Milliyet Gazetesi
Cem Kılıç
6 Nisan 2014
3 bin eve temizlikçi kadın cezası kesildi
3 bin eve temizlikçi kadın cezası kesildi
SGK?evdeki sigortasız çalışan denetimlerinde üç büyük kente yoğunlaştı. 3 bine yakın eve 15 milyon TL ceza kesti. En çok ceza çıkan semtler İstanbulda Kadıköy, Sarıyer, Beşiktaş, Ankarada ise Çankaya ile Keçiören oldu
Evlere temizlik veya çocuk ile yaşlı bakımı için gelenlerin sigortalanması gerektiğini daha önce pek çok kez gündeme getirdik. Geçen yılın sonunda SGK bu konudaki denetimlere tam gaz başlamıştı.
Temizlik, çocuk bakımı, yaşlı bakımı gibi işler için düzenli olarak bir kişi ile anlaşılması, tam anlamıyla bir iş ilişkisi demek. Bu da sigortalılık ilişkisi doğurmuş oluyor. Dolayısıyla bu sigortalılık ilişkisinin bir gereği olarak, ev hizmetlerinde çalışanların sigortalanması ve sosyal güvenlik haklarının teminat altına alınması şart.
15 milyon TL ceza
Denetimler üç büyük şehirde yapıldı. İstanbul, Ankara ve İzmirde toplam 15 milyon TLye yakın idari para cezası kesildi.
İstanbulda sigorta denetmenleri 1.630 idari para cezası tutanağı tuttular. İstanbuldaki cezaların yoğunlaştığı semtler Kadıköy, Sarıyer ve Beşiktaş bölgesi olarak sıralandı. Kadıköyde 1.000 civarında meskene bu ceza yazılırken, 630 ceza tutanağı da Sarıyer ve Beşiktaştaki evlere yazıldı. Ankarada ise 600e yakın eve ceza kesilmiş. Cezaların yoğunlaştığı semtler Çankaya ve Keçiören. İzmirde de Ankaraya yakın sayıda ceza kesilmiş durumda.
Komşuları ihbar etti
Denetimlerin yaklaşık yüzde 20lik bölümü komşu ya da akraba şikâyetleri sonucunda gerçekleşmiş. Aynı apartmanda oturup da birbirine husumeti olan komşular birbirlerini ele vermeye başlamışlar.
Bir apartmandaki park kavgası yüzünden, yine o apartmanda üç evde kaçak sigortalı tespiti yapılmış, birbirlerine kızan komşular SGKya ihbarda bulunmuş. Sigorta denetmenleri gittikleri evlerde ev sahiplerinin bizi kim ihbar etti sorusuyla sıkça karşılaştıklarını ifade ediyor.
Diğer yandan, cezaların yaklaşık yüzde 30u, evdeki kadını sigortalı yapması gerektiğini bizim gibi konunun uzmanı yazarların yazılarını okuduktan sonra öğrenip kendi kendilerini ihbar edenlere yazılmış. Yani yüklü cezalardan korkan kişiler kendi kendilerini ihbar etmişler ve hem geçmişe dönük sorumluluklarını yerine getirerek bu yükten kurtulmuş, hem de bundan sonrası için gerekli işlemleri yaptırarak başlarının belaya girmemesine mani olmuşlar. Ev sahiplerini bu noktaya getiren en büyük etken ise cezaların yüksekliği.
Hane başına ceza 29 bin TLyi buldu
Evdeki temizlikçinin veya bakıcının SGKya bildirilmediği tespit edildiği gün kesinleşen ceza tutarları şunlar...
* İki asgari ücret tutarında idari para cezası temizlikçinin sigorta girişi yapılmadığı için.
* Bir asgari ücret tutarında idari para cezası işyeri SGK ya bildirilmediği için.
* İki asgari ücret tutarında idari para cezası sigortalının aylık prim ve hizmet belgesi verilmediği için.
Böylece toplamda 5 asgari ücret idari para cezası kesilmiş oluyor. Bu da 5.355 TL idari para cezasının ödenmesi gerektiği anlamına geliyor. Ayrıca aykırılığın devam ettiği her ay için, 2 asgari ücret tutarındaki idari para cezası uygulanıyor.
Örneğin bir yıldır evindeki temizlikçiyi sigortasız olarak çalıştıran kişiye, ilk ay 5 asgari ücret takip eden 11 ay için 2 asgari ücret idari para cezası uygulanıyor. Dolayısıyla yıl bazında toplam 28.917 TL idari para cezası uygulanması söz konusu. Bu tutara sigorta primleri ve gecikme zamları da eklendiğinde ceza miktarı daha da yükseliyor.
Bir yıl boyunca haftada bir gün eve temizliğe gelen kadının sigortasız çalıştırılmış olması halinde yaklaşık 29 bin TL idari para cezası ve 5 bin TL sigorta primi ödenmesi gerekiyor. Dolayısıyla, sürekli tedirgin olarak acaba bir gün benim de kapım çalınır mı? endişesiyle yaşamak yerine, SGKya gerekli bildirimleri ve ödemeleri yapmakta fayda var.
