13 Şubat 2013

Emeklilik planlaması yaptınız mı?

Dr. Resul KURT

info@resulkurt.com

twitter/resulkurt34

 

Emeklilik planlaması yaptınız mı?

Okurlarımdan gelen soruların önemli bir kısmını emeklilikle ilgili sorular oluşturuyor. Okurlarımızın emeklilikle ilgili sorularında mutlaka işe giriş tarihlerini ve yaşlarını gün/ay/yıl olarak belirtmesinde yarar var. Emeklilik koşulları kişinin hangi statüye göre (4/a, 4/b ve 4/c) emekli olacağına göre farklılık göstermektedir. 4/a yani SSK sigortalıları açısından emeklilik hesabında işe giriş tarihleri yanında sigortalı olduğu tarihten önce askerlik yapmış olması halinde askerlik borçlanması da önemlidir. Çünkü askerlikten sonra ilk defa sigortalı olanlar askerlik borçlanması yaptıklarında sigorta başlangıç tarihleri askerlik süresi kadar geriye gider.

 

******

Askerlik borçlanması nasıl yapılır?

Askerlik borçlanması prim ödeme gün sayısını borçlanılan süre kadar artırmaktadır. Askerlik görevinin ifa edildiği tarih ilk defa sigortalı olarak çalışılmaya başlanılan tarihten öncesi ise sigortalılığın başlangıcı borçlanılan gün kadar geriye gider. Prim ödeme gün sayısına ihtiyaç duyan sigortalıların askerlik borçlanması yoluyla emekliliğe hak kazanılan süreyi kısaltmaları mümkündür.

Er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen sürelerin borçlanabilmesi için fiilen askerlik yapılması yeterlidir. Yani, önce askerlik yapıp daha sonra sigortalı olanlar veya önce sigortalı olup daha sonra askerlik yapanlar da askerlik borçlanması yapabilir. Hatta bu durumda askerlik süresi kadar sigorta başlangıç tarihi geriye gideceğinden, daha erken emekli olabilecektir.

Askerlik yapmayanlar, askerlikten muaf tutulanlar askerlik borçlanması yapamazlar. Askerlik borçlanması en fazla askerlik süresi kadar yapılabilir. Askerlik borçlanması talebinde bulunulması halinde, borçlanma başvuru belgeleri askerlik şubelerince veya kuvvet komutanlıklarınca onaylanır.

Askerlik borçlanması yapılırken, kişinin asgari ücret ile asgari ücretin 6,5 katı arasında dilediği matrah üzerinden borçlanma yapması mümkündür. Sigortalının kendisinin belirleyeceği günlük kazancın yüzde 32’sinin, borçlanılacak gün sayısı ile çarpılması suretiyle hesaplanacak.

Mevcut asgari ücret (978,60 TL) dikkate alındığında, 18 aylık askerlik borçlanması yapan bir 4/a sigortalısı (SSK'lı), en az 978,60 TL x % 32 = 313,15 TL üzerinden 18 aylık askerlik borçlanması karşılığı 18 X 313,15 = 5.636,70 TL olacaktır. Bu tutarın, borcun tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi gerekmektedir.

******

18 Yaş Öncesi çalışmalar Emekliliği Etkiler mi?

SGK uygulanmasında, 18 yaşından önce uzun vadeli sigorta kollarına tabi olanların sigortalılık süresi, 18 yaşını doldurdukları tarihte başlamış kabul edilmektedir. Bu tarihten önceki süreler için ödenen uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin primler ayrıca prim ödeme gün sayılarının hesabında dikkate alınmaktadır. SSK döneminde (506 sayılı Kanuna tabi olarak) 01.04.1981 tarihinden önce emeklilikle ilgili uzun vadeli sigorta kollarına primi ödeyenler hakkında, sigortalılık süresinin 18 yaşın doldurulduğu tarihte başlayacağına ilişkin hüküm uygulanmamaktadır. Yani, sigortalılık süresinin başlangıcı; 01.04.1981 tarihinden önce ise işe başlayanlar için işe başlama tarihi, 01.04.1981 tarihinden sonra işe başlayanlar için ise 18 yaşın doldurulduğu tarih olarak kabul edilmektedir.

18 yaşın öncesinde geçen çalışma süreleri iptal edilmeyip, prim ödeme gün sayısına ilave edilmektedir. Bu durum, 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olan 4/1-a sigortalıları için yalnızca yaşlılık aylığı şartları için geçerli olup, malullük ve ölüm aylıklarında uygulanmamaktadır.

Emekli olmak için sigortalılık süresi dışında yaş şartı da arandığı için 30.04.2008 tarihinden önce 18 yaşın altında geçen hizmetlerin bulunmasının erkekler açısından bu gün için önemi kalmamıştır. Çünkü kişi bugün 1 yaşında sigortalı olsa bile en erken, 60 yaşında emekli olabilecektir. 18 yaşından önce sigortalı olmuş kadınlar bu uygulamadan kısmen etkilenmişlerdir. 01.04.1981 ile 08.09.1981 (dahil) tarihleri arasında 18 yaşından önce sigortalı olmuş kadınlar 38 yaşından önce emekli olamazlar.

****

GÜNÜN SÖZÜ

Karanlık ve aydınlık baktığın yere göre değişir. Karanlıktan loşluğa bakanlar aydınlık; aydınlıktan loşluğa bakanlar zifiri karanlık görür. (Resul Kurt) ‏

****

 

Bu yazı 2,879 defa okundu.