İşsizim deyip kahve köşesinde oturan aptaldır!

21 Mart 2009 11:43 tsi
İşsizlik artmaya devam ederken, işsizin umudu Türkiye İş Kurumu. İŞKUR 40 bin kişiye günde 15 TL yevmiye ile eğitim vermek istiyor.

İşsizim deyip kahve köşesinde oturan aptaldır!
21.03.2009 | Referans

 İşsizlik artmaya devam ederken, işsizin umudu Türkiye İş Kurumu. İŞKUR 40 bin kişiye günde 15 TL yevmiye ile eğitim vermek istiyor. İŞKUR İstanbul Müdürü Muammer Coşkun, 'Kurs vermek için sadece 4 bin 800 kişiye ulaştık. Bu müthiş bir fırsat. 'İşsizim' deyip de kahve köşesinde oturuyorsa o adam cahildir' diyor.
 
Bayrampaşa İŞKUR'un önündeki işsiz kalabalığı, memurların öğle paydosunun bitmesini bekliyor. Hem hava hem ortam kurşun rengi. İşsizliğin fotoğrafını çekmeye çalışıyoruz. Kurum kapısının önüne konuşlanmış simitçi, "Fotoğrafımı çekme işimden olurum" diye sertçe uyarıyor. İŞKUR'un önündeki üç simitçi de işsizlikten korkuyor. Stratejik olarak son derece doğru bir noktada tezgah açmış. Çünkü günde ortalama bin kişinin ziyaret ettiği bir kurumun önünde. Ama buna rağmen "malını" bitiremiyor. Çünkü işsiz adam simit bile almıyor.
Öğle paydosu bitiyor ve işsizler içeri doluşuyor. Salon hiç olmazsa sıcak. İçeride ise kimse birbiriyle sohbet etmiyor. Şakalaşmıyor, gülümsemiyor. Yüzlerde genel bir bıkkınlık hakim. Bu memurlara da sirayet etmiş durumda. İki memurun sohbetine tanık oluyoruz. Memurlardan birine göre "ölü yıkamak bile bazen bundan iyi". Ama ötekine göre durum farklı: "Ölünün derdi ne ki" diyor ve ekliyor: "Burada ölmeden mezara girmiş millet. Biz de üzüntüden kanser olacağız."
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a göre işadamlarının keyfiliğinden kaynaklanan, Devlet Bakanı Mehmet Şimşek'e göre de kriz nedeniyle kadınların işgücü piyasasına daha fazla girmesinden kaynaklanan işsizlikte, durum gün geçtikçe zora giriyor. Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), dünyada yaşanan global krizin faturasını işsiz kalarak ödeyenlerin bugünlerde tek umudu. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı son verilere göre, 2007 yılı aralık ayında yüzde 10,6 olan işsizlik oranı 2008 aralık ayında yüzde 13,6'ya çıkmış durumda. İşsiz sayısı ise bir yılda 883 bin kişi artmış. Üstelik önümüzdeki dönemde bu trendin süreceği de biliniyor.
 
95 kişiden 1'ine iş var
Tekstil, otomotiv, beyaz eşya olmak üzere tüm sektörlerde fabrikalar birbiri ardına kapısına kilit vururken Türkiye İş Kurumu'nun salonları da maaş isteyen ya da yeni iş arayanlarla doluyor. Yıllarca siyasilerin göz diktiği ama elini süremediği İşsizlik Sigortası Fonu'nda şubat ayı itibarıyla 39 milyar TL'lik kaynak var. Krizle birlikte işsizlik fonundan maaş almak için başvuranların sayısı ise şubat ayı içerisinde1 milyon 604 bin 287 kişiye ulaşmış durumda. Ancak başvuranların sadece yüzde 35'i şartlar uygunsa olumlu yanıt alıyor. Bugüne kadar 281 bin 882 kişiye işsizlik maaşı ödenmeye başlanmış. Bugüne kadar yapılan ödeme toplamı da 2 milyar 15 milyon 945 bin 87 TL.
İş bulma konusunda ise durum daha vahim. 1 milyon 126 bin 584 işsiz var. Oysa 2008 Şubat verilerine göre kayıtlı işsiz sayısı 733 bin 70'ti. Artış ise yüzde 53.68 karşılık İŞKUR'a kayıtlı işverenlerin talep ettiği eleman sayısı mart ayı itibarıyla 13 bin 631. Yani her 95 iş arayandan sadece 1'ine iş bulmak mümkün. İş yükünün yüzde 30'unu çeken İstanbul'a baktığımızda durum vahimden de öte. Örneğin işsizlik başvurularının en yoğun bölgelerden biri olan Bahçelievler'de 39 bin 659 iş arayana karşılık kurum 49 iş önerecek durumda. Beyoğlu İŞKUR'da da 16 bin 606 iş arayana karşılık 8 iş var. İstanbul genelindeki durum ise 122 bin 300 iş arayana karşılık 175 iş var.
 
