24 Eylül 2009

Eğitim giderleri için belge alın

Eğitim giderleri için belge alın

|Akşam Gazetesi| |24.09.2009|

 

Yaz tatili ve bayram tatilinin ardından okullar da açılıyor. Okulların açılması başta trafik olmak üzere pek çok alanda etkisini gösterecek. Kuşkusuz okulların açılması en çok velileri etkileyecek. Velilerin başta giyim, defter, kitap, kırtasiye, servis olmak üzere pek çok harcama yapmaları gerekecek. Bunların üstüne eğitim, kurs ve dershane ücretleri de eklendiğinde ortaya ciddi rakamlar çıkacak.
 

ALINAN BELGELER İŞE YARIYOR
Yıllık beyanname veren bütün gelir vergisi mükelleflerinin, eğitim giderlerini beyan ettikleri gelirden indirebilmeleri mümkün. Bakkal, kasap, manav, lokantacı, mobilyacı, ayakkabıcı, berber, nakliyeci, yedek parçacı, avukat, doktor, mimar, kira geliri elde eden, kár payı gelirini beyan edenler eğitim giderlerini vergi matrahından indirebiliyorlar.
Eğitim harcamalarının gelir vergisi matrahından indirilebilmesi için iki koşul var. Bunlardan ilki, eğitim harcamalarının Türkiye'de yapılması. Yani, yurt dışında okuyan çocukların eğitim giderlerinin indirilmesi söz konusu değil.
İkinci koşul, eğitim harcamalarının, gelir veya kurumlar vergisine tabi mükelleflerden alınan belgelerle (fatura, serbest meslek makbuzu, perakende satış vesikası veya yazar kasa fişi) belgelendirilmesi.

İNDİRİM VERGİ MATRAHINA ORANTILI
Bu iki koşul sağlandığında yapılan eğitim giderlerinin vergi matrahından düşülmesi mümkün oluyor. Ancak, yapılan eğitim harcamasının matrahtan düşülebilecek kısmı sınırlı. Gelir Vergisi Kanunu'nun 89. maddesine göre, indirim konusu yapılabilecek eğitim harcamasının beyan edilen gelirin yüzde 10'unu aşmaması gerekiyor. Aşması halinde beyan edilen gelirin yüzde 10'u indirilebiliyor.

ÜCRETLİLER İÇİN İNDİRİM YOK
Eğitim giderlerinin gelir vergisi matrahından düşülme olanağı ücretliler için geçerli değil. İşçi ve memurlar daha önce, eğitim harcamaları ve diğer harcamaları için 'özel gider indirimi'nden yararlanıyordu. 1 Ocak 2007 tarihinden itibaren, bu uygulamaya son verildi.
Bunun yerine, fiş veya fatura ile belgelendirilmesi gerekmeksizin asgari ücret baz alınarak ücretlinin medeni haline göre belirlenen 'asgari geçim indirimi' uygulaması getirildi.

ÖZELLİKLİ HARCAMALAR
Eğitim harcaması kavramının kapsamı oldukça geniş. Eğitim ve öğretim kurumları ile anaokulu, kreş ve dershanelere eğitim amacıyla yapılan ödemeler, kurs ücretleri, her türlü kitap (ders kitabı, hikaye, roman, bilimsel eser) ve kırtasiye alımları bu kapsamda değerlendiriliyor. Bunların dışında, özel öğrenci yurtlarına fatura karşılığında yapılan ödemeler de eğitim harcaması kapsamında.
Okul aile birliğine ya da okul koruma derneklerine 'bağış' adı altında yapılan ödemeler eğitim harcaması kapsamına girmiyor. Devlet üniversitelerine yapılan 'harç' ödemeleri kapsam dışı. Vakıflara ait üniversiteler kurumlar vergisi mükellefi olmadığı için bunlara yapılan 'katkı payı' ödemeleri de indirilemiyor.

 

Sadece devlet kaybediyor
VERGİ sistemimizde vatandaşın belge almasını sağlayacak motivasyon unsuru kalmadı. Doğru çalışmadığı gerekçesiyle özel gider indirimi ve vergi iadesi kaldırılınca, belge alınmaması alış verişlerde pazarlık unsuru haline geldi. Bu pazarlıkta sadece devlet kaybediyor.
Vatandaşın 'fişsiz kaça olur' sorusu kurumsallaşmış bazı işletmeler dışında genellikle olumlu karşılık görüyor. Satıcı yüzde 10 ile 20 arasında değişen bir indirim yapıyor. Bu indirim, vatandaşın kazancını oluşturuyor. Satıcı bu indirimi genellikle KDV üzerinden yaptığı için indirimin satıcıya bir zararı yok. Kazancına gelince, fiş kesmediği için gelir veya kurumlar vergisi hasılatı olması gerekenden daha düşük belirleniyor.
Bütün bunların sonucu olarak devlet hem KDV hem de gelir (veya kurumlar) vergisi kaybediyor.

 

Soru ve Cevaplar

Kız kardeşiniz her iki aylığı da alır
KIZ kardeşim, eşinden yıllar önce boşanmış, isteğe bağlı SSK emeklisi olup, şu anda da emekli maaşı almaktadır. Babam, öğretmen emeklisi olup, Emekli Sandığı'ndan emekli maaşı almaktadır. Babam ve annem şu anda hayattadır. Babam vefat ettiğinde; babamdan dolayı birinci öncelikli olarak emekli maaşını kimin alması gerekmektedir? Kız kardeşim hem kendisinin hem de babamın emekli maaşını (her ikisini) alabilir mi? A. Cevdet Akçay
Öncelikle babanıza sağlıklı ömürler diliyoruz. Ancak ölüm de bir gerçek. Vefat tarihinde bekar olması halinde kız kardeşiniz de anneniz de hak sahibi olur. Birinin diğerine göre önceliği söz konusu olmaz. Kız kardeşiniz evlenmediği sürece hem kendi emekli aylığını hem de babanızdan dolayı yetim aylığını alır.

 

GÜNÜN SÖZÜ 'Tilkinin kümesi iyi tanıması, kümese bekçi yapılmasını gerektirmez.'   Truman

Bu yazı 2,698 defa okundu.