En Sıcak Konular

Metin Başer
www.resulkurt.com E. Vergi Müfettişi
Metin Başer
7 Aralık 2013

2013 Yılı Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi



2013 Yılı Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi

 

                                                                             Metin BAŞER

                                                                           E.Vergi Müfettişi

 

KİRA GELİRİ NEDİR ?

 

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun 70. maddesinde   belirtilen mal ve hakların kiraya verilmesi karşılığında elde edilen gelirler "gayrimenkul sermaye iradı" olarak ifade edilmektedir ve belli koşullarda gelir vergisine tabi tutulmaktadır.  Gayrimenkul sermaye iradının mükellefi, kira gelirine konu mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri ile kiralanmış bir mal veya hakkın kiraya verilmesi durumunda kiracılarıdır.

 

KİRA GELİRİNİN ELDE EDİLMESİ

 

Kira gelirinde gelirin elde edilmesi, tahsil esasına bağlanmıştır. Tahsil esasına göre kira gelirinin vergilendirilmesi için nakden veya ayni olarak tahsil edilmiş olması gerekmektedir.

 

  • Kira bedelinin nakden tahsil edilmesi, kiranın Türk parası veya yabancı para ile ödenmesini ifade eder. Alınan çek bedelleri de nakden tahsilat sayılır. Mükellefler tarafından o yıla veya geçmiş yıllara ait olarak tahsil edilen kira bedelleri, tahsil edildiği yılın hasılatı sayılır.

Örneğin;  2010, 20011,2012 ve 2013 yılları kira gelirleri topluca 2013 yılında tahsil edilirse, 2013 yılının geliri olarak dikkate alınacaktır.

 

  • Gelecek yıllara ait olup, peşin tahsil edilen kira bedelleri, ödemenin yapıldığı yılın değil, gelirin ilgili olduğu yılın hasılatı olarak kabul edilir.

 

Örneğin; 2013, 2014 ve 2015 yılları kira gelirleri topluca 2013 yılında tahsil edilirse, her yıla ait kira bedeli ilgili yılda beyan edilecektir. Döviz cinsinden kiraya verme işlemlerinde tahsilatın yapıldığı tarihteki T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınarak gayri safi hasılat belirlenir.

 

 KİRA GELİRLERİNİN TAHSİLAT VE ÖDEMELERİNİN BELGELENDİRİLMESİ

 

  • Kira geliri elde edenler ile kiracıların;  Konutlarda her bir konut için 500 TL ve üzerinde kira geliri elde edilmesi halinde,
  •  İşyerlerinde ise, miktar sınırlaması olmaksızın kiraya ilişkin tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idareleri tarafından düzenlenen belgelerle tevsik etmesi zorunluluğu bulunmaktadır.

 

Banka, benzeri finans kurumları veya posta idareleri aracı kılınmak suretiyle, para yatırma veya havale, çek veya kredi kartı gibi araçlar kullanılmak suretiyle yapılan tahsilat ve ödemeler karşılığında dekont veya hesap bildirim cetvelleri düzenlendiğinde, bu belgeler tevsik edici belge kabul edilecektir. Bankaların internet şubeleri üzerinden yapılan ödeme ve tahsilatlar da aynı kapsamdadır. Söz konusu zorunluluklara uymayanlara kesilecek ceza, Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesinin o yıl için belirlenen özel usulsüzlük

cezası miktarından az olmamak üzere her bir işlem için bu işleme konu tutarın % 5'idir.

 

 

KONUT  KİRA GELİRLERİNDE İSTİSNA UYGULAMASI

 

193 Sayılı Gelir Vergisi kanunu  21. maddesinin 1. fıkrasına göre ; Konut kira geliri elde eden kişilerin, yıllık olarak tespit edilen istisna tutarının (2013 yılı için istisna tutarı 3.200 TL) altında kira geliri elde etmeleri halinde vergi dairesinde mükellefiyet kaydı açtırmasına ve beyanname vermesine gerek bulunmamaktadır. İstisna tutarının üzerinde konut kira geliri elde edilmesi halinde ise yıllık beyanname ile beyan edilen kira gelirinden istisna tutarının düşülmesi gerekmektedir.

