İşçi ücreti ne zaman ödenmeli

Ücretlerin bankaya en geç hangi sürede yatırılması gerekiyor. İşveren takip eden ayın kaçına kadar yatırabilir? Yatırılmamasının bir müeyyidesi var mıdır? İşçilere ne yapmalarını öneririsiniz?  Sedat Yeliz

İşverenler, krizin etkilerini azaltmak için işçi çıkarmaya, ücretsiz izin uygulamaya, ücretleri düşürme veya geç ödemeye başlayınca ekonomik krizin en çok etkilediği kesim çalışanlar oldu.

İşverenlerin çalışanlarının tek geçim kaynağı olan ücretini ödememesi durumunda haklı olarak işçiler büyük sıkıntılar yaşamaktadır.

Ücretle ilgili olarak 4857 sayılı İş Kanunu'nun 34. maddesinde, işçi ücretlerinin en geç 20 gün içinde ödenmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. Ücretini aylık olarak alan işçilerin, çalıştıkları ayı izleyen ayın 20'sine kadar ödenmemesi halinde işçinin iş görme borcunu yerine getirmeyebileceği ve gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faizin uygulanacağı belirtilmiştir.

Bu durumda izlenebilecek iki yol bulunmaktadır;

* Birincisi, işi bırakmadan her gün mesai zamanlarında işyerine gelmek, ama çalışmamak.

* İkincisi de 4857 sayılı İş Kanunu'nun 24/II-e fıkrası gereğince haklı nedenle işten ayrılarak işverenden kıdem tazminatınız ile diğer işçilik haklarınızı (ücret, ikramiye, kullanmadığınız yıllık ücretli izinlerin parası vs.) istemektir.

***

SGK borçlarını taksitlendirme

Ekonomik krizin etkilediği işverenlerin aksattığı diğer bir konu da prim borçları oldu. Star okurları sürekli olarak prim borçlarına af veya ödeme kolaylığı gelip gelmediğini soruyor. Sosyal Güvenlik Kurumu  İhtilaflı Prim İşleri ve İcra Daire Başkanlığı SGK borcu olanlar, borçlarını tecil ve taksitlendirme yapabilmelerine ilişkin bir düzenleme yaptı.

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Kanunu'nda (5766 sayılı kanun ile) yapılan değişiklikle borçluların borçlarının taksitlendirilmesinde teminat şartı ile borcun ödeme vadesi en fazla 24 aydan 36'aya uzatılması sağlanmıştır. 6183 sayılı kanundaki değişikliklere uygun olarak da SGK'da alacaklarının takibinde yeniden düzenleme yapılmıştır.

Borçluların sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası, damga vergisi ve bunların gecikme zamları borçları taksitlendirme yapılabilecektir. Prim içerisine emekli işçi çalıştıranların sosyal güvenlik destek primi de dahildir. Tecil ve taksitlendirme talepleri Sosyal Güvenlik il müdürlükleri ile merkez müdürlüklerine yapmaları gerekmektedir. Tecil ve taksitlendirmeye konu taksitlerden bir veya birbirini izleyen iki taksidin ödenmemiş olması durumunda, bu taksit ya da taksitlerin, ödenmeyen ilk taksidi izleyen üçüncü taksitle birlikte tüm taksitlerin ödenmiş olması ve ödeme planındaki son taksit süresinin aşılmaması kaydıyla tecil ve taksitlendirme işlemi bozulmamaktadır. Ayrıca cari ay taksitleri de bir takvim yılında en fazla dört defadan fazla ödenmemesi veya taksitlendirme süresi aşılmamak kaydıyla dört taksidin takip eden yılın sonuna kadar ödenmemiş olması halinde taksitlendirme bozulacaktır.

Taksitlendirilen toplam borç miktarı 50.000-TL altında olması halinde, teminat aranılmayacaktır. Ancak borç miktarı 50.000-TL'yi  aşması halinde, taksitlendirme için alınacak teminat miktarı, borcun  50.000-TL aşan kısmının yarısıdır. Örneğin: 70.000-TL borcun taksitlendirilmesi  halinde 10.000-TL teminat alınacaktır.

Borçlunun çok zor durum haline göre, 36 aya kadar eşit taksitler halinde ödeme yapılması mümkündür. Ayrıca ilk 6 ay kademeli ödeme planı yapılabilecektir. Kademeli ödeme planında aylık taksit tutarı, tecile konu toplam borcun, taksit sayısına bölünmesi sonucu çıkan meblağın  % 50'sinden az olmamalıdır.  Örneğin borcun 36 ay taksit yapılması halinde, en fazla ilk 6 taksidin toplam borcun  72'de 1'i  olabilecektir.

Beş puanlık prim indiriminden yararlanan işverenler de tecil ve taksitlendirmeden yararlanabilecektir.