En Sıcak Konular

Sezgin Özcan
Sözcü Gazetesi

Sezgin Özcan
11 Mart 2010

Kimler ücret gelirlerini beyan edecek?



Kimler ücret gelirlerini beyan edecek?

|Akşam Gazetesi| |11.03.2010|

 

Ücretler esas olarak stopaj (vergi kesintisi) yoluyla kaynakta vergilendiriliyor. Vergi, işveren tarafından ücretten kesilip, vergi dairesine ödeniyor.

Ancak stopaj yoluyla vergilendirilmeyen ücretler de var. Yurtdışındaki işverenden ya da istisna kapsamında olmayan yabancı elçilik ve konsolosluktan alınan ücretler gibi. İşte stopaj yoluyla vergilendirilmemiş olan bu ücretlerin yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekiyor.

Diğer yandan, tek işverenden alınmış ve stopaj yoluyla vergilendirilmiş ücret gelirlerinin beyan edilmesi gerekmezken, birden fazla işverenden kesintisi yoluyla vergilendirilmiş ücret alan ve birden sonraki işverenlerden aldığı ücret toplamı 22 bin TL’yi aşanların da ücret gelirlerini beyan etmeleri gerekiyor.

 

TEK İŞVERENDEN ÜCRET ALANLAR

Sadece bir işverenin yanında ücretli olarak çalışanların stopaj (kesinti) yoluyla vergilendirilmiş ücret gelirinin tutarı ne olursa olsun, yıllık gelir vergisi beyannamesi vermesi, diğer gelirleri için beyanname vermesi halinde de ücret gelirini beyannameye dahil etmesi gerekmiyor. Tek işverenden alınan ücret üzerinden yıl içinde kesinti yoluyla ödenen vergi, nihai vergi oluyor.

 

BİRDEN FAZLA İŞVERENDEN ÜCRET ALANLAR

Birden fazla işverenden ücret alanlar, birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerinin toplamı 2009 yılında 22 bin TL’yi aşıyorsa, birinci işverenden alınan da dahil olmak üzere tüm ücretlerini yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edip, ilave vergi ödeyecekler. Birden sonraki işverenden alınan ücretlerin toplamının 22 bin TL’yi aşmaması halinde, kesinti yoluyla vergilendirilmiş olan ücretler beyan edilmeyecek.

Birden fazla işverenden ücret geliri elde edilmesi halinde 22 bin TL’lik sınırın aşılıp aşılmadığı belirlenirken, dikkate alınmayacak ilk işverenden alınan ücretin nasıl belirleneceği önemli. Bu konuda ücret tutarı ya da çalışma süresi gibi ölçütler dikkate alınmıyor; birinci işverenden alınan ücretin hangisi olacağı ücretli tarafından belirleniyor.

Örneğin, bir fabrikada işçi olarak çalışan Kemal Bey, akşamları ve hafta sonları bir inşaat firmasında çalışmaktadır. Çalışması karşılığında 2009 yılında fabrikadan 30 bin TL, inşaat şirketinden de 18 bin TL ücret geliri elde etmiştir. Burada 22 bin TL’lik sınırın aşılıp aşılmadığının hesabında “birinci işverenden alınan ücretin hangisi olacağı” ücretli tarafından serbestçe belirlenecek.

Ücretli 30 bin TL ücret aldığı işvereni birinci işveren olarak belirleyip, diğer işverenden aldığı ücret (18 bin TL), 22 bin TL’lik beyan sınırını aşmadığı için beyanname vermesi gerekmeyecek.

 

KONSOLOSLUKTA ÇALIŞANLAR

Yabancı ülkelerin Türkiye’de bulunan elçilik ve konsolosluklarda çalışan ve karşılıklılık anlaşması bulunmadığı için ücret istisnasından yararlanamayan Türk uyruklu hizmet erbabı (ücretli), ücretinden vergi kesintisi yapılmadığı için ücret gelirini 25 Mart Perşembe akşamına kadar yıllık beyanname ile beyan etmek zorunda.