 

Diğer taraftan  GVK. 21 /2. fıkrasına göre; Ticari, zirai veya mesleki kazancını yıllık beyanname ile bildirmek mecburiyetinde olanlar ile istisna haddinin (2013 için 3.200 TL nin üstünde ) üzerinde hasılat elde edenlerden, beyanı gerekip gerekmediğine bakılmaksızın ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarının gayri safi tutarları toplamı 103 üncü maddede yazılı tarifenin üçüncü diliminde ücret gelirleri için yer alan tutarı aşanlar (2013 için 94.000.-TL)  bu istisnadan faydalanamazlar.  

İstisna uygulaması sadece konut olarak kiraya verilen gayrimenkullerden elde edilen gelirler için söz konusudur. Örneğin, konut ve işyeri kira gelirinin birlikte elde edilip beyan edilmesi

halinde, istisna sadece konut kira gelirine uygulanır. İşyeri kira gelirine istisna uygulanmaz.

Kira gelirinin yanında ticari, zirai veya mesleki kazancını beyan etmek zorunda olanlar, istisnadan yararlanamazlar.

  • Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde, bu konuttan elde edilen kira gelirlerinin vergilendirilmesinde, her bir ortak için istisna ayrı ayrı uygulanacaktır.
  • Mirasın paylaşılmamış olması halinde, her bir mirasçı istisnadan ayrı ayrı yararlanacaktır.

Bir mükellefin birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde, istisna kira gelirleri toplamına bir defa uygulanacaktır.

 

KİRA GELİRİNİN TESPİTİNDE İNDİRİLECEK GİDERLER

 

Kira gelirinin vergilendirilmesinde, elde edilen gelirin safi tutarı iki farklı şekilde tespit edilebilmektedir.

·       Götürü Gider Yöntemi (Hakları kiraya verenler hariç)

·        Gerçek Gider Yöntemi

 

Götürü veya gerçek gider yönteminin seçimi, taşınmaz malların tümü için yapılır. Bunlardan bir kısmı için gerçek gider, diğer kısmı için götürü gider yöntemi seçilemez.

Götürü gider yöntemini seçen mükellefler, iki yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemine dönemezler.

 

  • Götürü Gider Yönteminde Gider İndirimi

 

Götürü gider yöntemini seçen mükellefler, kira gelirlerinden istisna tutarını düştükten sonra kalan tutarın % 25'i oranındaki götürü gideri gerçek giderlere karşılık olmak üzere indirebilirler. Hakları kiraya verenler, götürü gider yöntemini uygulayamazlar. (Örnek olarak, işyeri kira geliri ile birlikte hak kira geliri de elde eden mükellefler, verecekleri gelir vergisi

beyannamelerinde hak kira geliri yer aldığından dolayı gerçek gider yöntemini seçmek zorundadırlar.)

 

  • Gerçek Gider Yönteminde İndirilecek Giderler

 

Gerçek gider yönteminin seçilmesi durumunda, brüt kira geliri tutarından aşağıdaki giderlerin gerçek tutarları indirilebilir.

• Kiraya veren tarafından kiraya verilen gayrimenkul için ödenen aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri,

• Kiraya verilen malların idaresi için yapılan ve gayrimenkulün önemi ile orantılı olan idare giderleri,

• Kiraya verilen mal ve haklara ait sigorta giderleri,

• Kiraya verilen mal ve haklar dolayısıyla yapılan ve bunlara harcanan borçların faiz giderleri,

 

Konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkulün iktisap yılından(İş yeri kira gelirleri hariç)

itibaren 5 yıl süre ile iktisap bedelinin % 5'i (İktisap bedelinin % 5'i tutarındaki bu indirim, sadece ilgili gayrimenkule ait hasılata uygulanacak, indirilmeyen kısım gider fazlalığı sayılmayacaktır. 2008 yılından önce iktisap edilen konutlar için indirimden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.)

•Kiraya verilen mal ve haklar için ödenen vergi, resim, harç ve şerefiyelerle kiraya veren tarafından belediyelere ödenen harcamalara katılma payları,

• Kiraya veren tarafından kiraya verilen gayrimenkul için yapılan onarım

giderleri ile bakım ve idame giderleri,

• Kira ile tuttukları mal ve hakları kiraya verenlerin ödedikleri kiralar ve diğer gerçek giderler,

• Sahibi bulundukları konutları kiraya verenlerin kira ile oturdukları konut veya lojmanların kira bedeli, (İndirilmeyen kısım gider fazlalığı sayılmayacaktır.)

