13 Aralık 2010

Memurlarda doğum, emzirme ve ölüm izinleri değişiyor

Memurlarda doğum, emzirme ve ölüm izinleri değişiyor

|Akşam Gazetesi| |12.12.2010|

 

Kamuoyunda 'torba yasa' olarak adlandırılan ve halen TBMM gündeminde olan, 'Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı' birçok kanunda değişiklik yapılmasını öngörüyor. Tasarı bu yönüyle torbadan çok 'çuval yasa' özelliği taşıyor.

Tasarıda yer alan ve aynen yasalaşmasını beklediğimiz düzenlemelerden bazıları memurlarla ilgili.

DOĞUM İZNİ
Halen yürürlükte olan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 104. maddesine göre; hamile olan memura doğumdan önce 8 hafta ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta ücretli izin veriliyor. Çoğul gebelik halinde, doğum öncesi izin süresine iki hafta ekleniyor.

Memurun istemesi ve doktor onayıyla, doğumdan önceki 3 haftaya kadar çalışması mümkün. Bu durumda, kullanılmayan doğum öncesi ücretli izin süreleri, doğum sonrası izne ekleniyor. Buraya kadar belirttiğimiz hususlar tasarıda da aynen korunuyor.
Tasarının doğum izni konusunda getirdiği yeniliklerden birisi, 'erken doğum' nedeniyle kullanılamayan sürelerle ilgili. Buna göre, doğumun erken gerçekleşmesi nedeniyle kullanılamayan doğum öncesi izinler, doğum sonrası izne eklenecek.
Tasarıda ayrıca memur eşi, doğumda veya doğum iznini kullanırken ölen memurlar içinde yeni bir düzenleme yer alıyor. Buna göre; doğumda veya doğum izni kullanılırken annenin ölümü halinde, isteği üzerine memur olan babaya anne için öngörülen süre kadar izin verilecek.

Tasarı, eşi doğum yapan erkek memura verilecek 'babalık izni' süresinin de 3 günden 10 güne çıkmasını öngörüyor.
 

EMZİRME İZNİ
Özellikle doğumdan sonraki 6 aylık süreçte bebeğin anne sütü alması, bağışıklık sisteminin gelişmesi açısından son derece önemli. Bu belirlemeden hareketle, birçok çağdaş ülkede değişik adlar altında emzirme izni uygulanıyor.

Emzirme izni, halen 1 yıl süreyle ve günde 1,5 saat olarak uygulanıyor. İznin kullanılacağı saati bayan memurun tercih hakkı bulunuyor. Tasarı, emzirme izni ile ilgili bu esaslara dokunmaksızın, saat yönünden bir değişiklik öngörüyor. Buna göre; emzirme izni ilk 6 ay için günde 3 saat, ikinci 6 ay için günde 1,5 saat olacak. Memurun süt iznini kullanacağı saat aralığının yanı sıra günde kaç kez kullanacağını tercih hakkı olacak.

ÖLÜM İZNİ
Halihazırda memura; annesinin, babasının, eşinin, çocuğunun veya kardeşinin ölümü halinde 5 gün izin veriliyor. Tasarıda bu izin süresinin 7 güne çıkarılması öngörülüyor.
Ölüm izni konusunda tasarının getirdiği başka bir yenilik, ölüm izninin kapsamının genişlemesine yönelik. Buna göre; memur ölüm iznini sayılanlarla birlikte, eşinin anne, baba ve kardeşlerinin ölümü halinde de kullanabilecek.

EVLİLİK İZNİ
Halen, memurlara kendisinin veya çocuklarının evlenmesi durumunda 5 gün ücreti izin veriliyor. Tasarı, evlenme izni süresinin 5 günden 7 güne çıkmasını öngörüyor. Tasarının içerdiği ve kısaca açıklamaya çalıştığımız yenilikleri, sosyal devlet anlayışıyla uyumlu ve yerinde buluyoruz. Her ne kadar zamanlaması 'ilgi çekici' ise de, bu hükümlerin aynen yasalaşacağını düşünüyoruz.

 

Annenizin dul aylığı almasında sakınca yok
SGK Yurtdışı Borçlanma Tahsis Dairesi Başkanlığından anneme, Ekim/2009'da vefat eden babamdan dolayı 506 sayılı Kanunun ilgili maddeleri gereği maaş bağlanacağı yazısı geldi. Bazı konular hakkında bilginize başvurmak istedim.
1-Babam Türkiye'den emekli değil, ancak 9 yıl (7 yıl+askerlik de olabilir) çalışmışlığı var. Vefat etmeden kısa bir süre önce borçlanarak emekli olmak için başvurmuştu.
2-Babama Almanya'da emekli maaşı bağlanmıştı, vefat edince maaşının yarısı anneme bağlandı.
3-Annem yaklaşım 18 yıldır Türkiye'den SSK emeklisidir. Almanya'dan da yaklaşık 1,5 yıl önce emekli oldu. Bu durumda anneme Türkiye'den SGK'nın bağlayacağı maaş sebebi ile yukarıda sayılı haklarımıza bir zarar gelebilir mi? Fatih
Babanızın vefat tarihinde 5 yıldan fazla sigortalılık süresi ve 900 günden fazla prim günü olduğundan, anneniz babanızdan dolayı ölüm (dul) aylığına hak kazanıyor. Annenize babanızdan dul aylığı bağlanmasının, şu anda almakta olduğu aylıklara herhangi bir zararı olmaz.

 

Sigara yasağını ihlal edenlere af yok
HALEN TBMM'de bulunan tasarı, birçok cezanın tahsilinden vazgeçilmesine ilişkin hükümler içeriyor. Tasarıda kapsam dışı bırakılan cezalardan en dikkat çekeni, sigara yasağı ile ilgili olanlar. Sigara içilmesi, içirilmesi ve bu konudaki düzenlemelere aykırı hareket edilmesi nedeniyle kesilen idari para cezaları kesin olarak kapsam dışı. Kapsama dahil olan idari para cezalarından bazıları şunlar: Dilencilik, sarhoşluk, gürültü yapma, rahatsız etme, işgal, kimliği bildirmeme, çevreyi kirletme, ruhsatsız silah taşıma.
İdari para cezalarında af kapsamına dahil olanlarla kapsam dışı olanları karşılaştırdığımızda ister istemez şu soru aklımıza geliyor: 'Kapsama dahil olanlar, sigara yasağından daha mı önemsiz?'

 

GÜNÜN SÖZÜ 'Düşmanlarınızı sevin; çünkü kusurlarınızı sadece onlar açıkça söyleyebilir.'  (Benjamin Franklin)

Bu yazı 3,444 defa okundu.