Evler, işyeri oluyor!
1 İlk olarak bağlı olduğunuz SGK merkezine giderek işyeri bildirgesi vermeniz gerekiyor. Bu bildirge verilirken, eviniz işyeri olarak gösterilecek ve bir işyeri numarası alacaksınız. Ayrıca yine SGK işlemlerinizi elektronik ortamda yapabilmek için de şifre almanız gerekiyor.
2Daha sonra bu şifreyi kullanarak evde çalışan kadının işe başladığı tarihten itibaren bir ay içerisinde işe giriş bildirgesini SGKya vermeniz gerekiyor.
3Bu işlemler tamamlandıktan sonra, her ayın aylık prim ve hizmet bildirgesini şifrenizi kullanarak, bir sonraki ayın 23ü akşamına kadar elektronik ortamda SGKya ileteceksiniz. Bu bildirgede evinizde çalışan kadının ay içerisinde kaç gün çalıştığı, ne kadar ücret aldığı bilgileri yer alacak. Ancak bu noktada hemen belirtelim evinizde çalışan kişi her gün gelmiyorsa, haftanın sadece belli günleri sizde çalışıyorsa, bu sefer çalışanla aranızda part-time çalışma sözleşmesi düzenlemeli ve bunu elden vermelisiniz.
Görüldüğü gibi, mevcut kurallara göre evde düzenli çalışan gündelikçiyi sigortalatmak, ne yazık ki hiç de kolay değil. Neredeyse bu iş için bir muhasebeciye ihtiyaç var. Özellikle yaşlı ev sahipleri çok zor durumda. SGK nezdinde yapılması gerekenlerin farkında olup da, sırf bu karmaşık prosedürlerle uğraşmamak için, sürekli erteleyen ve bu yüzden cezayla karşılaşan birçok kişi var.
Fransa örneği...
SGK bu konuda hem çalışanları, hem işverenleri rahatlatacak bir çözüm için dünya örneklerini araştırdı. Özellikle Fransadaki çözümün Türkiye için de uygun olduğu görüşü oluştu. Fransada 1991 yılından itibaren ev hizmetlerinde personel çalıştıran hanelere vergi indirimi uygulanıyor. 2006 yılında istihdam çeki düzenlemesi hayata geçirildi. Bu çek ile ev hizmetlerinde personel çalıştıracak veya bir günlüğüne gündelikçi çalıştıracak kişiler bu çeklerden edinerek hizmet karşılığı eve gelen gündelikçiye bu çeki veriyor. Bankada bozdurulan bu çekin bir kısmı gündelikçiye para olarak verilirken, belli bir miktarı da onun adına sosyal güvenlik primi olarak sosyal güvenlik kurumuna yatırılıyor. Fransa modelindeki kolaylık ne yazık ki, şu anki mevzuat çerçevesinde Türkiye için söz konusu değil. Ancak SGKnın acilen bu konuda bir adım atması ve tedirgin ev sahiplerini rahatlatacak, aynı zamanda çalışanların hakkını koruyacak bir formülü devreye sokması şart.
Bu yazı 3,042 defa okundu.
Diğer köşe yazıları
Tüm Yazılar
-
22 Nisan 2024
Geride kalanlara aylık bağlanması
-
15 Nisan 2024
Buluş yapan işçi bedelini nasıl alır?
-
12 Nisan 2024
Yıllık izinle ilgili her şey
-
9 Nisan 2024
Aralıklı çalışmada yıllık izin hakkı
-
8 Nisan 2024
Aralıklı çalışmada kıdem tazminatı
-
6 Nisan 2024
Bayram sonrası telafi çalışması
-
3 Nisan 2024
Yaşlılık yüküne yeni çözüm gerek
-
29 Mart 2024
Fazla çalışmanın ispatı
-
25 Mart 2024
Yoksulluk ve zorla çalıştırma
-
22 Mart 2024
Özel güvenlik ilgi bekliyor
-
18 Mart 2024
Yemek yardımı neden önemli?
-
15 Mart 2024
Ramazanda çalışma hayatı
-
11 Mart 2024
İş sözleşmesi ve işyeri devri farklı
-
8 Mart 2024
Çocuk hakları
-
2 Mart 2024
Dışarıdan primle memur emekliliği
-
26 Şubat 2024
Haftalık çalışma süresi kısalır mı?
-
23 Şubat 2024
Sosyal hareketlilik ve gelir eşitsizliği
-
19 Şubat 2024
Emeklilik için doğum borçlanması
-
16 Şubat 2024
Dövizle ücretin sınırları neler?
-
12 Şubat 2024
Kıdem tazminatı tavanı arttı
Yorumlar
+ Yorum Ekle