İnternet Haber Çalışma Yaşamı
Bünyamin Esen

22 Kasım 2013

Yurtdışına Gidenin Sigortası Devam Eder mi?

Yurtdışına Gidenin Sigortası Devam Eder mi?

İnternet Haber

Okurumuz Savaş Paker soruyor: Bünyamin bey, önümüzdeki ay merkezi İstanbul olan bir şirketin Çin ofisinde görev alacağım. Halihazırda beş aydır İstanbul merkezde çalışmaktayım ve sigortam düzenli olarak şirket tarafından ödeniyor. Fakat Çin ayağında durumun nasıl olacağı ve benim bu durumu nasıl takip etmem gerektiği konusunda bir bilgim yok. Bildiğim kadarıyla SGKnın Çin ile herhangi bir anlaşması yok. Bu durum benim emekliliğimi nasıl etkiler?

Sayın okurum, yurtdışına giden çalışanların sigortalılıkların ne olacağı ve sosyal güvenlik yönünden hak ve sorumluluklarının nasıl sağlanacağı konusu merak edilen bir konuyu oluşturuyor.

Ayrıntılı olarak açıklayalım.

Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri Var

Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki sürekli olarak yabancı bir ülkede yaşamak ve çalışmak ile geçici görevli olarak bir başka ülkeye gitmek farklılık arz etmektedir.

Sürekli olarak yabancı bir ülkede yaşayan ve orada çalışan bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı o ülkenin mevzuatı uyarınca sigortalı olur.

Bu şahsın gelecekte kesin dönüş yapması halinde ülkemizde emekliliği konusunda ise ülkemiz ile karşı ülke arasında sosyal güvenlik sözleşmesi olup olmamasına göre işlem yapılır.

Öte yandan bir de yurtdışına bir iş için geçici olarak giden sigortalılar var.

Yurtdışına geçici olarak gitmek örneğin bir fuara katılmak, yurtdışı ofisini açmak ve idare etmek, yurtdışı işyerlerinde çalışmak gibi çeşitli amaçla olabilir.

Yurtdışına görevli olarak geçici bir süre için giden sigortalının durumu ise farklılık arz eder.

Hangi Ülkelerle Anlaşmamız Var?

Bu noktada öncelikle hangi ülkeler ile aramızsa sözleşme olduğunu bakmanın yararı bulunmaktadır.

Ülkemiz ile 23 ülke arasında sosyal güvenlik sözleşmesi bulunuyor. Bu ülkeler; Almanya, Fransa, Hollanda, Belçika, Danimarka, Avusturya, İşviçre, İsveç, İngiltere, Libya, KKTC, Azerbaycan, Arnavutluk, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyeti, Lüksemburg, Makedonya, Norveç, Romanya, Kanada, Gürcistan, Kebek ve Hırvatistan.

En son olarak Hırvatistan ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzaladık.

Macaristan ve Karadağ ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalama görüşmeleri ise sürüyor.

Sosyal güvenlik sözleşmelerinin olması karşı ülkede yaşayan vatandaşlarımızın işlemlerini kolaylaştırıyor, standartlaştırıyor ve emekliliğini garanti altına alıyor.

Geçici Görevle Yurtdışına Gidilebilir

Belirttiğimiz üzere, sigortalının geçici görevle yurtdışına gitmesi halinde ise durum farklı.

Geçici olarak yurtdışına gönderilen sigortalıların bu süreleri aynen yurtiçinde geçmiş hizmet gibi değerlendirilmekte.

Eski tabirle SSKlı, yeni tabirle 4/1-(a)lı sigortalıların işverenleri tarafından geçici görevle yurt dışına gönderilmeleri, yada devlet memurlarının mevzuatlarında belirtilen usule uygun olarak yurt dışına gönderilmeleri veya Bağ-Kurlu olan kişilerin sigortalılığa esas çalışması nedeniyle yurt dışında bulunmaları halinde, bu görevleri yaptıkları sürece, sigortalıların ve işverenlerin sosyal sigortaya ilişkin hak ve yükümlülükleri devam eder.

