Dul aylığı ile birlikte yetim aylığı almak zorlaştı

Dul aylığı ile birlikte yetim aylığı almak zorlaştı

Yetim aylığı bağlanmasında öteden beri en büyük karmaşa Bağ-Kur sigortalısının kız çocuğuna aylık bağlanmasında yaşanır. Bu nedenle de Bağ-Kur sigortalısı yetimi olan kız çocuklarından gelen soruların ardı arkası kesilmez.

Karmaşanın nedeni, 2008/Ekim öncesi ölen Bağ-Kur sigortalısının/emeklisinin kız çocuğuna aylık bağlanması ile ilgili uygulamanın sürekli değiştirilmesi. Son uygulama değişikliği, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde 5 Aralık 2017 tarihinde yapılan değişikle ortaya çıktı. Gelinen noktayı açıklamadan önce süreci özetlemekte yarar var.

5 ARALIK 2017 ÖNCESİ DÖNEM

5 Aralık 2017 tarihinden önceki uygulamada, ölüm (dul/yetim) aylığı bağlanmasında gerek sigortalıya gerekse hak sahiplerine ilişkin koşulların tespitinde sigortalının ölüm tarihinde geçerli olan Kanun hükümleri esas alınıyordu.

Buna göre de 01.10.1972-03.10.2000 tarihleri ile 08.08.2001-01.08.2003 tarihleri arasında vefat eden Bağ-Kur sigortalısının/emeklisinin kız çocuğuna yetim aylığı bağlanması için gelirinin asgari ücretin altında olması şartı aranıyordu.

Yapılan taramalarda birçok kız çocuğunun asgari ücretin üzerinde gelir elde ettiklerinin tespiti üzerine yetim aylıkları kesildi. Yersiz ödenen aylıklar faizi ile birlikte geri istendi.

1 Ekim 2016 tarihinden geçerli olmak üzere yapılan uygulama değişikliği ile bu sorun aşıldı. 1 Ekim 2016 öncesi dönem için yetim aylığı bağlanmasında, aylık gelirinin brüt asgari ücret tutarının altında olması şartının aranmasına devam edildi. 1 Ekim 2016 sonrası dönem için ise 5510 sayılı Kanunun 34. maddesi hükmü uygulanmaya, yani evli olmamak, evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmış olmak, Türkiye’de ve yurtdışında çalışmamak ve kendi sigortalılığı nedeniyle aylık veya gelir sahibi olmamak koşuluyla, gelir durumuna bakılmaksızın aylık bağlanmaya başlandı.

5 ARALIK 2017 SONRASI DÖNEM

5 Aralık 2017 tarihinde yapılan yönetmelik değişikliğine göre, Ekim/2008 öncesi ölen SSK veya Bağ-Kur sigortalısının hak sahiplerine gelir veya aylık bağlanmasında, ölen sigortalıya ilişkin koşulların tespiti ile gelir veya aylığın hesaplanması ve paylaştırılmasında ölüm tarihindeki, kız çocuğunun aylığa müstahak olup olmadığının tespitinde ise kız çocuğunun hak sahibi olma niteliğini kazandığı tarihteki Kanun hükümleri uygulanacak.

Örneğin, 1998 yılında vefat eden Bağ-Kur sigortalısının Ekim 2008 öncesinde evli olması nedeniyle yetim aylığı bağlanmayan kız çocuğuna 5 Aralık 2017 tarihinden sonra yetim aylığı talebinde bulunması halinde yine 5510 sayılı Kanunun 34. maddesi hükmü uygulanacak. Gelir şartı aranmayacak, bekâr, boşanmış veya dul olması, çalışmıyor ve emekli aylığı almıyor olması yeterli olacak.

Buraya kadar sorun yok. Çünkü hak sahipliğinde aranacak şartlar, 1 Ekim 2016’da yapılan değişiklik sonrası aranan şartlarla aynı. Ancak 5510 sayılı Kanunun aylıkların birleşmesi ile ilgili hükümlerinin de uygulanacak olması işi bozuyor.

AYLIKLARIN BİRLEŞMESİ

5510 sayılı Kanunun 54. maddesine göre, “Hem eşinden, hem de ana ve/veya babasından ölüm (yetim) aylığına hak kazananlara, tercihlerine göre eşinden ya da ana ve/veya babasından bağlanacak aylığı bağlanır.”

Bu ne anlama geliyor?

Ölüm tarihleri ne olursa olsun eşinden dolayı SSK veya Bağ-Kur statüsünden dul aylığı alan kız çocuğuna, Ekim 2008 tarihinden sonra ana ve/veya babasından hak sahibi olması ve 5 Aralık 2017 tarihinden sonra talepte bulunması halinde her iki aylık değil, tercih ettiği aylık bağlanacak. Sadece eşin ya da ana ve/veya babanın Emekli Sandığına tabi olması halinde iki aylığın da ödenmesi söz konusu olabilecek.

Oysa eski uygulamada, eş ya da ana ve/veya babadan birinin ölüm tarihinin Ekim 2008’den önce olması halinde hem eşten hem de ana ve/veya babadan aylık bağlanıyordu.

Bu yazı 1,789 defa okundu.

Yorumlar

+ Yorum Ekle

kapat

Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.