 

ÜCRETİNİ YURTDIŞINDAN ALANLAR

Yabancı ülkelerde bulunan işverenlerden alınan ücretlerin yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekiyor. Ancak kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan dar mükellef işverenlerin Türkiye dışında elde ettiği kazançları üzerinden döviz olarak ödemiş oldukları ücretler gelir vergisinden istisna olup, beyan edilmesi gerekmiyor.

 

ÜCRETİN VERGİSİ NASIL HESAPLANACAK

· Yıl içinde elde edilen ücret gelirlerinin tamamı beyannameye dahil edilecek.

· Yıl içinde kesilen sosyal sigorta ve işsizlik sigortası primi işçi payı indirilecek.

· Varsa diğer indirimler (sakatlık indirimi, şahıs sigorta primi ve bireysel emeklilik katkı payı vb) yapılacak.

· Kalan tutar üzerinden gelir vergisi hesaplanacak.

· Ücreti yıl içinde kesinti yoluyla vergilendirilmiş olanların, yıl içinde kesilen gelir vergisinin asgari geçim indirimi mahsup edilmeden önceki tutarı, hesaplanan vergiden mahsup edilecek.

· Ücreti yıl içinde kesinti yoluyla vergilendirilmemiş olanların ise asgari geçim indirimi tutarı, hesaplanan vergiden mahsup edilecek.

· Kalan tutar, ücretli tarafından biri Mart, diğeri Temmuz aylarında iki taksitte ödenecek.

 

ÜCRET GELİRİNDEN YAPILACAK İNDİRİMLER

Ücretlerin vergilendirilmesinde vergi, ücretin safi tutarı üzerinden hesaplanıyor. Ücretin safi tutarı, bazı indirimlerin yapılmasından sonra kalan tutar olup, bu indirimler;

· Emekli aidatı ve sosyal sigorta primleri,

· Sosyal güvenlik destek primi,

· Borçlanma (askerlik vb.) primleri,

· OYAK ve benzeri kamu kurumlarınca yapılan yasal kesintiler,

· Şahıs sigorta primleri (ücretin yüzde 5’ini aşmamak üzere)

· Bireysel emeklilik katkı payları (ücretin yüzde 10’unu aşmamak üzere),

· Sendikalara ödenen aidat,

· Sakatlık indirimidir.

 

ENGELLİ ÜCRETLİLERDE SAKATLIK İNDİRİMİ

Engelli ücretlilere, “asgari geçim indirimi”nin yanı sıra, “sakatlık indirimi” adı altında ilave bir vergi kolaylığı sağlanıyor 2009 yılı ücret gelirleri için;

· Birinci derece engellilere            670 TL,

· İkinci derece engellilere              330 TL,

· Üçüncü derece engellilere         160 TL,

aylık sakatlık indirimi uygulanacak.

Ücret gelirini yıllık beyanname ile beyan eden ve bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretliler de sakatlık indiriminden yararlanabilecekler.

Çalışma gücünün asgari; yüzde 80’ini kaybetmiş olanlar birinci derece, yüzde 60’ını kaybetmiş olanlar ikinci derece, yüzde 40’ını kaybetmiş olanlar üçüncü derece engelli sayılıyor.

***

Ücret gelirini beyan edenlerde AGİ uygulaması

Asgari geçim indirimi (AGİ), vergi kesintisi yapılmadığı için ücretini yıllık beyanname ile beyan edenlere uygulanacak.

Ücretlerinden vergi kesintisi yapılmayan, bu nedenle ücretlerini yıllık beyanname ile beyan etmek zorunda olan ücretlilerde AGİ, beyanname üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmek suretiyle gerçekleştirilecek. Başka bir anlatımla, önce beyanname üzerinden vergi hesaplanacak, sonra AGİ tutarı hesaplanan vergiden mahsup edilecek. Böylece yıllık beyanname ile bildirilen ücret geliri üzerinden hesaplanan vergiden, asgari geçim indirimi tutarı mahsup edilerek indirim tutarı ücretliye yansıtılmış olacak.

