En Sıcak Konular

Bumin Doğrusöz
Ekonomim.com

Bumin Doğrusöz
17 Kasım 2008

Yerli yatırımcılara stopajlar iade edilecek



Yerli yatırımcılara stopajlar iade edilecek
17.11.2008 | Bumin Doğrusöz

 Geçtiğimiz günlerde Maliye Bakanı'nın açıklamalarına atıfla basında çıkan haberlere göre hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi alım-satım kazançlarında Türkiye'de yerleşik kişilere uygulanan yüzde 10 oranındaki stopajın kaldırılacağına ilişkin haberler yer aldı. Bilindiği gibi bu stopaj yabancı yatırımcılar için söz konusu değil.
Hatırlanacağı gibi Gelir Vergisi'nin söz konusu stopajı düzenleyen geçici 67. maddesinde başlangıçta yerli yabancı ayırımı yapılmazken daha sonra yabancıların baskısı ile maddede 5227 sayılı kanunla değişiklik yapılmış ve söz konusu stopaj yabancı yatırımcılar için kaldırılmış, yerli yatırımcılar için ise stopaj (yüzde 15) korunmakla birlikte bakanlar kuruluna sıfıra kadar indirme yetkisi verilmişti. Bu oran daha sonra 2006/10731 sayılı bakanlar kurulu kararı ile yüzde 10'a indirilmişti.
Burada bir eşitsizlik ve adaletsizlik olduğunu çok önceleri, söz konusu mevzuat değişiklikleri sırasında yazdık, daha sonra 23 Temmuz 2007 ve 23 Ekim 2008 günlü Referans'taki yazımızda da dile getirdik.
Sayın Bakan'ın vaat ettiği stopaj sıfırlaması, sadece hisse senedi alım satım kazançları için gerçekleşti.
13 Kasım günlü Resmi Gazete'de yayımlanan 2008/14272 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile tam mükellef gerçek kişi ve kurumlarca halka açık ve borsada işlem gören hisse senetlerinin iktisabından itibaren 1 yıl içerisinde satışından elde edilen kazançlarda uygulanan % 10 oranındaki stopajın oranı, sıfıra indirildi.
Burada tam mükelleflerle dar mükellefler arasındaki eşitlik sağlanıldığı zannedilmesin. Buradaki eşitsizlik aynen devam etmektedir. Çünkü dar mükelleflere sıfır oranı yasama organının güvencesinde iken, tam mükelleflerde sıfır oranı Bakanlar Kurulunun takdirindedir. Kanun değişmedikçe dar mükelleflere uygulanan oran değiştirilemezken, tam mükelleflere uygulanan oran her an bir Kararname ile yeniden değiştirilebilir. Kanunun sağladığı güvence, hiç şüphesiz Kararnamenin sağladığı güvenceden daha üstündür. Zaten bırakın üstünlüğü, eşitlik olsaydı bile, verginin yasallığı ilkesi olmazdı.
Üstelik oran farklılığı bir çok konuda devam etmektedir. Hisse senedi dışındaki menkul kıymetler ile diğer sermaye piyasası araçlarının alım satımımda, bunların itfası halinde alış bedeli ile itfa bedeli arasındaki farkda, bunların dönemsel getirilerinde ve yine bunların ödünç işlemlerinden sağlanan kazançlarda, yatırım fonlarının katılma belgelerinin kâr paylarında uygulanan stopajın oranı, hâla dar mükellefler için sıfır, tam mükellefler için % 10'dur.
Dolayısı ile tam mükellefler ile dar mükellefler arasındaki eşitsizliğin giderilmesi söz konusu değildir. Sadece uzunca bir süredir dar mükelleflere nazaran "enayi" yerine koyduğumuz ve "bıyıklı yabancı" olamamış tam mükelleflere uyguladığımız stopaj, şimdi onlardan medet umularak, borsada kalmaları için sıfırlanmıştır. Göreceksiniz kriz bitince bu stopaj yeniden gelir.
Kaldı ki, stopaj oranının sıfırlanmasının da bu günlerde pek bir önemi kalmamıştır. Çünkü hisse senedi alım satımından para kazanan pek yoktur. Yani Kararname hazineye gelmesi zaten pek güç olan geliri kaldırmıştır.
Öte yandan bu Kararname ile yıl içerisinde borsada işlem gören hisse senedi alım satımı yapanların yılsonunda ihtiyari olarak verecekleri beyannamede uygulanan % 10 oranındaki yıllık vergi oranını da sıfıra indirmiştir.
Bilindiği gibi bir kısım satışları kârlı, bir kısım satışları zararlı olan mükelleflerin yıl sonunda beyanname vermek suretiyle kârları ile zararlarını karşılaştırarak oluşan matrahın % 10 oranındaki vergisine göre, yıl içerisinde kârlı satışlarından kesilmiş yıllık vergilerine göre fazla kesilmiş stopajları iade alabilmektedirler.
Şimdi stopaj oranının ve yıllık beyanname oranının sıfırlanması sonucu bazı yorumlar yapılmaktadır. Stopajın sıfıra indirildiği dönemde oluşan zararların daha önce yapılmış kârlı satışların kârından mahsubuna izin verilmeyeceği ve böylece Maliyenin stopaj iadesinden de kurtulmuş olacağı ileri sürülmektedir. Bu düşünceyi ileri sürenlere göre, vergili dönemin kazancından vergisiz dönemin zararı mahsup edilemez.
Böyle bir görüş geçerli olamaz. Sıfırda bir orandır. Yani Kararname sonrasında da, söz konusu hisse senetlerinin tam mükelleflerce alım satım kazançlarında stopaj vardır, ancak oranı sıfırdır. Dolayısıyla mahsup yapılabilir. İleri sürülen görüş, tam mükelleflerin bu kazançlarındaki stopaj, kanunla kaldırılsaydı, yani vergisizlik kanunla tanınsa idi geçerli olurdu. Nitekim benzer konularda yargı organlarının içtihadı hep, Kararnamelerle öngörülen sıfır oranının bir tür vergileme olduğu yönünde gelişmiştir. Zaten doğru olan da budur.
Bu nedenle kimsenin, kriz sonrası hisse senedi satışlarından oluşan zararları, kriz öncesi oluşan satış kârlarından mahsup edemeyeceği ve bu yolla yıllık sıfır oranındaki vergiye göre fazladan kesilmiş stopajları geri alamayacağı yönünde bir endişesi olmasın. Çünkü Kararname, yıllık vergi oranını sıfır olarak belirlemekle, yıllık beyanname verecek tam mükelleflere yıl içerisinde kesilen bütün stopajların iadesi sonucu doğuracaktır