Eleman yetersiz gecikiyoruz
Türkiye'nin tüm kentlerinde örgütlü bulunan kurumun İstanbul'daki 8 şube müdürlüğünün bağlı bulunduğu İstanbul İŞKUR Müdürü Muammer Coşkun'un verdiği rakamlara göre müdürlüklerde iş yükü çok ciddi olarak artmış durumda. Bu da personel yetersizliğine ve hizmetin gecikmesine neden oluyor. Coşkun, Avrupa Birliği ülkelerinde istihdam kurumunda çalışanların nüfusa endeksli olarak 900-2000 kişiyle hizmet verdiğini belirtiyor. İstanbul'da ise aşçısı, şoförü dahil toplam 229 personeli var Coşkun'un. "Böyle bir durumda ne kadar hizmet verebilir bunu tartışmak lazım. Buna rağmen yalnızca Şubat'ta 27 bin 500 kişiye işsizlik sigortası işlemi yaptık" diyor. Coşkun, kurumun iş yükünün yaklaşık yüzde 30'unu İstanbul'un çektiğini personelinse yalnızca yüzde 9 kadarının İstanbul'da çalıştığını dile getiriyor.
 
Meslek eğitimi için adam bulamıyoruz
İŞKUR İstanbul Müdürü Muammer Coşkun, kurumun 2009'u mesleki eğitim yılı ilan ettiğini de söylüyor. Bu iş için ayrılan ödeneğin yaklaşık 45 milyon TL olduğunu belirten Coşkun'un verdiği bilgilere göre İŞKUR, İstanbul bünyesinde 2009 içinde 184 meslek için 34 bin 790 kursiyer eğitmeyi planlıyor. Şu anda 4 bin 800 kişi eğitimde. 12 bin kişi için de eğitim sözleşmeleri imzalanmış durumda. 12 bin kişi nisan ayı sonuna kadar yerleştirilecek. Yani bugün itibariyle 30 bin kursiyere ihtiyaç var. 12 bin kursiyer yerleştirildikten sonra da 22 bin kursiyer daha alınacak. Haftada 40 saati geçmemek üzere eğitim verilecek kurs süresi mesleğin niteliğine göre 120 ile 810 saat arasında değişecek. Kurs süresince katılımcılara günlük 15 TL ödenecek ve kadar iş kazası ile meslek hastalığı primlerini de İŞKUR yatıracak.
Bu Muammer Coşkun'a göre müthiş bir fırsat. Kursa katılmak için İŞKUR'a kayıtlı durumda işsiz ve en az 15 yaşında olmak gerek. Coşkun, "İşsizim deyip de kahve köşesinde oturuyorsa o adam aptaldır, cahildir. İşsizler, kahveye gidip oyun oynamak yerine ‘beni bir kursa gönder' demek için İŞKUR'un kapısında yatmalı" diyor.
Ancak Coşkun'un bu programın başarısı için hem işsizlerin ilgi göstermesi gerekiyor hem de personel sayısının artması. Bu konuda endişesini, "Yeterli personelim yok. Mesai yaptırsam, şubeler şişecek. Devlet personel sayısını artırmalı. Ama personel Dairesi Başkanlığı'ndan birtakım kararlar ağır geçiyor. Maliye Bakanlığı'nın da sıkıntıları var hala. Ama hizmette tasarruf olmaz. Hizmet gerektiriyorsa tasarrufa gitmeyeceksin" şeklinde anlatıyor.
 
'Ne iş olsa yaparım' artık geçersiz
İşsizlerin yüzde 61.4'ünün lise altı eğitim düzeyinde olduğuna dikkat çeken Coşkun, ileride yaşanacak olası bir tehlikeye daha işaret ediyor: "İşgücümüz genç deniyor; ama mesleki eğitimi yok. Mesleği olmayan bir insanın çalışma şansı artık yok. Artık ne iş yaparsın diye sorulmayacak hangi işi yapıyorsun diye sorulacak. Mesela ağır ve tehlikeli işlerde mesleki eğitim almamış kişiler çalışamayacak. Bu yasal düzenlemeler var; ama eğitimli insan da yok."
Kayıtdışı çalışanlar işsizlik ödeneği alamıyor. Ancak çeşitli dalavereler yapılmıyor da değil. Mumammer Coşkun, "Bir güzellik salonu dosyası geldi önüme. 3 çalışanı var. Patron hepsi için kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak istiyor. Bu yanlış. İşçiler de kullanıyor bunu. Mesela 10 yıldan fazla çalışan işçiler ‘tazminat verin çıkarın' İşsizlik ödeneği alırız, toplu parayı da yatırırız bankaya' diyorlarmış. Sonra işsizlik ödeneği alan biri gidip kayıtdışı çalışmaya başlamış. İhbar ile öğrendik. Kayıt dışı çalışmak ve çalıştırmak en büyük dalavere. Ne yazık ki toplum olarak bu bilinci yakalayamadık" diyor.
 
