28 Şubat 2010

Sigortalı olmayanlar sağlık hizmetini nasıl alacak

Sigortalı olmayanlar sağlık hizmetini nasıl alacak?

(Akşam Gazetesi - 25.02.2010)

 

Okurlarımızdan yoğun olarak soru aldığımız konulardan biri de çalışmayan, herhangi bir sosyal güvencesi olmayan, eşinden, ana veya babasından dolayı sağlık hizmeti alamayan kişiler ile 18 yaşını doldurmuş olup eğitimleri devam etmeyen çocuklarının nasıl sağlık hizmeti alacağı ile ilgili. Sorular;
'Herhangi bir işte çalışmıyorum, nasıl sağlık hizmeti alabilirim?
Bayanım, eşimden ayrıldım, çalışmıyorum, nasıl sağlık hizmeti alabilirim?
Çocuğum 18 yaşını bitirdi, üniversiteye giremedi, sağlık hizmetini nasıl alacak?' şeklinde uzayıp gidiyor.
Öncelikle şunu belirtelim. Vatandaşlarımızın hepsi istisnasız genel sağlık sigortalısı sayılıyor. Kimsenin genel sağlık sigortası kapsamı dışında kalması söz konusu değil. Bazıları zorunlu sigortalılıkları kapsamında, bazıları almakta oldukları gelir ve aylığa bağlı olarak, bazıları yeşil kart kapsamında, bunların dışında kalanlar ise genel sağlık sigortası primi ödemek suretiyle sağlık hizmeti alabiliyorlar.

ÇOCUKLARIN DURUMU
1 Ekim 2008 öncesinde erkek çocuklar öğrenimlerinin devam etmesine bağlı olarak 25 yaşını doldurana kadar; kız çocukları ise öğrenim ve yaş şartı olmaksızın, evlenmedikleri sürece ana veya babalarının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak sağlık hizmeti alabiliyorlardı.
1 Ekim 2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na göre, çocuklara kız-erkek ayrımı olmaksızın 18 yaşına kadar sağlık hizmeti veriliyor.
18 yaşını dolduran çocuklar; lise ve dengi öğrenim veya 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu'nda belirtilen aday çıraklık ve çıraklık eğitimi ile işletmelerde mesleki eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurana kadar ana veya babalarının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak ücretsiz sağlık hizmeti alabiliyorlar. Kız-erkek ayrımı olmaksızın 18 yaşını doldurmuş olan ve öğrenimi devam etmeyen çocuklar ana veya babalarından sağlık hizmeti alamıyorlar.
18 yaşını doldurmuş olup eğitime devam edemeyen kız ve erkek çocuklar ile sigortalı bir işte çalışmayan veya eşinden dolayı da sağlık hizmeti alamayan bireylerin sağlık hizmeti alabilmeleri iki şekilde mümkün.
Ya genel sağlık sigortası primi ödeyecekler ya da yoksul olduklarını kanıtlayacaklar.

YOKSULLUĞUN KANITLANMASI
Prim ödemeksizin sağlık hizmeti alabilmek için Kaymakamlık Yeşil Kart Bürosuna başvurulması, gelirin asgari ücretin üçte birinden az olduğunun tespit ettirilmesi gerekiyor. Aile içindeki (ana, baba, kardeşler) gelirin kişi başına düşen aylık tutarının asgari ücretin üçte birinden  (243 TL) az olması halinde sağlık hizmeti Yeşil Kart Kanunu kapsamında prim ödemeden alınıyor.
Aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarının asgari ücretin üçte birinden fazla olması halinde ise gelir durumuna göre kademeli olarak belirlenen prime esas kazanç tutarı üzerinden yüzde 12 oranında prim ödenerek sağlık hizmeti alınabiliyor.

GELİR DURUMUNA GÖRE PRİM ÖDEMEK
Aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarının asgari ücretin üçte birinden fazla olması halinde, gelir durumuna göre kademeli olarak belirlenen prime esas kazanç tutarı üzerinden yüzde 12 oranında prim ödenerek sağlık hizmeti alınabiliyor.
Yeni asgari ücrete göre aile içindeki gelirin kişi başına düşen tutarı;
l Asgari ücretin üçte biri (243 TL) ile asgari ücret (729 TL) arasında olanlar asgari ücretin üçte birinin (243 TL'nin) yüzde 12'si tutarında (29,16 TL),
l Asgari ücret (729 TL) ile asgari ücretin iki katı (1.458 TL) arasında olanlar asgari ücretin (729 TL'nin) yüzde 12'si tutarında (87,48 TL),
l Asgari ücretin iki katından (1.458 TL'den) fazla olanlar ise asgari ücretin iki katının (1.458 TL'nin) yüzde 12'si tutarında (174,96 TL), genel sağlık sigortası primi ödeyerek sağlık hizmeti alabilecekler.

 

Soru ve Cevaplar:

Yurtdışında ev hanımı olarak geçen sürelerin borçlanılması
1987 yılında SSK'lı olan gelinim, 18 yıldır Amerika'da yaşıyor. Orada hiç çalışmadı. Şimdi ev kadınlarına tanınan haktan yararlanarak emekli olmak istiyor. Ancak SSK başlangıcı olduğu halde, 'Bağ-Kur'dan emekli olacaksınız ve 9000 günü doldurmanız lazım' dediler.
Sizin  geçen  günkü (18 Şubat 2010 tarihli AKŞAM'daki) yazınızdan, 5000 günü doldurup SSK'dan emekli olabilir anlamını  çıkardık. Yanlış mı anladık? Bu durumda 5000 gün hesabı ile SSK'dan emekli olabilir mi? Yoksa SSK'dan emekli olması için orada 3,5 sene çalışması mı gerekiyor? Fikret Ökten
Yurtdışında geçen sürenin çalışarak veya ev hanımı olarak geçmiş olmasının, borçlanılan sürenin hangi sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağında etkisi bulunmuyor. Yurtdışında ev hanımı olarak geçen sürelerin borçlanılması halinde de borçlanma talep tarihindeki sigortalılık hali belirleyici oluyor. Konuya ilişkin yanlış uygulamayı SGK 2008/115 sayılı Genelge ile düzeltti.
Buna göre, Türkiye'de SSK kapsamında sigortalı hizmeti bulunan gelininizin yurtdışında ev kadını olarak geçen süreleri, ilgili sosyal güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince borçlandırılacak ve borçlandırılan süreler 4/a (SSK) kapsamında geçmiş bir hizmet olarak kabul edilecektir.
SSK sigorta başlangıcı 23.05.1987 tarihinden önce ise 5150 prim günüyle 43 yaşını, 23.05.1987 tarihinden sonra ise 5225 prim günüyle 44 yaşını doldurduğu tarihte emeklilik şartlarını yerine getirmiş olur.

 

AKLINIZDA BULUNSUN Kayıtlarda arsa olarak görünen binanın emlak vergisi KAYITLARDA arsa olarak görünen taşınmazın bina olarak kullanıldığının mükelleflerce bildirilmesi veya herhangi bir şekilde belediyenin bilgisi dahiline girmesi halinde, yapı kullanma izin belgesi alınmamış olsa dahi emlak vergisinin bina vergisi olarak ödenmesi gerekiyor.

 

GÜNÜN SÖZÜ 'Yavaş atın çiftesi pek olur.' Türk Atasözü

Bu yazı 3,764 defa okundu.