İnternet Haber
Çalışma Yaşamı
Bünyamin Esen
27 Aralık 2013
OSGB Teşviki Nasıl Uygulanacak?
OSGB Teşviki Nasıl Uygulanacak?
Samsundan okurumuz Bilal YERKESEN soruyor: Bünyamin bey, ufak bir demir işleme atölyemiz var. Sekiz kişi çalışıyor yanımda. İş güvenliği için hizmet almamız lazımmış OSGBlerden. Nasıl yapacağız? Bu OSGBler çok pahalı çalışıyorlar. İşyeri doktoru ve güvenlik uzmanı tutacak halimiz zaten yok, on milyarca maaş istiyorlar. Devletin buna bir teşviki olacak diyorlar doğru mudur?
Sayın okurumuz, 2012 yılında çıkan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu sonrasında işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği alanında tarihi bir dönüşüm başladı.
Kanunun farklı işyerleri için kademeli olarak yürürlüğe girmesi planlandı.
Buna göre önümüzdeki Çarşamba gününden itibaren 6331 sayılı Kanunun iş sağlığı ve güvenliğine dair 6 ve 7 nci maddeleri, 50den az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için yürürlüğe girmiş olacak. Artık müfettişler denetim yaparsa bu işletmelere astronomik cezalar kesebilecek.
Ülkemizdeki işletmelerin çoğu küçük işletmeler. Yani bu demek ki işletmelerin yüzde 80i 1 Ocak itibariyle OSGBlerden hizmet satın almakla zorunlu olacak.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu küçük işletmelerin bu dönüşüm sürecinde ekonomik olarak desteklenmesi amacıyla teşvik de getirdi.
Peki OSGBlerden nasıl hizmet satın alacaksınız, devletin teşviki nasıl ve ne kadar olacak? Ayrıntılı olarak açıklayalım.
OSGBlerden Nasıl Hizmet Satın Alınır?
Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi kısaca OSGB Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yetkilendirilmiş özel şirketleri ifade ediyor.
Bakanlığın yetkilendirdiği bu şirketlerin sayısı şuanda Türkiye genelinde bin 100e yaklaşmış bulunmakta.
Bu şirketlerden hizmet almak için OSGB Hizmet Alım Sözleşmesi düzenlemek gerekiyor. Sözleşmenin örneği ise İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliğinde belirlenmiş.
Sözleşmede OSGBden kaç saat hizmet alınacağı ve diğer şartların belirlenmesi zorunlu.
Şunu unutmamak gerekir ki, OSGBden hizmet alınsa bile iş sağlığı ve güvenliğinden işveren sorumlu. Yani işyerinde bir kaza yada hastalık olursa devlet işvereni sorumlu tutuyor.
Ancak işverenin OSGB ile aralarında yaptıkları sözleşme gereğince özel hukuk hükümlerine göre tazminat hakları saklı.
OSGB Kurulmasının Şartları Neler?
OSGB kurulabilmesi ve hizmet sunulabilmesi için tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan en az bir işyeri hekimi, en az bir iş güvenliği uzmanı ve en az bir diğer sağlık personeli istihdam edilmesi zorunlu.
OSGBlerde tam süreli görevlendirilenler, başka bir OSGBde veya işyerinde aynı unvanla veya Bakanlıkça yetkilendirilen eğitim kurumlarında eğitici unvanıyla görev alamaz.
Her bir işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının her bir çalışana ayırması gereken zaman belirli, bundan fazla çalışması mümkün değil.
OSGBler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından yetki almadan çalışamıyor.
Bu yüzden gerek OSGBnin gerekse de işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı gibi kişilerin yetkili ve belgeli olup olmadığına dikkat etmek gerek.
Belgesiz ve Bakanlığın İSG-KATİP programı üzerinden tanımlanmamış bir firmadan hizmet alırsanız bu denetime gelecek İş Müfettişleri tarafından geçerli kabul edilmiyor.