•Türkiye'de yerleşik olmayan mükelleflerin (Çalışma veya oturma izni alarak altı aydan daha fazla bir süredir yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları dahil), yabancı ülkelerde ödedikleri kira bedelleri Türkiye'de elde edilen kira gelirinden gider olarak indirim konusu yapılamaz.

• Kiraya verilen mal ve haklarla ilgili olarak sözleşmeye, kanuna veya ilama istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar.

 

İSTİSNA VE BEYAN SINIRI

 

2013 yılında konut olarak kiraya verilen gayrimenkullerden elde edilen gelirlerin 3.200 TL'si gelir vergisinden istisnadır. Buna göre örneğin, 2013 yılı içerisinde 3.000 TL konut kira geliri elde eden bir kişi bu gelirini beyan etmeyecektir.

 

2013 yılında işyerinden elde edilen kira geliri için ise 26.000 TL'lik bir beyan sınırı söz konusudur. Örneğin bir kişi kiraya verdiği işyerinden 2013 yılında 25.000 TL brüt gelir elde ettiyse ve bu gelir üzerinden ödemeyi yapan kiracı tarafından tevkifat (vergi kesintisi) yapıldıysa, bu gelir de beyan edilmeyecektir.

 

 

KİRA GELİRLERİ İÇİN ÖRNEK UYGULAMALAR

 

ÖRNEK -1-

 

Ahmet Bey, 2012 yılında alıp kiraya verdiğini konut için  2012 yılına ilişkin beyannamede gerçek gider yöntemini tercih etmiştir. Ücretli olarak çalışan Ahmet bey , 2013 yılında 60.000 TL'lik ücret gelirinin yanında söz konusu konuttan 12 aylık 24.000 TL  kira almıştır. Ahmet Beyin  2013 yılında indirimi kabul edilebilir türden gerçek giderleri toplamı 10.000 TL'dir.

Açıklama :

 

Ahmet Bey 'in 2013 yılında elde ettiği konut kira geliri 3.200 TL'lik istisna tutarından fazla olduğundan bu gelirin beyan edilmesi gerekmektedir.

Beyana tabi olsun olmasın 2013 yılında elde edilen gelirler toplamı olan (60.000 + 24.000 =) 84.000 TL, 2013 yılı için geçerli 94.000 TL'lik sınırı aşmadığından, kira gelirinin beyanı sırasında 3.200 TL'lik istisnadan yararlanılabilecektir.

 

Ahmet Bey ,2012 yılına ilişkin kira gelirini beyan ederken gerçek gider yöntemini seçmiş olduğundan, bu yıl gider yönteminin seçimi konusunda tamamen serbesttir. Gerçek veya götürü gider yöntemlerinden kendisi için avantajlı olan yönteme göre beyannamesini hazırlayabilir.

Gerçek gider yönteminin seçilmesi halinde, sadece istisna dışındaki gayrisafi hasılata isabet eden giderleri düşebilecektir.

Mükellefin gerçek veya götürü gider usulünü seçmiş olması halinde vergi matrahları ile ödenecek gelir vergisi tutarları aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:

 

Gerçek gider usulü seçildiğinde matrah  hesabı

 

 

   24.000-3.200

 

 

İndirilebilecek gerçek gider=

 --------------------      x

  10.000 =

8.666,66 TL

 

         24.000

 

 

 

 Konut kira bedeli (Gayrisafi hasılat)

24.000,00

 İstisna tutar (-)

  3.200,00

 Kalan (24.000 - 3.200)

 20.800,00

 İndirilebilecek gerçek giderler (-)

  8.666,66

 Gelir vergisi matrahı (1.600 - 7.736,84)

12.133,34

 Hesaplanan Gelir Vergisi

  1.891,67



Götürü gider usulü seçildiğinde matrah hesabı

 Konut kira bedeli (Gayrisafi hasılat)

24.000,00

 İstisna tutar (-)

  3.200,00

 Kalan (24.000 - 3.200)

 20.800,00

 İndirilebilecek götürü gider (24.000 x % 25) (-)

   6.000,00

 Gelir vergisi matrahı (20.800 - 6.000)

 18.000,00

  Hesaplanan Gelir Vergisi

   3.065,00

 

 

 

Ahmet Bey bu durumda kendisi için avantajlı olan GERÇEK GİDER yöntemine göre hesaplanan matrahı    olan  12.133,34 TL nı  beyan edecektir


ÖRNEK -2-

 

Bay (A)  2013 yılında tek işverenden stopaj yoluyla vergilendirilmiş brüt 90.000 TL ücret geliri ve konut olarak kiraya verdiği gayrimenkulden 8.000 TL kira geliri elde etmiştir. Bu kişinin başka bir geliri yoktur .Götürü gideri seçmiştir.

