İnternet Haber
Çalışma Yaşamı
Bünyamin Esen
20 Haziran 2014
Emeklilikte Kadınlara Pozitif Ayrımcılık Var
Emeklilikte Kadınlara Pozitif Ayrımcılık Var
İnternethaber.com
Erzurumdan okurumuz Elif Türkoğlu soruyor: Bünyamin bey, iki oğlum var. Biri üniversitede okuyor. Biri ise down sendromlu. Oğlumdan dolayı erken emekli olabiliyor muyum? Ne yapmam lazım? Özürlü bakım aylığı alabilir miyim?
Sayın okurum, 2008 yılında yürürlüğe konulan sosyal güvenlik reformu kadınlar ve engelliler gibi dezavantajlı kesimlere dönük çeşitli düzenlemeler yaptı.
Bazı kesimlerce iddia edilenin aksine sosyal güvenlik ve sosyal koruma sistemlerimizde son on yılda önemli pozitif düzenlemeler yapıldı, yeni haklar getirildi.
Bunlardan birini de kadınlara belirli şartlarda sağlanan erken emeklilik hakkı oluşturuyor.
Bu kapsamda, özürlü çocuğu olan annelerin erken emekli olabilmeleri için düzenleme yapılmış bulunmakta. Sosyal güvenlik reformu ile getirilmiş olan bu hak kadın sigortalılara getirilmiş bir pozitif ayrımcılık niteliğinde.
Başkasının sürekli olarak bakımına muhtaç çocuğu olan erkek sigortalıları kapsamıyor.
Peki, kadın sigortalılara getirilmiş bu hak neyi kapsıyor, nasıl yararlanılabilir? Ayrıntılı olarak açıklayalım.
Engelli Çocuğu Olan Kadınlar
Erken emeklilik hakkı emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılara 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile getirilmiş bulunan bir hak.
Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl çocuğu bulunan anneler erken emekli olabiliyorlar.
Bu durumda olan kadın sigortalıların, sosyal güvenlik reformunun yürürlüğe girdiği tarih olan 01.10.2008 tarihi sonrasındaki prim ödeme gün sayılarının dörtte biri prim ödeme gün sayılarına ekleniyor.
Başka bir ifade ile yılda 360 gün çalışan bir kadın sigortalı 360 gününe ilave olarak 90 gün daha sigorta günü kazanıyor.
Dahası eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de düşülüyor. Bu şekilde dört yılda bir yaş daha erken emekli olunabiliyor.
Örneğin 01.10.2008 sonrasında dört yıl bu şekilde çalışan kadın sigortalının emeklilik yaş şartı örneğin 48 ise 47ye düşüyor.
Tüm Sigortalı Kadınlar Yararlanabilir
Bu hak, gerek sosyal güvenlik reformu öncesinde işe girmiş eski sigortalıları gerekse de sonradan işe girmiş kadınları kapsıyor.
Ancak ilave gün hakkı ancak reform sonrasındaki çalışmalara uygulanıyor, 01.10.2008 öncesindeki çalışmalara yürütülmüyor.
Sigortalı kadının evli, bekâr veya dul olması da erken emeklilik hakkından yararlanmasına etki etmiyor.
Önemli olan sigortalının kadın olması, engelli bir çocuğunun bulunması ve çocuğun engelinin başka birinin sürekli olarak bakımına muhtaç olmasına neden olduğunun tespit edilmiş bulunması. Bu üç koşulu sağlayan kadınlar bu haktan yararlanabiliyor.
Bu koşulları sağlayan birden fazla özürlü çocuğu bulunan anneler ise haktan yalnızca bir kez yararlanabiliyor, mükerrer olarak yararlanma imkânı yok.
Sağlık Kurulu Raporu Almak Gerek
Engelli çocuğu olan anneler bu haktan otomatik olarak yararlanamıyor.
Bunun için malul çocuklar hakkında SGKnın belirlediği ve yetkilendirdiği hastanelerden sağlık kurulu raporu almak gerekiyor.
Bu şekilde alınan raporlar SGK Sağlık Kuruluna gönderiliyor.
SGK sağlık kurulunca da çocuğun malul olduğu ve başka birinin sürekli olarak bakımına muhtaç durumda olduğu tespit edilir ise kadın sigortalılar erken emeklilik sağlayan prim günü eklenmesi ve bu eklenen sürenin yaş şartlarından düşülmesi hakkına kavuşuyor.
Eğer SGK sağlık kurulunun verdiği rapor olumsuz ise bu rapora karşı SGK Yüksek Sağlık Kuruluna itirazda bulunmak mümkün.
Rapor SGK Yüksek Sağlık Kurulunca da olumsuz çıkar ise bu kez, mahkemeye başvurmak gerekiyor. Mahkeme Adli Tıp Kurumu ve Adli Tıp Kurumu Genel Kurulunda alınacak rapora göre işlem tesis ediyor.
Özürlü çocuğu bulunan annelerin erken emeklilik hakkından yararlanmak için SGKya başvurması gerekiyor.
SGKnın bu tür başvuruları nasıl değerlendireceğine dair usuller 2013/34 sayılı Maluliyet Tespit İşlemleri Genelgesinde açıklanmış bulunmakta.
Başvuru için bir şekil şartı yok. Başvurunun başkasının sürekli bakımına muhtaç çocuğu bulunduğu ve bu konunun tespit edilmesi için hastaneye sevk edilmesini talep eden bir dilekçe ile yapılması mümkün.
5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihi dikkate alınarak, çocuğun hangi tarih itibariyle başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olduğunun tespit edilmesinin istenmesi halinde; bu tarihin (kadın sigortalının işe giriş tarihi ile çocuğun doğum tarihinin) dilekçede ve üst yazıda belirtilmesi gerekiyor.
Bu yazı 2,536 defa okundu.
Diğer köşe yazıları
Tüm Yazılar
-
20 Temmuz 2023
Vergilendirmede delilin hukuka uygunluğu
-
25 Ağustos 2020
İş yeri kiralarında yenilikler - 2
-
5 Ağustos 2020
Boşta geçen günler emeklilik sağlamaz
-
8 Ağustos 2016
Şehit yakınlarına kadro nasıl verilecek?
-
1 Ağustos 2016
Devlet darbe mağdurlarına sahip çıkıyor
-
20 Haziran 2016
SGK teşviklerinden nasıl yararlanırsınız?
-
13 Haziran 2016
Yurt dışı borçlanmasıyla erken emeklilik
-
30 Mayıs 2016
Hangi çalışanların ücreti bankadan ödenecek?
-
23 Mayıs 2016
SGK günleriniz başkasına yattıysa
-
16 Mayıs 2016
Emekli maaşınızı nasıl arttırırsınız?
-
6 Mayıs 2016
Emekli maaşınızda kesinti olursa ne yaparsınız?
-
2 Mayıs 2016
Ödenen GSS primleri geri verilecek mi?
-
28 Nisan 2016
Gençlerin GSS borcu nasıl silinecek?
-
19 Nisan 2016
Hamileyi işe almayan patron yandı!
-
18 Nisan 2016
Sigortasız çalışan ne yapmalı?
-
15 Nisan 2016
Gizli işsizliğe dikkat!
-
11 Nisan 2016
Kıdem tazminatı almanın ipuçları
-
7 Nisan 2016
Emeklilik yaşı nasıl hesaplanır?
-
6 Nisan 2016
Memurlar nasıl mazeret izni alabilir?
-
8 Ocak 2016
Deneme süresinde sigortasız çalıştıran yandı!
Yorumlar
+ Yorum Ekle