4 Temmuz 2009

Kıdem tazminatı tavanı 2 bin 365 TL oldu

Kıdem tazminatı tavanı 2 bin 365 TL oldu

|Akşam Gazetesi| |02.07.2009|

Haberin detayları 30 Haziran tarihli AKŞAM'da yer aldı. 2009 yılının ilk altı aylık döneminde tüketici fiyat artışının, aynı dönem için memur maaşlarına yapılan yüzde 4 zammın altında kalacak olması nedeniyle, memurlara yılın ikinci yarısı için ayrıca enflasyon farkı verilmeyecek.

Yılın ikinci yarısı için 2009 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile belirlenen memur maaş katsayıları, 1 Temmuz'dan itibaren geçerli olacak. Memur maaşlarında yüzde 4,5 artış sağlayan katsayılar, aile ve çocuk yardımları ile doğum ve ölüm yardımlarında da artış sağlayacak.
1 Temmuz'dan itibaren geçerli olan memur maaş katsayılarının artış sağlayacağı ödemeler sadece bunlarla sınırlı değil. Yeni katsayılar İş Kanunu'na tabi çalışanların kıdem tazminatında da artış sağlıyor.
Dokuz yıl önce işsizlik sigortasının yürürlüğe girmesiyle başlayan, dokuz yılda en az dokuz kez gündeme getirilen ve her defasında fırtınalar koparan kıdem tazminatı, hizmet sözleşmesinin devamı süresince her geçen tam yıl için 30 günlük ücret üzerinden ödeniyor. Bir yıldan arta kalan süre içinde aynı oran üzerinden ödeme yapılıyor.
Söz konusu 30 günlük süre, bireysel hizmet sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile işçi lehine değiştirilebilmekle birlikte, işçi lehine yapılabilecek bu değişiklik sınırsız değil.
Kıdem tazminatlarının yıllık miktarının, en yüksek devlet memuruna 5434 Sayılı TC Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçemeyeceği İş Kanunu'nun emredici hükmü (1475 sayılı İK Md.14).

İKRAMİYENİN YILLIK TUTARI
Bütçe Kanunu'na göre, 1 Temmuz 2009 tarihinden itibaren aylık katsayısı 0,05592, taban aylığı katsayısı ise 0,74348 olarak uygulanacak (31.12.2008 tarih ve 27097 mükerrer sayılı Resmi Gazete).
Buna göre, en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesi, 1 Temmuz 2009 tarihinden itibaren 2.365,16 TL oldu.    

KIDEM TAZMİNATI TAVANI
Yukarıda da belirttiğimiz gibi, ödenecek yıllık kıdem tazminatının hesabında üst sınır olarak, en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesi tutarı esas alınıyor.
Buna göre, 30 Haziran 2009 tarihinde 2.260,05 TL olan, bir çalışma yılı için ödenebilecek kıdem tazminatının tavanı, 1 Temmuz 2009 tarihinden itibaren 2.365,16 TL oldu.
Dönemler itibarıyla kıdem tazminatı tavan miktarları tabloda verilmiştir.

TAVANI AŞARAK TAZMİNAT ÖDENEBİLİR Mİ?
Ödenecek kıdem tazminatının yıllık tutarının, en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek emeklilik ikramiyesini aşmaması gerekiyor. Ancak 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14. maddesi hariç, diğer maddeleri 4857 sayılı (yeni) İş Kanunu ile yürürlükten kaldırılınca, kıdem tazminatının yasa ile belirlenen usul ve esaslara göre hesaplanıp ödenmemesi halinde uygulanacak cezayı düzenleyen madde de yürürlükten kaldırılmış oldu.
Böylece, tavan tutarını aşan miktarda kıdem tazminatı ödenmesi halinde uygulanacak müeyyide de ortadan kalkmış oldu. Dolayısıyla kıdem tazminatı tavanı üzerinde hesaplama yapılması ve ödenmesi halinde ceza uygulanması söz konusu değil.