 

Açıklama:

 

2013 yılında tek işverenden elde edilen ve stopaj yoluyla vergilendirilmiş ücretinin , tutarı ne olursa olsun yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmez.

 

Konut kira geliri 2013 yılı için belirlenen 3.200 TL'lik istisna tutarından fazla olduğundan, bu gelirin beyan edilmesi gerekmektedir.

 

2013 yılında elde edilen toplam (90.000 + 8.000 =) 98 .000 TL'lik gelir, 2013 yılı için geçerli olan 94.000 TL'lik sınırı aştığından, konut kira gelirinin beyanında 3.200 TL'lik istisnadan yararlanılamayacaktır.

 

Kira gelirinin  beyanı ve matrah  hesabı

 

 Konut Kira Geliri

8.000

 İstisna tutar (-)

---

 Kalan tutar

8.000

 Götürü gider (8.000 x % 25) (-)

2.000

 Gelir vergisi matrahı (7.200 - 1.800)

6.000

Hesaplanan Gelir Vergisi

900

 

 

ÖRNEK -3-

 

Ali Bey,in 2013 yılında elde ettiği kira gelirleri, aşağıdaki gibidir. İş yeri kira gelirinden GV stopajı yapılmıştır. Götürü gider yöntemi seçilmiştir.

 

 Gelir türü

Brüt kira (TL)

Stopaj (TL) %20

Net kira (TL)

 Konut kira geliri

13.200

---

13.200

 İşyeri kira geliri

20.000

4.000

16.000

 Toplam

33.200

4.000

29.200



Açıklama:

 

Konut olarak kiraya verilen gayrimenkulden Bay (G)'nin 2013 yılında elde ettiği kira geliri, 3.200 TL'lik istisna tutarından fazla olduğundan beyan edilmesi gerekmektedir.

2013 yılında elde edilen gelirler toplamı olan 33.200 TL, 2013 yılı için geçerli olan 94.000 TL'lik sınırı aşmadığından, kira gelirinin beyanı sırasında 3.200 TL'lik istisnadan yararlanılabilecektir.


İşyerinden elde edilen stopaj yoluyla vergilendirilmiş (brüt) kira tutarı, 2013 yılı için 26.000 TL olarak belirlenmiş olan beyan sınırının altında kalmaktadır. Ancak işyeri kira gelirinin beyannameye dahil edilip edilmeyeceğinin tespiti sırasında, stopaj yolu ile vergilendirilmiş olan işyeri kira geliri (brüt) ile istisna sonrası kalan konut kira gelirinin toplamının dikkate alınması gerekmektedir. Buna göre (10.000 + 20.000 =) 30.000 TL, 2013 yılı için belirlenen 26.000 TL'lik beyan sınırını aştığından, konut kira geliri dolayısıyla verilen beyannameye, işyeri kira geliri de dahil edilecektir.

 

Gelirin beyanı ve ödenecek vergi hesabı

 

 Konut kira bedeli (Gayrisafi hasılat)

13.200

 İstisna tutar  (Konut için) (-)

  3.200

 İstisna sonrası kalan konut kira geliri (13.200 - 3.200)

10.000

 Brüt işyeri kira geliri

20.000

 Toplam GMSİ (10.000 + 20.000)

30.000

 Götürü gider (30.000 x % 25) (-)

  7.500

 Gelir vergisi matrahı (30.000 - 7.500)

 22.500

 Hesaplanan gelir vergisi

 

   3.965

 

 Yıl içerisinde kesinti yolu ile ödenen vergiler (tevkifat) (-)

   4.000

  İade alınacak  gelir vergisi (4.000 - 3.965)

        35

 

 

BEYANNAMENİN VERİLME ZAMANI VE ÖDEME

 

Mükelleflerin, 1 Ocak 2013 – 31 Aralık 2013 dönemine ait beyana tabi gayrimenkul sermaye iradı gelirleri için 2014 yılının MART ayının 1'inci gününden 25 inci günü akşamına kadar beyannamelerini vermeleri gerekmektedir. Beyanname verme süresinin son gününün resmi tatil gününe rastlaması halinde, tatilden sonraki ilk iş gününün tatil saatine kadar beyanname

verilebilir.