Hangi İşyerlerine Devlet Tevşiki Var?
6331 sayılı Kanun iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin desteklenmesi amacıyla küçük işletmeler için teşvik düzenlemesini getirmiştir.
Bu konu ile ilgili Yönetmelik geçtiğimiz Salı günü çıktı.
Buna göre teşvikten Kamu kurum ve kuruluşları hariç 10 kişiden az çalışanı bulunanlardan, çok tehlikeli ve tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri faydalanabiliyor.
Ancak, Bakanlar Kurulu, ondan az çalışanı bulunanlardan az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin de faydalanmasına karar verebilme yetkisine sahip.
Halen Bakanlar Kurulunun bu yetkisini kullanmadığını belirtelim. Yani az tehlikeli işlere teşvik henüz yok.
10dan Az Çalışanı Olanlar Kimler?
Yönetmeliğe göre 10dan az çalışan olduğunun tespitinde işyeri değil işverenin tüm çalışanları dikkate alınıyor.
Türkiye genelinde ayni işverenin 4/1-alı yani eski tabirle SSKlı tüm çalışanlarının sayısının 10dan az olması lazım.
Bunun Kanuna aykırı olduğunu söylemek lazım. Zira 6331 sayılı Kanun işyeri mantığını getirirken, yönetmelik işverene bazlı bir değerlendirme yapıyor. Bu ise çelişkili bir durum.
10 çalışanın hesabında İşyerinde çeşitli nedenlerle ay içinde çalışması bulunmayan ve ücret ödenmeyen sigortalılar toplam çalışan sayısına dahil ediliyor.
Ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar da sigortalı sayısına dahil edilmekte.
Aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler çalışanlar ise dikkate alınmıyor.
Teşvik, Prim Teşviği Gibi SGK Tarafından Ödenecek
OSGBlerden hizmet alımı için uygulana bu teşvik, iş kazası ve meslek hastalığı bakımından kısa vadeli sigorta kolları için toplanan primlerden kaynak aktarılmak suretiyle, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından finanse edilecek.
SGK, teşvikten faydalanacak işverenlere sağlanan teşvik bedelini, üçer aylık dönemler halinde hesaplayacak.
Dönem sonundaki tutarlar takip eden ikinci ayın sonunda işveren ödenecek.
Örneğin Ocak ayında OSGB hizmeti alan bir işyerinin teşvik tutarı Mart ayı sonunda hesaplanacak, Mayıs ayı sonunda da ödenecek.
İşverenin SGKya prim borcu varsa bu para nakit olarak ödenmeyecek, prim borçlarından mahsup edilerek düşecek.
Ocakta ödenen bedelin işverene beş ay sonra Mayıs ayında verilmesi ciddi bir gecikme demek.
Kayıtdışı Çalıştıran Üç Yıl Teşvik Alamayacak
Teşvikten yararlanmak için kayıtdışı çalıştırmamak önemli bir şart.
Ayrıca her aya ait aylık prim ve hizmet belgelerini SGKya yasal süresi içerisinde vermek gerekiyor.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve diğer mevzuat gereğince yapılan kontrol ve denetimlerde; istihdam ettiği kişilerin sigortalılık bildiriminde bulunmadığı tespit edilen işverenlerden, tespit tarihine kadar yapılan ödemeler yasal faizi ile birlikte Sosyal Güvenlik Kurumunca tahsil edilecek.
Dahası bu işverenler sağlanan bu Devlet desteğinden tespit tarihinden itibaren 3 tam yıl uzaklaştırılacak.
Teşvik Ne Kadar?
Ondan az çalışanı bulunan işverenlere sağlanacak iş sağlığı ve güvenliği hizmet bedelleri işyerinin tehlike sınıfı ve SGKya bildirilen sigortalı sayısı ile sigortalıların çalıştıkları gün sayısı esas alınarak her bir işyeri için ayrı ayrı tespit edilecek.
Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için sağlanacak iş sağlığı ve güvenliği hizmet bedelinin sigortalı başına günlük miktarı 16 yaşından büyük sigortalılar için belirlenen prime esas kazanç alt sınırının günlük tutarının sırasıyla %1,4 ve %1,6sıdır.
Yeni asgari ücret henüz belirlenmedi. Ancak mevcut asgari ücretin artış beklentisine göre hesap edecek olursak bu şu demek:
Ay boyunca çalışan bir sigortalı başına eğer işyeri tehlikeli sınıfta ise 16-17 TL, eğer işyeri çok tehlikeli sınıfta ise 17-19 TL arasında bir bedelin Devletçe karşılanacak.
Bu Yeterli Bir Bedel mi?
Peki, devletçe sağlanan bu teşvik tutarı küçük işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sağlanması için yeterli olacak mı?
Yeterli mi, elbette ki çok yetersiz.
Küçük işletmelerin yüksek maliyetler gerektiren OSGBlerden hizmet satın alması sürecinin daha iyi desteklenmesi gerekiyor.
Zira ülkemizdeki iş kazalarının büyük çoğunluğu bu tür küçük ve orta ölçekli işyerlerinde oluyor. Kurumsal yani binlerce çalışanı olan firmalarda zaten iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin uygulanması oranı yüksek.
Yani küçük işyerlerinin bu dönüşüm sürecinde daha iyi desteklenmesi lazım ki her yıl ülkemizde 80 bin iş kazası görmeyelim.
Maliyeti eski parayla milyarlara yeni parayla binlerce liraya varan hizmet için 15 Liralık teşvik oldukça yetersiz. Üstelik bu teşvik bedeli beş ay gecikmeli veriliyor.
Ancak bunu bir başlangıç kabul etmek gerek. Umarız ki yetkililer süreç içerisinde teşviki arttıracak ve iş sağlığı ve güvenliğinin küçük işyerlerinde çalışanlar için de bir lüks olmaktan çıkartacak adımları atacaktır.
Bu yazı 3,655 defa okundu.
Diğer köşe yazıları
Tüm Yazılar
-
20 Temmuz 2023
Vergilendirmede delilin hukuka uygunluğu
-
25 Ağustos 2020
İş yeri kiralarında yenilikler - 2
-
5 Ağustos 2020
Boşta geçen günler emeklilik sağlamaz
-
8 Ağustos 2016
Şehit yakınlarına kadro nasıl verilecek?
-
1 Ağustos 2016
Devlet darbe mağdurlarına sahip çıkıyor
-
20 Haziran 2016
SGK teşviklerinden nasıl yararlanırsınız?
-
13 Haziran 2016
Yurt dışı borçlanmasıyla erken emeklilik
-
30 Mayıs 2016
Hangi çalışanların ücreti bankadan ödenecek?
-
23 Mayıs 2016
SGK günleriniz başkasına yattıysa
-
16 Mayıs 2016
Emekli maaşınızı nasıl arttırırsınız?
-
6 Mayıs 2016
Emekli maaşınızda kesinti olursa ne yaparsınız?
-
2 Mayıs 2016
Ödenen GSS primleri geri verilecek mi?
-
28 Nisan 2016
Gençlerin GSS borcu nasıl silinecek?
-
19 Nisan 2016
Hamileyi işe almayan patron yandı!
-
18 Nisan 2016
Sigortasız çalışan ne yapmalı?
-
15 Nisan 2016
Gizli işsizliğe dikkat!
-
11 Nisan 2016
Kıdem tazminatı almanın ipuçları
-
7 Nisan 2016
Emeklilik yaşı nasıl hesaplanır?
-
6 Nisan 2016
Memurlar nasıl mazeret izni alabilir?
-
8 Ocak 2016
Deneme süresinde sigortasız çalıştıran yandı!
Yorumlar
+ Yorum Ekle