AGİ uygulaması esas olarak işverenler aracılığıyla gerçekleştirildiğinden, vergi kesintisine tabi tutulmuş ücretlerini beyan eden ücretliler, beyannamelerinde AGİ uygulamasına ilişkin olarak herhangi bir işlem yapmayacaklar. Beyan ettikleri ücret geliri üzerinden hesaplanan vergiden, yıl içinde ücretlerinden kesilen verginin AGİ mahsup edilmeden önceki tutarını mahsup edecekler.

 

ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ NASIL HESAPLANACAK

Asgari geçim indiriminden yararlanmak isteyen ücretli 265 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği (4.12.2007 tarih ve 26720 sayılı R. Gazete’de yayımlanmıştır) ekinde yer alan “Aile Durum Bildirimi”ni (Ek: 1) doldurarak yıllık beyannameye ekleyecekler.

Asgari geçim indirimi hesaplanırken 2009 yılı başında 16 yaşından büyükler için 666 TL olarak belirlenen aylık asgari ücret tutarı, yıllık 7.992 TL olarak dikkate alınacak.

Yıllık asgari ücretin brüt tutarının;

· Ücretlinin kendisi için yüzde 50’si,

· Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eş için yüzde 10’u,

· Birinci ve ikinci çocuk için ayrı ayrı yüzde 7,5’i,

· Üçüncü çocuktan itibaren de her bir çocuk için yüzde 5’i,

esas alınarak “asgari geçim indirimine esas tutar” belirlenecek.

Asgari geçim indirimine esas tutarın yüzde 15’i, yıllık asgari geçim indirimi tutarı olacak.

 

ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ UYGULAMASINDA İNCE NOKTALAR

· Emekli maaşı alan eş, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eş kabul edilecek.

· Eşlerden her ikisinin de ücretli olarak çalışması halinde çocuklar yalnızca sosyal güvenlik yönünden tabi oldukları eşin bildirimine dahil edilecek.

· Boşanmış olan eşlerin asgari geçim indirimi hesabında, nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınacak.

  

YARIN: Beyan edilen gelirden indirilebilecek sigorta primleri, sağlık ve eğitim giderleri ile bağışlar



Bu yazı 3,545 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 27 Mayıs 2022 Emlak vergisi muafiyetinde brüt alan hesabı
    • 19 Nisan 2022 Primlerimi geri alabilir miyim?
    • 4 Mart 2022 Vergi kaydına bağlı geriye dönük Bağ-Kur tescili
    • 6 Kasım 2021 Emekliliğe yılbaşından önce mi sonra mı başvurmak avantajlı?
    • 26 Ekim 2021 Geçmişe dönük Bağ-Kur tescili ve ihya yapılabilir mi?
    • 3 Mayıs 2021 Emeklilik sonrası çalışma, emekli aylığına katkı sağlar mı?
    • 17 Mart 2021 İsviçreden isteğe bağlı prim ödenebilir mi?
    • 14 Mart 2021 Staj sigortası doğum borçlanmasında başlangıç sayılır
    • 23 Şubat 2021 Banka çalışanı kıdem tazminatı alarak işten ayrılabilir mi?
    • 12 Şubat 2021 Kısa çalışma emeklilik tarihini öteler mi?
    • 15 Aralık 2020 Bağ-Kur prim borçları sildirilebiliyor mu?
    • 21 Ağustos 2020 Yaş beklerken baba üzerinden sağlık yardımı alınabilir mi?
    • 11 Ağustos 2020 Yurtdışı borçlanması emeklilik statüsünü etkiler mi?
    • 5 Ağustos 2020 Şirket ortağı SSK statüsünden emekli olabilir mi?
    • 10 Temmuz 2020 Kısa çalışma ödeneğiniz temmuz ayında da devam eder
    • 5 Temmuz 2020 Kısa çalışma kimler için uzadı?
    • 30 Haziran 2020 Eksik prim yatırılması fesih sebebi sayılır mı?
    • 26 Haziran 2020 Ücretsiz izin emekli çalışana fesih hakkı verir mi?
    • 23 Haziran 2020 Çalışan, esnek çalışmayla haklarını kaybedecek
    • 16 Haziran 2020 Kıdem tazminatında kazanılmış haklar




    BİZE ULAŞIN: info@resulkurt.com
    TWİTTER/resulkurt34

    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    8,101 µs