En Sıcak Konular

Uğur Tandoğan
Ekonomim.com

Uğur Tandoğan
19 Mart 2020

Zor zamanlar ve kültür meselesi



Zor zamanlar ve kültür meselesi

Amerika’dan bir örnek

Koronavirüsten dolayı ilk ölüm vakası Amerika Birleşik Devletleri’nde görüldüğünde iki kardeş, Matt ve Noah Colvin, “Gün, bugündür” deyip pikaplarına atlamışlar. Mağaza mağaza dolaşarak el dezenfektanlarını toplamışlar. Bu yetmemiş; bulundukları Tennesee Eyaleti’nin dışına çıkıp Kentucky’deki mağazaların raflarını da temizlemişler. Üç gün içinde 2.000 kilometreden fazla yol yapmışlar. Amazon sitesinde sergiledikleri dezenfektanların ilk 300 şişesini 8 dolar ile 70 dolar arasında bir fiyatla hemen satmışlar. Ertesi gün Amazon firması bu iki kardeşin dezenfektan, mendil ve yüz maskelerinin satışını durdurmuş. Benzerlerine de uyarıda bulunmuş. Eğer fiyat artırırlarsa hesaplarının kapanacağını söylemiş. İnternetten satış platformu E-Bay daha sıkı tedbir almış; dezenfektanların ve maskelerin ABD sınırları içine satışını yasaklamış.

Bu haber New York Times’te çıktı. “Kardeşler, 17 bin 700” şişe dezenfektanı nasıl satacaklarını şimdi kara kara düşünüyorlar” diye yazılmıştı. Bu haberden birkaç gün sonra bir haber daha yayınlandı: Olay, tüm ülkenin tepkisini çekmiş. Colvin kardeşler ölüm tehditleri bile almış. Tennesee Eyalet Savcılığı Colvin kardeşler hakkında soruşturma başlatmış. Malları satacak yer bulamayan ve savcılık soruşturmasına uğrayan Colvinler mallarının üçte ikisini, ihtiyacı olanlara dağıtsın diye Tennesee’deki kiliselere, üçte birini de Kentucky’deki kiliselere bağışlamışlar.

Japonya’dan bir örnek

Yine bir mart ayı idi, ayın on birinci günü, yıllardan 2011. Tokyo’nun 370 km Kuzeydoğusu’nda 9.1 ölçeğinde bir deprem meydana geldi. Depremden bir saat sonra da yüksekliği 40 metreyi bulan dalgalar Japon sahillerini dövmeye başladı. Önüne arabaları kattı, otoyolları darmadağın etti ve binaları yıktı. Ertesi gün 6.2 büyüklüğünde bir artçı deprem Ngana ve Niigata bölgelerini vurdu. Fukushima Daiichi nükleer güç santralı acil durum ilan etti. Deprem ve tsunami santralın elektrik hatlarını kesmişti. Yedek jeneratörler de su altında kalarak çalışamaz duruma geçmişti. Nükleer reaktörde tümerime (meltdown) yaşandı.

Bu büyük bir felaketti. 20 binden fazla insan yaşamını yitirdi. Binlerce kişinin evleri boşaltıldı, başka yerlere yerleştirildi. Japonya’ya maliyeti 300 milyar dolar oldu. Bu felaket anında ve sonrasında Japonya’da yaşananları orada bulunmuş bir yabancı “Japonya’dan imrenilecek 10 şey” diye şöyle özetlemişti:

1- Soğukkanlılık

Bütün çekilen acıya rağmen gözle görülen bir yaygara, bağrış çağrış olmamış. Üzüntünün kendisi bile yüceltilmiş.

2- Asalet

Su ve yiyecek için kuyruklarda düzen varmış. Ne bir kaba laf veya hareket görülmüş.

3- Yetenek

Mesela inanılmaz mimari. Koca koca binalar depremde salınıp durmuş, ama devrilmemiş.

4- Nezaket

Başkaları da alabilsin diye, insanlar dükkânlardan sadece o anki ihtiyaçları olanları almışlar.

5- Düzen

Dükkanlarda hiçbir yağma olmamış. Yollarda korna çalma ya da birbirini geçme çabası görülmemiş. Sadece karşılıklı anlayış hakimmiş.

6- Fedakârlık

Nükleer santraldaki deniz suyunu boşaltmak için, ölüm tehlikesini bile bile, 50 gönüllü işçi radyasyonlu ortamda kalmış.

7- Merhamet

Lokantalar fiyat indirimi yapmış. Korumasız ATM’lere kimse dokunmamış. Güçlüler, zayıflara yardım etmiş.

8- Eğitim

Yaşlısından çocuğuna, herkes yapması gerektiğini biliyormuş.

9- Medya

Haber bültenlerinde medya muazzam bir itidal göstermiş. Aptal spikerlere rastlanmamış, sadece ciddi söyleşiler yapılmış

10- Vicdan

Elektrikler kesilince bir dükkânda herkes aldığı malı yerine bırakıp dışarı çıkmış.

Yorum

Kişilerin asıl karakterleri zor zamanlarda ortaya çıkar. Yukarıda iki yaşanmış örnek aktardım. Birinci örnekteki gibi davranışları ülkemizde de yaşadık ve yaşıyoruz. Her ülkede böyle fırsatçılar çıkabilir. Kurumlar ve devlet, buna engel olup halkı korumalıdır.

Aslında münferit olaylar çok önemli değildir. Eğer kurumlar ve devlet sağlamsa, halka zarar verecek münferit olaylara, yukarıdaki birinci örnekte olduğu gibi, kolayca engel olunabilir. Asıl önemli olan halkın çoğunluğunun davranış biçimidir. Görüldüğü gibi Japonlar bu anlamda örnek alınacak bir kültüre sahipler. Köklü gelenekleri ve güçlü eğitim sistemleri ile böyle imrenilecek bir kültür yaratmışlar. O boyuttaki bir felaket ülkemizde yaşansa acaba ne ile karşılaşırız?



Bu yazı 619 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 26 Mart 2024 Nereden nereye
    • 19 Mart 2024 Çalışma saatleri azalırken
    • 12 Mart 2024 Başarılı üç güzel insan
    • 5 Mart 2024 Çalışma düzeninde esneklik: Hibrit çalışma
    • 27 Şubat 2024 Bir cesur yürek daha durdu
    • 20 Şubat 2024 Akıllı telefona akılsızca bağımlılık
    • 13 Şubat 2024 Bulutlara nasıl bakıyorsunuz?
    • 6 Şubat 2024 İşten çıkarmalar üzücüdür
    • 30 Ocak 2024 Etik ve meslekler
    • 30 Ocak 2024 Etik ve meslekler
    • 23 Ocak 2024 Bir motor yolculuğu
    • 16 Ocak 2024 Yeni bir yıla başlarken (2)
    • 9 Ocak 2024 Yeni bir yıla başlarken
    • 26 Aralık 2023 Toplam ücret paketinde seyahat
    • 19 Aralık 2023 Mangal partisi
    • 12 Aralık 2023 Toplu işten çıkarmalarda iletişim
    • 5 Aralık 2023 Faydalı bir meyve ve zararlı üretimi
    • 28 Kasım 2023 Selden geçip kumda boğulmak
    • 21 Kasım 2023 İnsan sesine hasretim
    • 14 Kasım 2023 Taylor Swift diye bir yıldız




    BİZE ULAŞIN: info@resulkurt.com
    TWİTTER/resulkurt34

    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    15,525 µs