Bu yazı 2,688 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 28 Mart 2024 2023 yılında elde edilen kar payları ve beyan yükümlülüğü
    • 26 Mart 2024 Arabulucuya başvuru ve şüpheli alacak karşılığı
    • 21 Mart 2024 Vergi incelemelerinin pişmanlığa etkisi
    • 19 Mart 2024 Binek otomobillerin giderleri ve elektrikli araçlar
    • 14 Mart 2024 Yıllık beyanda eğitim ve sağlık harcamaları indirimi
    • 12 Mart 2024 Kiraların gerçek gider yöntemi ile beyanında idari yaklaşımlar
    • 7 Mart 2024 Kira gelirlerinin gerçek gider yöntemi ile beyanı
    • 5 Mart 2024 Kiraların vergilendirilmesi ve emsal kira bedeli esası
    • 29 Şubat 2024 Vergi suçları ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması
    • 27 Şubat 2024 Özelgeler ve yanıl(t)ma
    • 22 Şubat 2024 Nakdi sermaye artırımını teşvikte 2023 indirim oranı revizesi
    • 20 Şubat 2024 İşletmelerde gider özgürlüğü
    • 15 Şubat 2024 Konut kira gelirlerinde istisna
    • 13 Şubat 2024 Değerli Konutlar Vergisinde muafiyetler
    • 8 Şubat 2024 Değerli konutlar vergisinin 2024 uygulaması
    • 7 Şubat 2024 Afet hukukunun dağınıklığı
    • 1 Şubat 2024 Örtülü sermayenin hesabı
    • 30 Ocak 2024 Her ilmuhaber menkul kıymet midir?
    • 25 Ocak 2024 2023de birden fazla işverenden ücret alanların beyan yükümlülüğü
    • 23 Ocak 2024 Herkesten bilgi istenebilir mi?




    BİZE ULAŞIN: info@resulkurt.com
    TWİTTER/resulkurt34

    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    7,690 µs