRDEN FAZLA AYLIK ALAN KADINLARIN YENİ SİSTEME GÖRE DURUMLARI   OLAY   YENİ SİSTEMDE NE OLACAK?     1.10.2008’den önce kendisi SSK veya Bağ-Kur’dan emekli. Evli olmadığı için ayrıca babasından dolayı Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı alıyor.       Her iki aylığı da almaya devam edecek.   - Evlenirse, yetim aylığı kesilecek. Emekli aylığı devam edecek.   - Sonradan boşanırsa, yetim aylığını izleyen yıllarda da alacak. Emekli aylığını da almaya devam edecek.   1.10.2008 sonrasında SSK’dan emekli aylığı alırken, Emekli Sandığı’ndan aylık alan babası (ya da annesi) öldü.   Kendi emekli aylığı devam edecek. Anne ya da babasından yetim aylığı alamayacak.     Evlense de emekli aylığını almaya devam edecek.   Üç kurumun herhangi birinden kendisi emekli aylığı alıyor. Ayrıca, ölen eşinden dolayı aylık alıyor.     Aynen devam edecek.   Evlenirse, eşinden aldığı aylık kesilecek. Boşanırsa ölen eşinden yine aylık bağlanacak.

Birden fazla aylık alanların durumu ne olacak

MEVCUT sosyal güvenlik sisteminde, birden fazla sosyal güvenlik kuruluşundan, emekli aylığı ve diğer adlar altında aylık alan, yüzbinlerce kişi var.

Yeni sistemde, bu uygulamaya son veriliyor. Ancak, yasanın yürürlüğe gireceği 1 Ekim 2008 tarihinden önce bağlanan aylıklar kesilmeyecek.

Yeni sistemde bağlanacak aylık ve gelirlerin birleşmesi halinde malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından hangisinin bağlanacağı aşağıda açıklanmıştır.

1) Hem malullük, hem de yaşlılık aylığına hak kazanan sigortalıya: Bu aylıklardan yüksek olanı, aylıklar eşitse yalnız yaşlılık aylığı ödenecek.

2) Malullük, vazife malüllüğü veya yaşlılık aylığıyla birlikte, ölen eşinden dolayı da aylığa hak kazanan sigortalı: Her iki aylığını da alacak.

3) Ana ve babasından ayrı ayrı aylığa hak kazanan çocuklara: Yüksek olan aylığın tamamı, az olan aylığın yarısı verilecek.

4) Birden fazla çocuğundan aylığa hak kazanan ana ve babaya: En yüksek ilk iki aylıktan yüksek olanın tamamı, düşük olan aylığın yarısı ödenecek.

5) Kız çocukları, hem eşinden hem de ana ve babasından, ölüm aylığına hak kazandıysa: Tercih ettiği aylığından biri ödenecek.

6) Evliliğin ölüm nedeniyle sona ermesi durumunda sonraki eşinden de aylığa hak kazananlara: Tercih ettiği aylık bağlanacak.

KADINLARIN DURUMU

Birden fazla aylık alanlardan, özellikle kadınlardan, bu konuda yüzlerce mail ve faks aldık. Yönelttikleri soruları, bir tablo haline getirdik. Yandaki tabloda, bunların durumları ve yeni sistemde ne olacağı belirtilmiştir.

Bu yazı 7,077 defa okundu.