Milliyet Gazetesi
Cem Kılıç
14 Nisan 2015
Gelir adaletsizliği düzeltilebilir mi?
Gelir adaletsizliği düzeltilebilir mi?
Dünyada gelir eşitsizlik-leri artmaya devam ediyor. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) verilerine göre; nüfusun en zengin yüzde 10luk kesimi toplam gelirden yüzde 30 ila 40lık pay alırken, en yoksul yüzde 10luk kesimin toplam gelirden aldığı pay sadece yüzde 2 ila 7 arasında kalıyor.
Son 20 yılda Kanada, ABD, Avustralya, Yeni Zelanda ve Avrupada gelir eşitsizliği arttı.
Hindistan ve Çin dahil Asyada ve Afrikanın bazı bölgelerinde artıyor. Latin Amerikanın büyük bölümünde ve bazı Afrika ülkelerinde ise eşitsizlik azalmış. Ancak Güney Afrikadan sonra dünyanın en eşitsiz bölgesi hâlâ Latin Amerika.
Güçlü kurum gerek
İşgücü Piyasası, Kurumlar ve Eşitsizlik başlıklı yeni ILO yayınına göre, gelir eşitsizlikleriyle mücadelede ülkelerin işgücü piyasası kurumlarını güçlendirmeleri şart.
Bunun yanında toplu pazarlık, asgari ücret, iş sözleşmesinin türü ve çalışma zamanının düzenlemesine ilişkin mevzuata ilişkin yasal düzenlemelerin daha geniş tanımlanması gerekiyor.
Ayrıca, emeklilik, işsizler ve yoksullar için gelir desteği ile sosyal hizmetler gibi gelirin yeniden dağılımını sağlayan kurumsal düzenlemeler büyük önem taşıyor.
İşgücü piyasası
ILO, işsizlik sorununu çözmek için işgücü maliyetlerinin düşürülmesine odaklanan politikalar yerine yeni işler yaratılmasına yönelik makroekonomik politikaların uygulanması gerektiği görüşünde.
Bu anlamda, işgücü piyasası kurumları işgücünün mevcut işlere erişimini kolaylaştırmalı. Örneğin; bakım hizmetlerinin kurumsallaşması, daha çok kadının işgücüne katılmasını sağlayacağından hem cinsiyet hem de gelir eşitsizlikleri azalacaktır.
ILOya göre, toplu pazarlık ve asgari ücrete ilişkin düzenlemelerle, doğrudan ücret piramidinin en altındaki işçi ücretlerini etkilemek mümkün.
Sendikaların ücret dağılımına etki etme gücü bulunuyor ancak pek çok ülkede sendikalaşma zayıf ya da etkisiz.
Asgari ücret asgari seviyede de olsa belirli bir kazancı garanti ederek, ücret dağılımını düzenleyen bir mekanizma.
Geçici iş sözleşmeleri ve yarı zamanlı çalışmanın nasıl düzenlendiği de eşitsizliği artırabiliyor. ILO, işgücü piyasasındaki yarı-zamanlı ve geçici iş sözleşmesi ile çalışanların asgari ücret ve toplu pazarlık mekanizmalarıyla mutlaka korunması gerektiğini ve böylece gelir dağılımı adaletine katkıda bulunulabileceğini ileri sürüyor.
Sosyal yardımlar
ILOya göre, sosyal yardım programları da gelir eşitsizliklerini azaltmak noktasında katkı sağlayabilir.
Örneğin; işsizlik ödeneği ile işsiz kişilerin umutsuzluğunun ve çaresizliğinin sömürülmesinin önüne geçilebilir ve işsizlerin pazarlık gücü korunarak nitelikleri ile eşleşen işlere yerleşmeleri sağlanabilir.
Meslek kursları
Bunun yanında, istihdam garantili aktif işgücü piyasası programları sayesinde asgari ücretin alanı genişletilebilir.
Diğer taraftan, devletlerin elindeki iki temel yeniden dağıtım aracının, yani vergi ve sosyal güvenlik sistemlerinin her ülkede farklı şekillerde uygulanması sözkonusu.
Örneğin; Latin Amerika ve Doğu Asyada vergiler ve sosyal transferler yoluyla gelir dağılımında çok sınırlı düzeyde bir iyileşme sağlandığı görülürken; Avrupa ve Kuzey Amerikada vergiler ve sosyal transferlerin etkisine daha fazla güvenildiği görülüyor.
Bu anlamda, ABD ve Kanadada eşitsizlikleri azaltmak için vergilere ağırlık verilirken, Avrupa ülkelerinde daha çok sosyal transferler yoluyla gelirin yeniden dağıtılması sağlanıyor.
Bu yazı 2,354 defa okundu.
Diğer köşe yazıları
Tüm Yazılar
-
22 Nisan 2024
Geride kalanlara aylık bağlanması
-
15 Nisan 2024
Buluş yapan işçi bedelini nasıl alır?
-
12 Nisan 2024
Yıllık izinle ilgili her şey
-
9 Nisan 2024
Aralıklı çalışmada yıllık izin hakkı
-
8 Nisan 2024
Aralıklı çalışmada kıdem tazminatı
-
6 Nisan 2024
Bayram sonrası telafi çalışması
-
3 Nisan 2024
Yaşlılık yüküne yeni çözüm gerek
-
29 Mart 2024
Fazla çalışmanın ispatı
-
25 Mart 2024
Yoksulluk ve zorla çalıştırma
-
22 Mart 2024
Özel güvenlik ilgi bekliyor
-
18 Mart 2024
Yemek yardımı neden önemli?
-
15 Mart 2024
Ramazanda çalışma hayatı
-
11 Mart 2024
İş sözleşmesi ve işyeri devri farklı
-
8 Mart 2024
Çocuk hakları
-
2 Mart 2024
Dışarıdan primle memur emekliliği
-
26 Şubat 2024
Haftalık çalışma süresi kısalır mı?
-
23 Şubat 2024
Sosyal hareketlilik ve gelir eşitsizliği
-
19 Şubat 2024
Emeklilik için doğum borçlanması
-
16 Şubat 2024
Dövizle ücretin sınırları neler?
-
12 Şubat 2024
Kıdem tazminatı tavanı arttı
Yorumlar
+ Yorum Ekle