Burada ülkemiz ile sigortalının gittiği ülke arasında sözleşme olması yada olmaması durumu değiştirmez.

Başka bir deyişle siz eğer Çin ofisine geçici görevli olarak, geçici bir süre gönderilir iseniz sigortalılığınız aynen Türkiyedeki gibi devam eder. Bu sürede işveren sizin adınıza prim yatırmaya devam eder, sizinle ilgili bildirim yükümlülükleri sürer. Siz de e-devlet sisteminden görebileceğiniz hizmet dökümünüzde hizmetlerinizi aynen görürsünüz.

Emekliliğe Nasıl Etki Eder?

Burada önemli bir husus da yurtdışında geçen hizmetlerin gelecekte emekliliğe nasıl etki edeceği hususudur.

Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde çalışan vatandaşlarımızın Türkiyede de çalışmaları bulunabilmektedir.

Bu çalışmalar yurt dışına gitmeden önce olabileceği gibi sonradan da olabilir.

Bu durumda vatandaşlarımızın emekliliğinde hizmetler birleştirilmez ve emeklilik her ülke mevzuatına göre ayrı ayrı değerlendirilir.

Ancak kişi sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkede geçen hizmetlerini borçlanıp emekli olabilir.

Burada kişinin Türkiyede çalışmasının bulunup bulunmamasının önemi bulunmamaktadır.

Anlaşmalı Ülkedeki Çalışma Birleştirilir

Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ülkelerde çalışan vatandaşlarımızın Türkiyede de çalışmaları bulunabilmektedir.

Bu çalışmalar yurt dışına gitmeden önce olabileceği gibi sonradan da olabilir.

Bu durumda, vatandaşlarımızın emekliliğinde her iki ülkedeki hizmetler birleştirilerek emekli aylığı bağlanır.

Bağlanan bu aylık kısmi aylıktır.

Eğer kişi yurt dışında geçen hizmetlerini borçlanırsa bu kısmi aylık tam aylığa çevrilir.

Yurtdışı borçlanma işlemleri ise 3201 sayılı Kanuna göre yapılmaktadır.

Geçici Görevle Giden Borçlanma Yapmaz

Öte yandan geçici görevle yurtdışına giden sigortalıların yurtdışında geçirdikleri süreler ise normal yollarla hizmet kazandırır.

Zira adlarına kısa ve uzun vadeli sigorta kolları aynen yatırılmaya devam etmektedir.

Kısa vadeli sigorta kolları üzerinden sağlık yardımları, uzun vadeli sigorta kolları üzerinden ise emeklilik gün kazanımları devam eder.

Bu yüzden geçici görevle yurtdışına gidenin borçlanma yapmaz.

Yurtdışına Götürülen İşçiler Hangi Statüde?

Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerinin durumu da özel bir önem arz etmektedir.

Bu işçiler 4/-(a)lı yani eski tabirle SSKlı sigortalı sayılır ve bunlar hakkında kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır. Başka bir deyişle bu sigortalıların çalışma günleri emeklilik kazandırmaz. Sigortalılıkları onları yalnızca hastalık, iş kazası ve meslek hastalığına karşı korur.

Bu sigortalıların uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmak istemeleri, yani emeklilik günü biriktirmek istemeleri halinde, Türkiyede yasal olarak ikamet etme şartı ile diğer şartlar aranmaksızın isteğe bağlı sigortalı olmaları sağlanmaktadır.

Bilindiği üzere normalde isteğe bağlı sigorta Bağ-Kur gibi sayılıyor.

Yurt dışındaki işyerlerinde çalışan sigortalılara ise bir istisna var. Bu sürede ödedikleri isteğe bağlı sigorta primleri 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında, yani eski tabirle SSKlı sigortalılık sayılır.

Bu kapsamda, isteğe bağlı sigorta hükümlerinden yararlananlardan ayrıca genel sağlık sigortası primi alınmaz.

---

Kıssadan Hisse

"Birini yargılamadan önce gökte üç ay eskiyene kadar onun ayakkabılarıyla yürü."

Kızılderili Atasözü

Bu yazı 4,139 defa okundu.

Yorumlar

+ Yorum Ekle

kapat

Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.