 
Artık eğitimsiz ya da eğitimli olmak da farketmiyor
Kriz ortamında iş arayanlar arasında artık eğitimsiz ile eğitimli ya da meslek sahibi olmak da farketmiyor. Bayrampaşa İŞKUR'da neredeyse herkes eşitlenmiş durumda. İşsizler iş yükünün altında ezilen memurun karşısına oturuyor ve doldurduğu form üzerinden mülakat yapıyor. Bazen iş buluyor, genellikle de "biz sizi ararız" cevabıyla çıkıp gidiyor. İşsiz kalanların hergün bir umutla kapısını aşındırdığı İŞKUR'da her gün farklı bir hikaye yaşanıyor. İşte bu hikayelerden birkaç örnek:
 
Sağlamı atıyorlar körü mü alacaklar
Erol Tanturoğlu: Yüzde 50 görme engelliyim. Tekstilde ütücüydüm. Engelli kontenjanından 3 iş ihtimali var. Biri tavukçuluk, ikisi tekstil. Yine de umutsuzum. Bu krizde sağlamı atıyorlar, körü mü alacaklar sanki. Sultangazi'de oturuyorum. İşlerin en olabilir duranı Eyüp'te. Eyüp'ten çıkıp akşam vakti Sultangazi'ye gitmem mümkün değil.
 
Kayıtdışı çalışanın işsizlik maaşı şansı da yok
Yüksel Köse: Kayıtdışı çalışırken işsiz kaldığım için işsizlik maaşı da alamıyorum. Beni kayıtdışı çalıştıranlar Allahından bulsun. Ne iş olsa yaparım ama henüz iş yok.
 
Din deyip hak yiyorlar
Cemile Bütün: Çalıştığım fabrika sahtekarlık yaptı. 2009'un ikinci ayında 15 günlük ücretsiz izine ayırdılar. İşçi çıkarmak istemiyoruz dediler. Allah razı olsun dedik. İmza bile attık. Ama primlerimizi yatırmamışlar. Şimdi işten de çıkardılar. Bu nedenle işsizlik sigortası da alamayacağım. Kimden neyi soracağız. İnsanların iyi niyetini kullandılar. Bir de bunlar dindar geçinir. Kendilerini kamufle ediyorlar dinle. Din deyip hak yiyorlar.
 
1.5 yıllık işsizliğe hazırlık yapıyorum
Ercan Yörükçü: Üniversite mezunuyum. Son olarak bir firmanın satış pazarlama departmanında çalıştım. Kriz, işten çıkarmalar için de bir bahane. Henüz yeni işsiz kaldığım için İŞKUR'u tanımaya çalışıyorum ama çok da umudum yok. En az 1.5 yıllık işsizliğe hazırlık yapıyorum.
 
Asgari ücretten prime itiraz ettim
Nizamettin Aydın: Güvenlik elemanıydım. Mayısta evlilik planları yaparken işsiz kaldım. Sigorta priminin asgari ücretten yatırılmasına itiraz ettiğim için işsiz kaldım. Pişman değilim ama arkadaşlarıma kızgınım. Ötekiler de razı olmasaydı seve seve gerçek maaştan sigorta yaparlardı bizi. Şimdi hepsi asgari sigortaya talim. İyi oldu.
 
Patronun arabası 2 aylık maaşımız
Gazi Halis: 1988'den bu yana işçiyim. 3 çocuğum var. İşsizliğe 5 ay dayanabilirim. Krizden dolayı işten çıkarmalar bahane. Ortaklı bir fabrika bizimki. Patronların birinin hem Mercedes C-160'ı (2009 modeli 70 bin TL civarı) hem de Land Rover'ı var. Ötekinin de BMW'si var süper bir şey. Bu arabalardan biri bile işten çıkardıkları adamların 2 aylık maaşı demek.
 
Evlenecekler ama…
Sinan Gökçek ve Memduh Erkut: Kapanacak bir bakım servisinin elemanlarıyız. Evlilik hazırlığı yapıyoruz. Meslek lisesi mezunuyuz. Eşya hazır ama işsizlik başa bela.

184 meslekten bazıları ve alınacak kursiyer sayıları
Arıcılık	200
Aşçılık	500
Engelli bakımı	100
Barmenlik	80
Dokumacılık	220
Cilt bakım ve güzellik uzmanlığı	300
Özel güvenlik eğitimi	8000
Yaşlı ve hasta bakımı	500
İtfaiyeci	100
Uçak bakım teknisyeni	250
Oto kaporta işçiliği	100

 

 

Bu haber 2,112 defa okundu.