Şişirilmiş bordroyla kredi artık bir hayal

Şişirilmiş bordroyla kredi artık bir hayal

Milliyet

SGK kayıtdışı istihdam konusunda vidaları sıkmaya devam ediyor. Son beş yıldır kayıtdışıyla mücadelede önemli adımlar atıldı ve sonuçta kayıtdışı istihdamda yüzde 15lik düşüş yaşandı. Ancak kayıtdışılık sorunu halen devam ediyor. Şimdi SGK kayıtdışı konusunda çemberi biraz daha daraltıyor ve çapraz denetimin kapsamını genişletiyor.

Aslında kayıtdışı istihdam aslında çoğu zaman bir çaresizlik olarak gerçekleşiyor. İşsiz kalmamak için kayıtdışı istihdam tercih ediliyor. Sosyal yardımları kaybetmemek için de kayıtdışı çalışmak, devletin kaynaklarının kullanılamaması ve gerçekten hak edenler için daha fazla sosyal yardım yapılamaması sonucunu doğuruyor. Dolayısıyla kayıtdışı ile ciddi anlamda mücadele etmek çalışanlar ve devletin çıkarlarını korumak anlamına geliyor.

İşverenler de kayıtdışı istihdamdan şikâyet ediyorlar. Çünkü dürüst sigorta yapan, çalışanın ücretini SGKya gerçek ücretinden bildiren işveren karşı dükkanda sigortasız işçi çalıştırana oranla yüksek maliyetlere katlanıyor ve haksız rekabete maruz kalıyor. Bu nedenle işverenler de kayıtdışı istihdamın engellenmesinden yana.

10 yılda yüzde 15 düşüş var

2004te yüzde 50 olan kayıtdışı istihdam oranı, Mayıs 2014te yüzde 36,6ya geriledi.

Kayıtdışı istihdam kadar önemli bir diğer sorun kayıt içinde kayıtdışılık olarak adlandırabileceğimiz, çalışanların SGKya gerçek ücretleri üzerinden bildirilmemesi durumu.

Bu durum çalışanlar açısından çok büyük mağduriyetlere neden oluyor. Emekli olunacağı zaman çalışanlar bir bakıyor ki, SGK çok düşük bir emekli maaşı bağlamış. Bunun nedeni işverenin işçilerini SGKya gerçek ücretleri üzerinden değil, çoğu kez asgari ücret üzerinden bildirmesi.

Aynı şekilde başına bir iş kazası gelen ve sürekli iş göremezlik geliri bağlanan bir çalışan, gelirin gerçek ücreti üzerinden hesaplanmaması nedeniyle mağdur oluyor.

Bu nedenle SGK meslek kodu uygulamasını hayata geçirdi. Çalışanlar SGKya bildirilirken belirlenmiş meslek kodlarını kullanıyorlar.

Örneğin işveren şantiyede çalışan bir makine mühendisini meslek koduyla birlikte SGKya bildiriyor. SGK bu kod için belirlenmiş en düşük ücret seviyesini kontrol ediyor. Mühendisler için 2.800 TLnin altında prime esas kazancı SGK inandırıcı bulmuyor. Aynı şekilde özel hastanelerde uzman doktoru 8.300 TLnin, hemşireyi 3.150 TLnin altında bildirenlere SGK otomatikman denetim gerçekleştiriyor. Bu şekilde gerçek ücret üzerinden prime esas kazanç bildirilmesi sağlanıyor.

Çapraz denetim yaygınlaştı

SGK kayıtdışıyla mücadele yöntemlerine bu ayın başında bir yenisini ekledi. Kamuda gerçekleştirilen pek çok işlemde ayrıca özel sektörde ve bankalarda kredi çekiminden tutun hesap açmaya kadar pek çok noktada kayıtdışı istihdam kontrol edilecek. Dahası pek çok kurum SGK ile bilgi paylaşımında bulunacak ve denetimin kapsamı genişleyecek.

Bordrolarla oynama yok!

Ticari kredi niteliği taşımayan kredi talepleri ile kredi kartı talebinde bulunanların sigortalılık ve ücret bilgisi ile maaş ödemesini bankadan yapılan çalışanların ücret bilgileri SGK ya gönderilecek.

İşverenler sık sık çalışanlarının isteği üzerine, çalışanın bankadan kredi çekebilmesi için maaş ve yan haklar bakımından şişirilmiş ve arttırılmış bordroyu imzalayarak çalışanlarına bir nevi illegal yardımda bulunabiliyorlar. 01.08.2014 tarihi itibarı ile bankalar kredi kullanan çalışanların kendilerine bildirilen ücret bordrosunun bir örneğini SGKya bildirecek. Bankalar SGKya müşteri bilgilerini göndererek çalışanın işvereni tarafından SGKya bildirilen ücreti ile bankaya bildirilen ücretin karşılaştırması yapılacak. SGK bu kapsamda hem kayıtdışılığın, hem de düşük prim gösterilme sorununun önüne geçecek.

Çalışanına yüksek bordrodan kredi çektirerek kredi almasını sağlayan işverene SGK tarafından idari para cezası verilecek. Ayrıca işverene sağlanan teşvikler geri alınacak.

İşbirliği yapmayana ceza

Bankalar 1 Ağustostan itibaren bazı işlemleri yapmadan önce sigortalılık kontrolü yapacaklar. Çalışan bir kişinin sigortalı olmadığı tespit edilirse ya da SGKya bildirilen ücreti ile gelirine esas tutulan kazançları arasında anormal bir fark varsa SGKya bildirimde bulunacaklar. Sigortalılık kontrolü gerektiren işlemlerde kontrolü yapmayan bankalar ve kamu kurum ve kuruluşlarına idari para cezası uygulanabilecek.

Bu yazı 2,429 defa okundu.

Yorumlar

+ Yorum Ekle

kapat

Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.