Memur artıyor işçiler azalıyor

Memur artıyor işçiler azalıyor

Milliyet

Son günlerde kadro talepleri sürekli gündemde tutuluyor. Türkiyede seçimlerin kısa aralıklarla peşi sıra gelmesi devlette kadro taleplerinin şiddetini artırıyor.

Gerek taşeron çalışanları gerekse 4/Clilerin kadroya geçme istekleri ilk olarak kamu maliyesinin engeline takılıyor. Diğer yandan bu yöndeki talepler yeterince memur var söylemiyle karşılaşıyor.

Aslında her iki tarafında haklı gerekçeleri var, ancak ekonomik imkânlar kadro taleplerinin önünü kesiyor.

Acaba ülkemizde gerçekten devlette çalışan kişi sayısı fazla mı? Bu konuda bir değerlendirme yapabilmemiz için gelişmiş ülkelerde durum nedir, bunu görmemiz gerekiyor. Ayrıca il bazındaki kamu çalışanı sayılarını o ilin nüfusuyla orantılı olarak değerlendirmek de önemli.

550 bin yeni memur

Şu anda Devlet Personel Başkanlığı verilerine göre memur sayımız 2 milyon 150 bin kişiye yaklaşmış durumda. Bu sayı yıllar itibariyle incelendiğinde sürekli artmış. 2003 yılında memur sayısı 1 milyon 603 bin kişiydi. Yani 10 yıllık dönemde memur sayısında toplam 550 bin kişilik, yani yaklaşık yüzde 30luk bir artış meydana gelmiş.

Konuyla ilgili bir başka ilginç veri de memur sayısındaki artışın son yıllarda, özellikle küresel krizin etkilerini gösterdiği 2009 yılından itibaren hızlı artış trendine girmiş olması. 2009dan bu yana memur sayısı 390 bin kişi artmış. Yani küresel krizin yaşandığı 4 yılda memur sayısında yüzde 20 oranında artış olmuş. Kriz yıllarında bile ülkemiz için önemli büyüme rakamlarının yakalanmış olmasının bu sonuçta etkisi olduğu muhakkak.

En önemli neden özelleştirme

Son 10 yıllık dönemde memur sayısının aksine devlette işçi statüsünde çalışanların sayısı 2003te 338 bin iken 2013 yılında 159 bine gerilemiş. Bu azalışın önemli sebebi, özelleştirmeler. Sözleşmeli personel sayısı da 10 yılda azalmış.

İllere göre memurlara baktığımızda en çok memur Ankarada. Kamu kurumlarının birçoğunun başkent Ankarada bulunması nedeniyle bu durum normal. Ankarada nüfusun yüzde 6.7si memur.

Dolayısıyla şehrin ekonomik hareketliliğini de memurların tercihleri belirliyor. Diğer illerimizde de il nüfusunun yüzde 3ü kadar memur bulunduğunu görüyoruz. Zonguldak gibi kamu işletmelerinin yoğun olduğu illerde ise memur sayısının nüfusa oranını daha yüksek.

Memur sayısı bizde fazla mı?

OECD verilerine göre bir kamu çalışanı Avusturyada ortalama 18, Kanadada ve Fransada 12, Almanyada 18, ABDde 13 kişiye hizmet verirken, Türkiyede 2 milyon 584 bin kamu çalışanı var. Buna göre, her 1 kamu çalışanına yaklaşık 29 kişi düşüyor.

OECD ülkelerindeki kamu görevlisi istihdamına baktığımızda Türkiyedekinden daha yüksek oranları görüyoruz. İşgücüne oranla en yüksek kamu görevlisi oranı Norveçte.

Norveçi Danimarka, İsveç ve Finlandiya izliyor.

İskandinav ülkelerinde kamu istihdamı bir istihdam politikası olarak kullanılıyor. OECD ortalaması ise yüzde 15. Yani OECD ülkelerinde iş arayan veya çalışmakta olan her 100 kişiden 15i kamu görevlisi.

Türkiyede toplam çalışanların, içerisindeki kamu görevlisi oranı yüzde 11. Bu oran OECD ortalamasının altında. OECD içerisinde en düşük oranın Yunanistanda görülmesi ise ilginç bir detay. Yunanistan kamu görevlisi sayısının az olduğu bir ülke olmasına karşın kamu maliyesinin önemli açıklar verdiği bir ülke.

Bütçeden memurun aldığı pay ne kadar?

Kamu görevlilerine ödenen maaşların gayri safi yurt içi hâsıla içerisindeki oranına bakıldığında en yüksek maaşların, memur sayısının en yüksek olduğu İskandinav ülkelerinde ödendiğini görüyoruz. Danimarka, Norveç, Finlandiya gibi ülkelerde gayri safi yurt içi hâsıla içerisinde memur maaşlarının payı oldukça yüksek. Memur maaşlarının en düşük seviyede olduğu ülkeler arasında ise Almanya ve Japonya var. Türkiye memur maaşlarının gayri safi yurt içi hâsıla içerisindeki oranı konusunda OECD ortalamasının altında orta seviye ülkeler arasında yer alıyor.

Kur artışı memur maaşını vurdu

Son günlerde kurdaki yükselişler etkisini arttırınca, döviz fiyatlarıyla ödeme araçlarını mukayese etmek yaygın hale geldi. Türkiye Kamu-Sen Ar-Ge Merkezinin araştırması, memur maaşlarının son bir yılda dolar karşısında yüzde 15; euro karşısında yüzde 16 eridiğini ortaya koydu. Kamu -Sen son günlerde yaşanan gelişmeler nedeniyle Avrupa ile Türkiyede memur maaşları arasındaki farkın 2,5tan 3 kata çıktığını bu araştırmayla ifade ediyor.

Araştırmaya göre; şu anda satın alma gücü paritesine göre eşitlendiğinde Avrupada ortalama memur maaşı 2000 euro; cari olarak ise 3000 euro civarında. Türkiyede ise ortalama rakam 683 euro seviyesinde.

Bu yazı 2,793 defa okundu.

Yorumlar

+ Yorum Ekle

kapat

Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.