7 Mart 2009

Hangi gelirler beyan edilmeyecek

Hangi gelirler beyan edilmeyecek

|Akşam Gazetesi| |07.03.2009|

 

Yazı dizimizin bundan önceki bölümlerinde vergilendirme ve beyan açısından her bir gelir unsurunu ayrı ayrı ele aldık. Hangi kazançların vergiye tabi olduğunu, kazancın nasıl hesaplanacağını, istisna uygulamalarını, beyan sınırlarını açıkladık. Bu bölümde, daha önceki bölümlerde değinmediğimiz 2008 yılında elde edilen ve hiçbir şekilde beyan edilmeyecek gelirleri açıklayacağız.

 

MEVDUAT FAİZİ VE REPO GELİRLERİ
2008 yılında gerçek kişiler tarafından elde edilen ve ticari faaliyet kapsamında olmayan banka mevduat faizi ve döviz tevdiat hesabı faizi ile repo gelirleri, tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecek. Başka gelirler nedeniyle beyanname verilmesi halinde de beyannameye dahil edilmeyecek.
Özel finans kurumlarınca kar ve zarara katılma hesabı karşılığında 2008 yılında ödenen kar payları da tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecek.
Mevduat faizi, repo geliri ya da kar payının elde edildiği tarihte banka veya özel finans kurumu tarafından yapılan yüzde 15 stopaj (vergi kesintisi) nihai vergi olacak.

 

YATIRIM FONLARINDAN SAĞLANAN KAZANÇLAR
Gerçek kişiler tarafından menkul kıymet yatırım fonlarının katılma belgelerinin ilgili fona iadesinden 2008 yılında elde edilen ve ticari faaliyet kapsamında olmayan gelirler beyan edilmeyecek. Başka gelirler nedeniyle beyanname verilmesi halinde de beyannameye dahil edilmeyecek. Fon gelirleri üzerinden yapılan stopaj nihai vergi olacak.
Ancak yatırım fonu geliri elde edenler, ihtiyari olarak beyanname verebilirler. İhtiyari beyanın amacı, katılma belgelerinin fona iade edilmesi sırasında bazılarından zarar edilmiş ve bu zararın üçer aylık dönemlerde mahsup edilememiş olması halinde, bu zararların mahsubuna ve fazla kesilen verginin iadesine imkan sağlamak.

 

960 TL'NİN ALTINDAKİ GELİRLER
2008 yılında elde edilen ve tutarı 960 TL'yi aşmayan, stopaja (vergi kesintisine) ve istisna uygulamasına konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratları beyan edilmeyecek.

 

SERMAYEYE EKLENEN KåR PAYLARI
Anonİm ve limited şirketlerin karlarını sermayeye eklemeleri kar dağıtımı sayılmıyor. Bu nedenle, söz konusu şirketlerin karlarını sermayeye eklemeleri karşılığında gerçek kişi ortaklarca elde dilen bedelsiz hisse senedi ve ortaklık payı için beyanname verilmeyecek.

 

SORU VE CEVAPLAR

Ödediğiniz kiranın hepsini düşebilirsiniz
2007 yılı Eylül ayında aldığım ve bir kısmını banka kredisi ile ödediğim evimi 2008 yılı Ağustos ayında kiraya verdim. Bu arada ben de kirada oturmaktayım. Yani 2008 yılı içinde 12 ay kira ödememe karşılık 5 ay kira almış bulunmaktayım. Kira geliri beyannamesinde 5 aylık kira gelirimi göstermeme karşılık 12 ay ödediğim kirayı gider olarak gösterebilir miyim, yoksa ödediğim kiranın da yalnızca 5 aylık kısmını mı gider gösterebilirim? Ayrıca 2008 yılında ödediğim konut kredisi faizlerini de gider olarak gösterebilir miyim?

Sevinç Erişkin
Sahibi olduğunuz konutu kiraya vermeniz halinde ödediğiniz kiraları gider olarak düşebiliyorsunuz. 5 ay kira almanıza rağmen, ödediğiniz 12 aylık kirayı gider olarak düşmeniz mümkün. Ayrıca, 2008 yılı içinde konutunuz için ödediğiniz faizlerin 5 aya isabet eden kısmını da gider olarak indirebilirsiniz. Bunun için beyanname vermeniz ve beyannamede gerçek gider usulünü seçmeniz gerekiyor. Eğer bu indirimler düşüldükten sonra geriye gelir fazlalılığı kalıyorsa vergi onun üzerinden hesaplanacak. Kalmıyorsa, vergi ödemeyeceksiniz.

 

Beyanname vereceksiniz ama vergi ödemeyeceksiniz
Kendi evimi 1.100 TL aylık bedelle kiraya verdim. Ancak ben de 2.550 TL aylık bedelle kirada oturuyorum. Bu durumda elde ettiğim kira gelirimi beyan edip bunun vergisini ödemem gerekiyor mu?

Mehmet Toker
Sahibi bulundukları konutları kiraya verenlerin kendileri de başka bir konutta kirada oturmaları halinde, elde ettikleri konut kira gelirinden ödedikleri konut kirasını düşmeleri mümkün. Ancak bunun için gerçek gider usulünün seçilmiş olması gerekiyor. Kira geliriniz 2.400 TL'lik istisna tutarını aştığı için beyanname vereceksiniz ama ödediğiniz kira tutarı aldığınız kiradan daha fazla olduğundan, gerçek gider yöntemini seçmeniz halinde vergi ödemeyeceksiniz.

 

Kardeşe bedelsiz tahsis edilen ev için vergi ödenmez
YazIlarInIzI ilgi ile takip ediyor ve mesleki bilgilerimi pekiştirmeye çalışıyorum. Köşenizde yayınlanan yazınızdan anladığım kadarıyla ben kardeşime evimi oturmak üzere bedelsiz tahsis edersem beyanname verme zorunluluğum olmadığı. Doğru mu düşünüyorum?

İsmail Hakkı
Sahibi bulunduğu konutu anne, baba, çocuk veya kardeşine tahsis edenler için emsal kira bedeli uygulanmıyor. Bu durum işyeri için geçerli değil; sadece konutlar için geçerli. Ayrıca, birden fazla konutun tahsisi söz konusu ise bu durum sadece bir konut için geçerli. Sahibi olduğunuz evi kardeşinize bedelsiz olarak tahsis etmeniz halinde emsal kira bedeli uygulanmaz. Dolayısıyla beyanname vermek ve vergi ödemek zorunda değilsiniz.

Bu yazı 2,047 defa okundu.