4 Mart 2022

Hangi çalışanlar gelir vergisi beyannamesi verecek?

Her yıl mart ayında, kapsama giren mükelleflerin beyanname vermesi gerekmektedir. Buna göre; tek işverenden elde ettiği ücret geliri toplamı dördüncü vergi dilimini (2021 yılı için 650.000 TL) aşan, iki işverenden elde ettiği ücret geliri toplamı ise ikinci vergi dilimini 2021 yılı için (53.000 TL) aşan çalışanların gelir vergisi beyannamesi vermesi gerekmektedir.

Yıl içerisinde işveren değiştiren hizmet erbabı, ücret gelirine ilişkin gelir vergisi matrahını yeni işverenine bildirmek suretiyle ücretinin gelir vergisi tarifesine göre kümülatif olarak vergilendirilmesini talep edebilir. Bu durumda yeni işveren kümülatif matrahı dikkate alarak tevkifat yapar. Yıl içinde birden fazla işverenden elde ettiği ücret gelirleri kümülatif matrah dikkate alınarak vergilenen hizmet erbabının bu gelirlerini yıllık beyannameyle beyan etme yükümlülüğü bulunması durumunda, yıllık beyannamede bildirilen matrah üzerinden hesaplanan gelir vergisinden kümülatif matrah dikkate alınmak suretiyle tevkif suretiyle ödenen vergiler mahsup edilebilecektir.

Tek işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, ücret gelirleri toplamının 2021 yılı için 650.000 TL aşması halinde ücret gelirlerinin yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.

Diğer yandan birden fazla işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, birinci işverenden aldıkları ücret gelirleri de dâhil olmak üzere ücretleri toplamının gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2021 yılı için 650.000 TL) aşması ve birden fazla işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, birden sonraki işverenden alınan ücretleri toplamının gelir vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı 2021 yılı için 53.000 TL aşması halinde yıllık beyanname ile ücret kazancını beyan etmesi gerekecektir.

Başka bir ifadeyle, iki işverenden elde edilen kazanç 650.000 TL'yi geçmediği, ikinci işverenden elde edilen ücret kazancı 53.000 TL'yi geçmediği müddetçe beyanname düzenlenmesine gerek bulunmayacaktır.

Birden fazla işverenden ücret alınması halinde, birinci işverenden alınan ücretin hangisi olacağı ücretli tarafından serbestçe belirlenebilecektir.

Çalışanlar birden fazla işveren bünyesinde çalıştığı durumda ikinci işvereni kendileri tercih edebilmektedir. Dolayısıyla 53.000 TL sınırının uygulanabilmesi için iki işverenden elde edilen ücret kazançları ikinci vergi dilimine ulaşmalıdır.

Tek işverenden elde edilen ücret gelirinin 650.000 TL'yi, birden fazla işverenden ücret geliri elde ederken 650.000 TL'ye ulaşan gelirin incelenmesinde ise ikinci işveren ayrımı olmayıp, ücret gelirinin 650.000 TL'ye ulaşması halinde beyanname verme yükümlülüğü doğacaktır.

Ücret gelirlerinin beyan edilip edilmeyeceği kendi içinde değerlendirilecek olup, diğer gelirlerin bulunması halinde bu gelirler hesaplamaya dâhil edilmeyecektir. Yine, diğer gelirlerin beyan edilip edilmeyeceğinin tespitinde de ücret gelirleri hesaplamaya dâhil edilmeyecektir. Bu anlamda ücret kazançlarının toplamı kendi içinde değerlendirilecekken, menkul ve gayrimenkul sermaye iratları gibi diğer kazanç kalemleri kendi içlerinde değerlendirilecektir.

Yıllık beyanname verilmesi durumunda, 193 sayılı Kanunun 89'uncu maddesinde eğitim ve sağlık harcamaları ile bağış ve yardımlar gibi bazı harcamaların da beyan edilen gelirden indirim konusu yapılması mümkün olacaktır. Ücret gelirine ilişkin verilecek gelir vergisi beyannamesinde vergi matrahının tespitinde bildirilecek gelirlerden aşağıdaki indirimler yapılabilir:

1. Hayat/şahıs sigorta primleri,

2. Eğitim ve sağlık harcamaları,

3. Engellilik indirimi (Bu indirimden bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan hizmet erbabı da yararlanır.),

4. Beyan edilecek gelirden sınırlı olarak indirilebilecek bağış ve yardımlar ile tamamı indirilebilecek bağış ve yardımlar,

5. Sponsorluk harcamaları,

6. Cumhurbaşkanınca başlatılan yardım kampanyalarına yapılan ayni ve nakdi bağışlar,

7. İktisadi işletmeleri hariç, Türkiye Kızılay Derneğine ve Türkiye Yeşilay Cemiyetine makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımlar,

8. Bireysel katılım yatırımcısı indirimi,

9. Diğer kanunlara göre tamamı indirilecek bağış ve yardımlar.

Yıllık beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden 193 sayılı Kanunun 94'üncü maddesine göre yıl içinde tevkif suretiyle ödenen vergiler mahsup edilebilecektir. Bu anlamda çalışan adına işverenler tarafından ödenen vergi kalemleri beyanname ile tespit edilen vergi tutarından mahsup edilebilecektir. Tevkifata tabi tutulmamış ücret gelirleri (193 sayılı Kanunun 64'üncü maddesinde yer alan diğer ücretler hariç), tutarı ne olursa olsun aynı Kanunun 95'inci maddesi hükmüne istinaden yıllık beyannameyle beyan edilecektir.

2021 yılında elde edilen beyana tabi ücret gelirlerinin, Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ile 1-31 Mart 2022 tarihleri arasında beyan edilmesi gerekmektedir.

Beyannameler;

-Hazır Beyan Sistemi aracılığıyla internet ortamında,

-Bağlı bulunulan (ikametgâhın bulunduğu yer vergi dairesi) vergi dairesine kâğıt ortamında,

-3568 sayılı Kanun gereği elektronik beyanname gönderme aracılık yetkisi almış meslek mensupları ile elektronik beyanname aracılık sözleşmesi imzalanarak e-Beyanname sisteminden, verilebilecektir.

Bu yazı 506 defa okundu.