Resul Kurt
6 Eylül 2018
Deneme süresine dikkat
Deneme süresine dikkat
Gerek çalışan ve gerekse de işveren ve işyeri açısından yeni iş ilişkilerinde karşılıklı beklentilerin karşılanıp karşılanmadığının görülebilmesi için bir tanıma (deneme) süresi olması önemlidir.
Dolayısıyla da İş Kanunu işçi ve işverenlerin, yeni bir iş ilişkisinde birbirlerini tanıyabilmeleri, işçinin çalışma koşullarının uygunluğunu görebilmeleri ve işverenin de çalıştıracağı işçiyi daha iyi tanıması ve işyerine yapacağı katkıyı belirleyebilmesi, bunun sonucunda da herhangi bir tarafların iş sözleşmelerini herhangi bir ihbar süresi vermelerine gerek kalmadan sona erdirebilmeleri için sözleşmelere deneme süresi konulmasına izin vermektedir.
Deneme süresi, işçi veya işverene deneme süresi içinde iş sözleşmesinin tazminatsız veya bildirim süresine gerek kalmadan feshedilebilmesine olanak tanımaktadır. Deneme süresinde işçinin yasalarla kendisine verilen özlük ve işçilik haklarından faydalanması ve bu bağlamda çalışması karşılığında ücret alması mümkündür.
Bireysel sözleşmelerde deneme süresi en fazla 2 ay olmalı
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 15. Maddesi “taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı konulduğunda, bunun süresi en çok iki ay olabilir. Ancak, deneme süresi toplu iş sözleşmeleriyle dört aya kadar uzatılabilir. Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini bildirim süresine gerek olmaksızın ve tazminatsız olarak feshedebilir, işçinin çalıştığı günler için ücret ve diğer hakları saklıdır” hükmüne yer vermiştir.
Bu yasa hükmüne göre, iş sözleşmelerinde en çok “iki ay” ve sendikalarla yapılacak toplu iş sözleşmelerinde de ‘dört ay’ olabilecek şekilde deneme süresi belirlenebilmektedir.
Deneme süresi içinde tarafların iş sözleşmesini bildirim süresine gerek olmaksızın ve tazminatsız olarak feshedebileceklerinden deneme süresinin en önemli uygulama alanı ihbar süresi ve ihbar tazminatıdır.
İş Kanunu’nda, kıdem tazminatı, yıllık izin ve iş güvencesi hükümlerinin aksine, ihbar süresi ve ihbar tazminatı için herhangi bir asgari çalışma süresi şartı aranmamıştır. Bu nedenle, iş sözleşmelerinde deneme süresinin konulmadığı durumlarda, işçi 1 gün bile çalışıp işten çıkartılsa en az 2 haftalık ücreti tutarında ihbar süresi/ tazminatı gündeme gelecektir.
Deneme süresine yönelik bir anlaşma söz konusu ise, iş sözleşmesini deneme süresi içinde feshedecek işçi veya işveren açısından, bildirim şartı ve ihbar tazminatı yükümlülüğü söz konusu olmayacaktır.
Bazı işyerlerinde deneme süresinde sigortalı olunmayacağı yönünde yanlış bir bilgi olduğu görülmektedir. Deneme süresinde işçi diğer çalışanlar gibi ücret alacağı gibi işçinin Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) sigortalı olarak bildiriminin yapılması da zorunludur.
Özellikle bazı işyerlerinde deneme süresinde olduğu iddiasıyla işçinin SGK’ya bildirilmediği ve sigortalı yapılmadığı görülmektedir. Açık bir şekilde deneme süresinde olan kişiler de sigortalı olmak zorunda olduğunu belirtmemiz gerekir.
İşçinin deneme süresinde çalışmaya başladığı tarih, kıdem tazminatının başlangıç tarihi olarak dikkate alınacaktır. Eğer deneme süresinde işçinin sigorta primleri ödenmemiş ise iş mahkemesinde hizmet tespit davası açarak sigortasız çalıştırıldığı günleri tespit ettirebilir. Ayrıca ücreti ve diğer hakları ödenmemiş ise bunları da talep edebilir.
Bu yazı 1,287 defa okundu.
Diğer köşe yazıları
Tüm Yazılar
-
29 Mart 2024
Mazeretsiz devamsızlıkta İş Sözleşmesinin feshi
-
29 Mart 2024
İbranamede süreye dikkat!
-
26 Mart 2024
İşçiye Ramazan yardımı
-
22 Mart 2024
Boşta geçen sürenin kıdem tazminatına etkisi
-
19 Mart 2024
Kimler Gelir Vergisi Beyannamesi verecek?
-
15 Mart 2024
Performans düşüklüğünde feshin son çare olması
-
15 Mart 2024
Taşeron ilişkisinde muvazaa
-
12 Mart 2024
Kaçak yabancı işçinin cezası var
-
8 Mart 2024
Çalışanlar süt iznini toplu kullanabilir mi?
-
8 Mart 2024
"Ulusal Staj Programı"
-
5 Mart 2024
Sağlıkta neler değişti?
-
1 Mart 2024
"Çalışma Belgesi Düzenleme Yükümlülüğü"
-
1 Mart 2024
Çocuk ve genç işçileri koruyucu düzenlemeler
-
27 Şubat 2024
Maaş bordroları dijital ortamda düzenlenebilir mi?
-
23 Şubat 2024
"İşsizlik Ödeneğinden Yararlanma Şartları"
-
23 Şubat 2024
"İş ekipmanlarının periyodik kontrollerinde yeni dönem"
-
20 Şubat 2024
İş güvencesinden yararlanma şartları
-
16 Şubat 2024
Madenlerde iş güvenliği
-
16 Şubat 2024
Şubat ayı SGK prim gün sayısı bildiriminde dikkat edilmesi gerekenler
-
13 Şubat 2024
Yabancı ev çalışanlarına çalışma izni almak şart!
Yorumlar
+ Yorum Ekle