 

Beyanname; normal (adi) posta ile veya özel dağıtım şirketleri aracılığıyla gönderilirse, vergi dairesine ulaştığı tarihte, taahhütlü posta ile gönderilmiş ise zarfın üzerindeki postaya veriliş tarihinde verilmiş sayılır.

 

Beyanname, mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine verilecektir. Mükellefler normal olarak ikametgâhlarının bulunduğu yerin vergi dairesine bağlıdırlar. Beyana tabi geliri sadece gayrimenkul sermaye iradından ibaret olan mükellefler, istemeleri halinde vergi dairesinden alacakları kullanıcı kodu, parola ve şifreyi kullanmak suretiyle yıllık gelir vergisi beyannamelerini elektronik ortamda doğrudan kendileri gönderebilecekleri gibi elektronik

beyanname gönderme aracılık yetkisi almış meslek mensupları(SM- SMMM) aracılığıyla da gönderebileceklerdir.

 

Beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisi MART ve TEMMUZ aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenir. Hesaplanan vergi;

• Mükellefin bağlı bulunduğu vergi dairesine,

• Bağlı olunan vergi dairesindeki hesabın bildirilmesi şartıyla diğer vergi dairelerine,

• Tahsile yetkili banka şubelerine ödenebilir.(İnternet Bankacılığı dahil)



Bu yazı 6,565 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 7 Ağustos 2020 Bazı Hizmet Sektörlerin De Katma Değer Vergisi Oranları İndirildi
    • 1 Haziran 2020 Binek Otomobillerin Alışında Ödenen Vergilerin Durumu, Amortisman Uygulaması Ve Muhasebe Kaydı
    • 16 Mart 2017 İCRA DAİRESİNE YATIRILAN AVUKATLIK VEKALET ÜCRETLERİNDE VERGİLENDİRME VE BELGE DÜZENİ
    • 17 Şubat 2017 SAĞLIK ŞİRKETLERİNİN VERDİĞİ HİZMETİN KDV ORANI DÜŞÜRÜLDÜ KDV TEVKİFATI KALDIRILDI
    • 24 Mart 2016 ASGARİ ÜCRET DESTEĞİNİN MUHASEBE KAYDI
    • 27 Ağustos 2015 Sağlık Sektöründe KDV Tevkifatı
    • 2 Temmuz 2015 Değer Artış Kazancı Hesaplanması Ve Uygulaması
    • 29 Mart 2014 Aile Hekimliğinin Vergilendirilmesinde Son Durum
    • 25 Şubat 2014 2013 Yılı Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi Ve Konut İstinası Uygulaması
    • 25 Aralık 2013 01/01/2014 TARİHİNDEN İTİBAREN FATURA, BORDRO VE DİĞER BELGELERDE SİCİL NUMARASI YAZILMA ZORUNLULUĞU BAŞLAYACAK
    • 7 Aralık 2013 2013 Yılı Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi
    • 23 Ocak 2012 EMLAK ÜZERİNDEKİ VERGİLER VE YÜKÜMLÜLÜKLER
    • 29 Aralık 2011 Genel sağlık sigortasında gelir testi
    • 4 Temmuz 2011 AVUKATLARIN İCRA DAİRELERİNDEN TAHSİL ETTİKLERİ KAZANCIN VERGİLENDİRİLMESİ
    • 16 Haziran 2011 AVUKATLARIN İCRA DAİRELERİNDEN TAHSİL ETTİKLERİ KAZANCIN VERGİLENDİRİLMESİ
    • 9 Kasım 2009 Veraset Ve İntikal Vergisi Kanunu Uygulaması
    • 9 Ekim 2009 Şirket Ortağının Sahip Olduğu İşyeri İçin Kira Ödemesi Yoksa Ne Olacak?
    • 18 Ağustos 2009 Ödeme Kaydedici Cihaz (Yazar Kasa) Kullanımı
    • 28 Temmuz 2009 Özel Sağlık Kuruluşlarında Çalışan Doktorların Vergilendirilmesi, Pos Cihazı Bulundurma Ve Kullanma Zorunluluğu
    • 24 Nisan 2009 Emlak Vergisini Kimler Ödeyecek ? Kimler Ödemeyecek




    BİZE ULAŞIN: info@resulkurt.com
    TWİTTER/resulkurt34

    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    8,318 µs