12 Nisan 2012

Limited şirketlerin suçu ne

Limited şirketlerin suçu ne

LİMİTED ve anonim şirketleri ilgilendiren yasa maddelerine göz attığımızda, limited şirketler ve ortaklarının aleyhine, ilginç sonuçlarla karşılaşıyoruz.

VERGİ VE SİGORTA PRİMİ
Anonim şirketlerde, (yönetim kurulu üyesi olmayan) ortağın, şirketin vergi ve sigorta primi borçlarından dolayı 1 TL dahi sorumluluğu yok.
Limited şirketlerde ise (müdür olmayan) ortağın, şirketten ve müdürden tahsil edilemeyen vergi ve sigorta primi borcu nedeniyle, şirketteki hissesi oranında sorumluluğu var (6183 SK. Md.35/1).


HİSSE SATIŞI
Anonim şirket ortağı, hisse (pay) senedine veya ilmühabere bağlanmış hissesini, edinme tarihinden itibaren, iki yıl geçtikten sonra satarsa, bundan elde ettiği kazanç 1 milyon lira da olsa, 100 milyon lira da olsa gelir vergisine tabi değil (GVK. Mük. Mad.80/1).
Limited şirket ortağı, hissesini 10 yıl geçtikten sonra dahi satsa, bundan doğan kazanç “değer artışı kazancı” olarak gelir vergisine tabi (GVK. Mük. Md.80/4).


HAMİLİNE HİSSE
Anonim şirket, “hamiline hisse (pay) senedi” çıkartarak, bununla ilgili avantajlardan yararlanabilir.
Limited şirkette, anonim şirket benzeri hisse (pay) senedi çıkartılması mümkün değil.


PAY DEVRİ
Anonim şirkette, notere ve ticaret sicilinde tescile gerek olmaksızın, pay devri kişiler arasında yapılabiliyor.
Limited şirket ortağının ise, pay devrini noterden onaylı “devir sözleşmesi” ile yapması gerekiyor. Pay devri ayrıca genel kurul onayına, ardından da ticaret sicilinde tescile tabi (Md. 595/2 ve 598).


SERMAYENİN ÖDENMESİ
Anonim şirketlerde, kuruluşta veya sermaye artırımında, taahhüt edilen sermayenin en az yüzde 25’i tescilden önce, kalanı 24 ay içinde ödeniyor (Yeni TTK Md.344/1).
Limited şirkette ise, 1/4’ünün değil sermayenin nakit kısmının, hemen ve tamamının ödenmesi gerekiyor (Yeni TTK Md.585)


SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİĞİ
Anonim şirketlerde, şirket sözleşmesi esas sermayenin yarısını, limited şirketlerde ise üçte ikisini temsil eden ortakların kararıyla değiştirilebiliyor (Yeni TTK Md.589)


AVANS KÂR PAYI NİYE YOK?
Anonim şirketler, “avans kâr payı” dağıtabiliyorlar (Yeni TTK Md.509). Bunun için Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın bir tebliğ yayınlaması bekleniyor.
Limited şirketler ise, “avans kâr payı” dağıtamıyorlar. Yeni TTK’da limited şirketlere bu hak tanınmamış. Bu arada ilginçtir; Kurumlar Vergisi 6 No.lu Genel Tebliğ taslağına göre, limited şirketler avans kâr payı dağıtabiliyorlar!


ŞİRKETE VERİLEN BORÇ
Anonim şirketlerde, şirketin zor duruma düşmesi halinde ortaklar ve onlara yakın kişilerce, şirkete verilen borç, şirketin mali durumu uygun olduğunda şirketten çekilebiliyor.
Limited şirketlerde ise, ortaklar ve onlara yakın kişilerce şirkete verilen ve öz kaynakların yerini tutan nitelikteki ödünçler, bir sözleşme veya beyan dolayısıyla en sonda yer alanlar da dahil olmak üzere, diğer tüm alacaklardan sonra ödenir (Md.615)
Türkiye’deki şirketlerin yaklaşık yüzde 85’ini oluşturan limited şirketler, anonim şirketlere kıyasla birçok avantajdan yararlandırılmıyor ya da bazı konularda, ciddi sorunlarla karşı karşıya.
Bu eşitsizlikler göz önüne alınarak, mevcut limited şirketlerin “tek ortaklı” veya iki-üç ortaklı anonim şirkete dönüşmelerinde yarar var

Bu yazı 2,710 defa okundu.