Diğer yandan, Gelir Vergisi Kanunu'nun 25. maddesi ile 1475 sayılı Kanuna göre ödenen kıdem tazminatı vergiden müstesna tutulmuştur. Buna göre, tavanı aşarak kıdem tazminatı ödenmesi halinde, tavanı aşan kısmın gelir vergisine tabi tutulması gerekiyor.

DÖNEMLER İTİBARIYLA KIDEM TAZMİNATI TAVANI
Dönemler Tutarlar
01.07.2009 - 31.12.2009 Dönemi 2.365,16 TL
01.01.2009 - 30.06.2009 Dönemi 2.260,05 TL
01.07.2008 - 31.12.2008 Dönemi 2.173,18 TL
01.01.2008 - 30.06.2008 Dönemi 2.087,92 TL
01.07.2007 - 31.12.2007 Dönemi 2.030,19 TL

AKLINIZDA BULUNSUN Sermayeye eklenmiş enflasyon farklarının ortaklara dağıtılması Sermayeye eklenmiş olan pasif kalemlere ait enflasyon fark hesaplarının, şirketin sermaye azaltımı yapması veya tasfiye edilmesi sebebiyle ortaklara dağıtılması halinde, işletmeden çekilen tutarların öncelikle kurumlar vergisine tabi tutulması, vergi sonrası dağıtılan kazancın da kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine tabi tutulması gerekiyor.

 

GÜNÜN SÖZÜ 'Dostluk para gibidir, elde edilmesi kolay, korunması zordur.' Samuel Buttler

Soru ve Cevaplar

Şirketin hem ortağı hem de müdürü olan emeklinin SGDP ödemesi
SSK emeklisiyim. Şirket ortaklığım nedeniyle emekli aylığımdan sosyal güvenlik destek primi (SGDP) kesiliyor. Ayrıca şirket müdürü olduğumdan maaş almaktayım. Maaşımdan sadece gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılmakta olup SGDP kesilmiyor. Ancak ücretli çalışan emeklilerin SGDP kesinti oranı yüzde 33, emekli aylığımdan kesilen SGDP ise yüzde 13. Arada yüzde 20'lik bir prim farkı var. Bu fark benim için sorun teşkil eder mi? Kendimi ortak olduğum şirkette sigortalı olarak gösteremeyeceğimi biliyorum ama ben emekliyim. Emekli şirket ortakları açısından bu durumda bir değişiklik olabilir mi? Yasin Soyer
Emekli olmasaydınız, ortağı olduğunuz şirkette 4/a (SSK) kapsamında sigortalı olamayacaktınız. 4/b kapsamında sigortalı sayılacaktınız. Bu kuralın emekli olan şirket ortakları açısından da geçerli olduğunu düşünüyoruz. Şirketten aldığınız ücret, işçi işveren ilişkisinden kaynaklanan bir ücret değil. Şirketle olan ilişkiniz vekalet akdine dayanıyor. Bu nedenle şirketten aldığınız ücret üzerinden değil de emekli aylığınızdan SGDP kesintisi yapılmasının sorun yaratmaması gerektiğini düşünüyoruz.

Sigorta başlangıcından önceki doğum nedeniyle borçlanma
İlk defa 01.08.1981 tarihinde sigortalı olan kadın, 1972, 1973, 1975 ve 1978 yıllarında gerçekleşen doğumlar için doğum borçlanması yapabilir mi? Ömer Dalımdu
Sosyal Güvenlik Kurumu,  4/a (SSK) kapsamında çalışan kadınların, çalışırken veya işten ayrıldıkları tarihten itibaren 300 gün içinde doğum yapmaları halinde, doğumdan sonraki çalışmadıkları iki yıllık süreye ilişkin borçlanma taleplerini kabul ediyor. Yasada aksine bir hüküm olmamakla birlikte, ilk defa sigortalı oldukları tarihten önce gerçekleşen doğumlar için borçlanma taleplerini kabul etmiyor.
Dört doğum da sigortalının ilk defa sigortalı olduğu tarihten önce gerçekleştiğinden SGK borçlanma talebini kabul etmeyecektir. Bu durumda, talepte bulunup, talebin reddi üzerine dava açılabilir. Yargının sigortalının lehine karar vermesi mümkün.

 

Bu yazı 3,626 defa okundu.